Foto gemaakt door Jordi Huirne  - Arnhem  - Niet eerder stond de Rijn zo laag als nu.
Foto gemaakt door Jordi Huirne Arnhem Niet eerder stond de Rijn zo laag als nu.
Nu

Rijn stijgt komende dagen met 30 centimeter

Een watergolf in de Rijn is onderweg naar ons land. Zware onweersbuien hebben vooral vrijdag veel regen achtergelaten in Zuid-Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk en dat water stroomt deels naar Nederland. Nadat de Rijn afgelopen week recordlaag stond, zal het water vanaf morgen tijdelijk tot zo’n 30 cm stijgen. Dieper in Duitsland stijgt de waterstand met ruim één meter. Volgende week zakt het water weer.

Afgelopen donderdag is de Rijn naar de laagste waterstand ooit gezakt. De Rijn komt in het Gelderse Spijk ons land binnen en iets verderop in Lobith werd donderdag een recordlage waterstand van 6,47 meter boven NAP gemeten. Het vorige record was 6,49 meter boven NAP op 29 oktober 2018. Normaal is de waterstand in deze tijd van het jaar 8,7 meter boven NAP, dat is 2,23 meter hoger dan nu. Overigens was de waterstand ruim een jaar geleden tijdens het hoogwater in juli 2021 ruim 14 meter boven NAP, een verschil van ruim 7,5 meter met nu!

De totale waterafvoer bedroeg donderdag op zijn laagste punt 666 kubieke meter water per seconde. Dat is overigens geen record, in 1947 werd een lagere afvoer gemeten van 620 kuub per seconde. Dit jaar staat op een nummer 2. Dat de waterhoogte op dit moment lager is dan in 1947, betekent dat de rivier dieper is geworden en meer is ingesleten vergeleken met bijna 100 jaar geleden. Daarom is kijken naar de waterafvoer de eerlijkste manier om te vergelijken.

Golf met water onderweg door onweersbuien in de Alpen

Terwijl donderdag in ons land een bijna recordlage waterafvoer werd gemeten, begon het in Zuid-Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk flink te regenen. Regionaal kwam meer dan 100 mm naar beneden. Aan de Bodensee, waar de Rijn doorheen stroomt, viel in Bregenz maar liefst 214 mm neerslag. In die regio viel nooit meer dan 174 mm in één dag (1968). De overvloedige regenval veroorzaakte overstromingen en modderstromen, maar liet de waterhoogte in de Bodensee met tientallen centimeters stijgen! Deze stijging zet nu ook door in de Rijn.

De waterstand van de Rijn in Duitsland is afgelopen dagen al flink gestegen. Bij Kaub, tussen Koblenz en Mainz, werd maandagochtend een peil van 2,11 meter gemeten. Een etmaal eerder was dat nog 40 centimeter minder en vorige week was de officiële stand slechts 1,46 meter. Dat is onder de grenswaarde waarbij het voor schippers niet meer rendabel is om goederen over de rivier te vervoeren omdat ze te weinig vracht mee kunnen nemen uit angst voor vastlopen op de rivierbodem. Het stuk Rijn rond Kaub, vlakbij de bekende Lorelei-rots, is vlak en smal waardoor er bij lage waterstanden weinig ruimte overblijft om te manoeuvreren. Er wordt verwacht dat het water morgen verder stijgt tot ruim 2,5 meter, daarna zal de waterstand weer gaan dalen.

In Nederland kleinere stijging

Terwijl de Rijn hogerop in Duitsland met een dikke meter stijgt, zal de watergolf flink afvlakken als deze richting Nederland komt. Dit komt omdat de rivier steeds meer ruimte krijgt en het water door een kurkdroog landschap stroomt. Volgens Rijkswaterstaat zal de Rijn vanaf morgen beginnen te stijgen. Woensdag en donderdag zal de waterhoogte op een kleine 7 meter boven NAP uitkomen. Momenteel is de waterhoogte 6,54 meter boven NAP en daar komt zo’n 30 centimeter bij.

De rivier voert nu nog geen 700 kubieke meter water per seconde af. Vrijdag of zaterdag is die afvoer gestegen naar tussen 850 en 1000 kubieke meter per seconde. Dit is overigens nog steeds flink beneden de normale afvoer van 1100-4450 m3/s. De opleving is echter van korte duur, want volgende week daalt het waterpeil alweer. Vanaf komend weekend neemt in het Alpengebied opnieuw de kans op regen- en onweersbuien toe. Of het waterpeil opnieuw naar recordwaarden daalt in september is dus nog even de vraag.

Jordi HuirneMeteoroloog en presentator