Foto gemaakt door Alessandro Zangrilli - Steeds meer mensen slapen 's nachts slecht doordat het niet meer voldoende afkoelt. Een stapeling van slaapgebrek kan allerlei ongemakken opleveren.
Foto gemaakt door Alessandro ZangrilliSteeds meer mensen slapen 's nachts slecht doordat het niet meer voldoende afkoelt. Een stapeling van slaapgebrek kan allerlei ongemakken opleveren.
Nu

Steeds meer mensen slapen slecht doordat het 's nachts niet afkoelt

Met alle hittegolven die we op dit moment overal ter wereld hebben, doemt een nieuwe uitdaging op. Doordat de nachten vaak nog sneller opwarmen dan de dag, wordt het voor mensen die in huis geen airco hebben steeds moelijker om én van de hitte van de dag te herstellen én te slapen. In hete gebieden blijken mensen duidelijk minder te slapen.

In Spanje wordt al een tijdje onderzoek naar de relatie tussen de hitte in de zomer, en dan specifiek tijdens warme nachten, en het slaapgedrag van de Spanjaarden gedaan. Spanje bungelt helemaal onderaan de Europese ranglijst als het om de gemiddelde hoeveelheid slaap per nacht gaat. Ze komen er iets boven 6 uur uit. In Nederland slapen we gemiddeld 7 uur en 12 minuten, waarmee wij juist hoog op de ranglijst van het slapen staan.

Spanjaarden wonen in de stad

Meer dan 80 procent van de Spanjaarden woont in de stad. De zomer duurt er steeds langer en hittegolven worden ook steeds extremer. In de stad koelt het, door de aanwezigheid van veel asfalt, stenen en beton die veel warmte absorberen, veel trager af dan op het platteland. Tropennachten, met temperaturen boven 20 graden, zijn in Spanje gedurende het zomerhalfjaar dan ook aan de orde van de dag. Vaak blijft het kwik er zelfs grote delen van de nacht boven 25 graden, om vlak voor zonsopkomst nog iets verder te dalen.

Onderzoek heeft laten zien dat de slaapkwaliteit, vooral als de temperatuur in huis ’s nachts boven 24 graden uitkomt, achteruit gaat. Elke graad aan temperatuur die erbij komt, lijkt een goede nachtrust verder te beperken. In gebieden waar het erg heet is, zijn de nachten van belang om het lichaam van de hitte van de dag te laten herstellen. Daarvoor moet het in de nacht wel voldoende afkoelen. En dat wordt tijdens hittegolven steeds lastiger. Hoewel steeds meer mensen airco in huis hebben, geldt dat nog voor lang niet iedereen.

Vocht speelt belangrijke rol

Zoals al eerder aangegeven, lijken de nachten in het veranderende klimaat nog sneller op te warmen dan de dag. Volgens deskundigen heeft dit te maken met vocht dat tijdens het warme weer door verdamping van water in de lucht terechtkomt. Warme lucht kan nu eenmaal meer vocht bevatten. Voor de afkoeling tijdens de nacht is dat vele vocht ongunstig. Het houdt de warmte van de dag als het ware vast. Waterdamp is een sterk broeikasgas. Daardoor koelt het minder af dan in een van oorsprong droge luchtsoort.

Gebieden die nu met de uitdagingen door warme nachten worden geconfronteerd liggen in bij voorbeeld Azië, maar ook in het zuiden van de VS, waar grote delen van Texas en New-Mexico met een extreme hittegolf te kampen hebben. Gisteren beschreven we al hoe de temperaturen in Texas overdag hier en daar tot in de buurt van 48 graden oplopen. In steden als Houston en Dallas komt het kwik al meerdere dagen achtereen ’s nachts niet beneden 26 of 27 graden. Heb je dan geen airco in huis, dan is het slapen natuurlijk een enorme uitdaging. Speciaal voor mensen die hun huis niet kunnen afkoelen, zijn in beide steden dan ook koele ruimtes ingericht, waar ze naartoe kunnen om af te koelen.

Afkoelen in de nacht van levensbelang

Dat afkoelen tijdens de nacht is overigens van levensbelang. Vooral mensen die ander onderliggend lijden hebben, kunnen – als ze in de nacht niet voldoende afkoelen en zo herstellen van de hitte van de dag – allerlei lichamelijke ongemakken ontwikkelen, tot oververhitting en flauwvallen aan toe. Ook het stapelen van te korte nachten kan het functioneren ernstig bemoeilijken, zo laten ook de onderzoeken in Spanje zien. Slaapgebrek door warm weer is daar een probleem dat steeds meer aandacht krijgt.

In Nederland valt het met de warmte tijdens de nachten tot nu toe gelukkig mee. Ook al maken we de warmste junimaand ooit mee, toch is het tot nu toe nog niet tot een tropennacht met een minimumtemperatuur boven 20 graden gekomen. Daarmee hebben we nog genoeg mogelijkheden om de warmte in huis niet al te erg uit de hand te laten lopen. En ook in Nederland hebben steeds meer mensen een airco in huis.

Bij ons voorlopig geen hitte

Voor de komende tijd hoeven we ons over warme nachten ook geen zorgen te maken. Het blijft weliswaar aangenaam zomers, maar een hittegolf staat voorlopig niet op de rol.

Reinout van den BornChef Redactie