Plaatselijk tot 19 graden en een supermaan
“Het lijkt wel lente”, zei ik vanochtend toen ik in de zon buiten een wandeling maakte. De grijze wolkendeken maakt plaats voor blauwe lucht, vriendelijke hoge bewolking en zonneschijn. Ondertussen stijgt het kwik ruim boven de 15 graden – temperaturen die we normaal in het begin van maart zien. Een vleug zachte Zuid-Europese lucht staat aan de bron van deze temperatuurstijging.Datum-warmterecord
Gisteren was het al zacht en werd het door het hele land 15 tot 17 graden, maar vandaag is de warmste dag van de week. Op het moment van schrijven ligt de maximumtemperatuur in De Bilt op 18,0°C en dat verbreekt het datum-warmterecord van 17,5°C op 5 november 1994. In het zuiden van Nederland doet de temperatuur er nog een schepje bovenop en werd het al bijna 19 graden (Westdorpe 18,9°C, Woensdrecht 18,8°C en Maastricht 18,7°C). In het noorden is het iets gematigder, maar nog steeds zacht, met tussen de 14 en 16 graden. Het is een uitzonderlijk warme week in de laatste herfstmaand.
Naast het datumrecord verbreekt de temperatuur van deze week ook de recordreeks van milde dagen. Voor 234 dagen op rij kwam de maximumtemperatuur in De Bilt niet onder de 10 graden. De reeks begon op 17 maart en loopt de komende dagen nog niet op zijn einde. Het vorige record staat op naam van 2020 met een reeks van 233 dagen met maxima van minimaal 10°C.
Droge lucht uit het zuiden
Ook morgen en vrijdag voert een zuidelijke wind zachte en drogere lucht aan. De zon komt er steeds meer door en de wind neemt geleidelijk af. Tijdens opklaringen in de nacht kan het plaatselijk afkoelen tot zo’n 7 graden, maar overdag warmt het weer goed op door de zon. Donderdag wordt het 14 tot 16 graden en vrijdag net iets koeler met ongeveer 15 graden. Wederom krijgt het zuiden van het land het meeste van de warmte mee. Na het weekend wordt het frisser en draait de wind tijdelijk naar een oostelijke richting.
Noodweer op het Iberisch schiereiland
Het samenspel tussen een krachtig hogedrukgebied boven Oost-Europa en lagedrukgebieden ten (noord)westen van de Britse Eilanden zette de zuidelijke stroming in gang. De restanten van orkaan Melissa zijn inmiddels in verzwakte vorm bij Europa aangekomen en brengt in het noorden depressiefronten. Daarnaast zorgt een ander systeem bij Spanje en Portugal voor noodweer in deze landen. Hevige regen- en onweersbuien deden zich gisteren voor langs de Portugese westkust en verplaatsen zich vandaag oostwaarts door Spanje.
Maan dichterbij dan gebruikelijk
Het terugkeren van heldere luchten in Nederland heeft nog een ander voordeel, namelijk de zichtbaarheid van de supermaan.
Omdat de maan niet een perfect cirkelvormige baan om de aarde volgt, maar licht ellipsvormig, staat de maan niet altijd even dicht bij de Aarde. Deze week staat de maan ongeveer 27.000 kilometer dichterbij dan gemiddeld. Hierdoor lijkt de maan groter en helderder. Als klap op de vuurpijl valt dit samen met een volle maan en wordt het een ‘supermaan’ genoemd. De volgende keer dat dit gebeurt is op 24 november 2026.
De volle maan vond vandaag plaats rond kwart over twee ’s middags. Op veel plaatsen is het vanavond veelal onbewolkt en is de supermaan goed waar te nemen. Ook op dagen ervoor en -na is het verschijnsel te zien.
