Eerst koud, tijdens de Kerst een ware thriller
De zon staat vandaag om 16.59 uur precies boven de Steenbokskeerkring en op zijn punt het verst ten zuiden van de evenaar. Op het Noordelijk Halfrond gaat daarmee de astronomische winter van start en doet dat met winterweer. In Eelde daalde de temperatuur de afgelopen nacht tot bijna 7 graden onder nul, aan de grond vroor het er 9,2 graden en De Bilt noteerde met -5,3 graden de eerste, officiële matige vorst van het nieuwe seizoen. Verder ontspint zich op de weerkaarten een ware thriller met betrekking tot het weer tijdens het kerstweekeinde.In Egmond aan den Hoef en in Noordwijk vroor het in twee duinpannen vanochtend zelfs streng met een minimumtemperatuur van -11,0 graden. Pieter Bliek en Karel Holvoet, die hier onderzoek doen, meldden dit vanochtend aan Weer.nl. Hoe koud het hier aan de grond was, wordt in februari duidelijk, als de metingen ter plekken kunnen worden uitgelezen.
Vandaag is er voor wat de naderende thriller betreft nog niets aan de hand. Nederland bevindt zich onder de invloed van een hogedrukgebied. Het is erg rustig weer. Omdat we op de meeste plaatsen helder uit de nacht zijn gekomen, laat de zon zich vaak en langdurig zien. Op een enkele plek kan mist of laaghangende bewolking voorkomen, maar pas in de loop van de middag en in de avond lijken die zich verder uit te breiden. Er is maar weinig wind en het wordt vanmiddag 0 tot 4 graden.
Morgen zon, mist en wolken
Vanavond en de komende nacht kunnen mist en laaghangende bewolking zich uitbreiden. Vooral in het westen en noordwesten kan het nog langere tijd helder zijn. De temperaturen dalen tot tussen -2 en -5 graden. Morgen overdag kunnen eventueel aanwezige mist en laaghangende bewolking zich nog lange tijd handhaven, pas in de middag lijkt de zon er vanuit het zuiden weer beter door te komen, als de wind geleidelijk wat toeneemt. De temperaturen komen dan op de meeste plaatsen rond het vriespunt uit, maar in mist blijft het kwik de hele dag onder nul.
Ook in de nacht naar donderdag vriest het nog enkele graden, maar in de loop van de nacht begint de temperatuur op te lopen, door het aantrekken van de wind. Verder neemt de bewolking toe. Het heeft te maken met het binnendringen van zachtere lucht, waar we donderdag overdag mee te maken krijgen. Er komt dan meer bewolking en later op de dag kan een beetje regen vallen, in het oosten en noordoosten is er eerst ook kans op (natte) sneeuw. De temperaturen lopen op en komen aan het einde van de dag op 5 graden in Groningen en 8 graden in Zeeland uit.
Vrijdag tijdelijk zacht
Vrijdag lijkt een zachte dag te worden met temperaturen tussen 8 en 10 graden. Het is bewolkt en vanuit het zuidwesten trekt later een gebiedje met regen het land binnen. Grote hoeveelheden worden niet verwacht. De westelijke tot zuidwestelijke wind, die er in de ochtend nog flink aan trekt, neemt in de loop van de dag geleidelijk af en draait naar zuidelijke richtingen.
In het weekend een thriller
Tijdens het kerstweekeinde ontvouwt zich op de weerkaarten een echte thriller. Terwijl vanuit het westen een lagedrukgebied met zachte lucht dichterbij komt, wordt aan de oostflank van een hogedrukgebied bij IJsland een portie winterkou naar het zuiden gedrukt. De grens met de winterkou trekt in de nacht en vroege ochtend van Eerste Kerstdag vanuit het noorden ons land binnen. Aan de zuidkant ervan voert een zuidwestenwind zachte lucht aan, aan de noordkant draait de wind naar het oosten en gaan de temperaturen snel omlaag, richting het vriespunt.
Verder bevindt zich op de grens een neerslaggebied. Aan de zuidkant valt regen, aan de noordkant is dat sneeuw. Bijna alle modellen kiezen nu voor dit scenario. Omdat de wintergrens steeds zuidelijker uitkomt, krijgen ook meer plaatsen in noorden met sneeuw te maken. Daar waar de andere modellen een tweede storing, net ten zuiden van Nederland langs naar het oosten laten trekken, doet het Europese model dat niet. Daardoor wordt het in de loop van zaterdag geleidelijk droog. Wel komt later op Tweede Kerstdag een nieuwe neerslagzone vanuit het zuiden binnenzetten, maar die neerslag valt omdat de kou alweer naar het noorden is teruggedrongen als regen.
Verschillende scenario’s dus
Zo komen we op basis van het Europese model op Eerste Kerstdag in het noorden van Nederland op een paar centimeter sneeuw uit, het Amerikaanse model laat in een groter deel van het noorden tussen 5 en ruim 10 centimeter vallen en het Engelse model is nog veel scheutiger en laat zelfs in een groot deel van het land tussen 10 en 20 centimeter vallen Er is nog niets beslist dus. Hopelijk geven de nieuwe berekeningen van vanavond wat duidelijker uitsluitsel.
Ook voor het vervolg in Nederland na het weekend maakt het behoorlijk wat uit of er sneeuw ligt of niet. De wintergrens blijft namelijk ook in de dagen richting de Jaarwisseling bij Nederland in de buurt. Mocht er sneeuw liggen, dan kan de kou zich net wat beter doorzetten. Ligt die sneeuw er niet, dan is het juist makkelijker voor de zachte lucht om door te zetten.