Oceaan neemt mogelijk veel meer CO₂ op dan gedacht
Uit nieuw onderzoek komt naar voren dat de opname van CO₂ door de oceaan door klimaatmodellen wordt onderschat. Luchtbellen die door brekende golven worden meegevoerd zorgen ervoor dat het gas in de luchtbel als het ware in het water wordt geduwd. Dit inzicht geeft een hogere schatting van de hoeveelheid CO₂ die de oceaan opneemt.Wat is er precies ontdekt?
De onderzoekers hebben de uitwisseling van koolstofdioxide tussen de lucht en de oceaan opnieuw bekeken met speciale aandacht voor luchtbellen rond gebieden met veel golfslag. Ze vonden dat bellen die door wind en golven onder water worden geduwd, meer CO₂ afgeven dan tot nu toe was gedacht.
Traditioneel worden CO₂-uitwisselingen tussen lucht en zeewater berekend met een symmetrische formule. Die gaat ervan uit dat de snelheid waarmee het gas wordt overgedragen aan de lucht of het water, afhangt van het verschil in de CO₂-concentratie daartussen. De laatste jaren is er meer aandacht geweest voor een andere hypothese, namelijk een asymmetrisch ‘bubbeleffect’. Het idee daarachter was dat bellen onder druk de opname van CO₂ bevorderen. Tot nu toe was er echter nog niet genoeg bewijs dat deze theorie klopte. Het nieuwe onderzoek laat zien dat het proces inderdaad van belang is voor de uitwisseling van CO₂, vooral in gebieden met veel wind en golven.
De oceaan als koolstofopslag
Chemische en biologische processen in de oceaan regelen hoe koolstof door het systeem beweegt. Van nature lost CO₂ op in water en oceaanstromingen transporteren het van het oppervlak naar de diepe oceaan, waar het eeuwenlang opgeslagen kan blijven. Daarnaast worden opgeloste stoffen als CO₂ door kleine zeeplanten omgezet in organisch materiaal. Zo absorbeert de oceaan enorme hoeveelheden CO₂ uit de atmosfeer en vormt het een buffer tegen snelle klimaatveranderingen veroorzaakt door een toename van de atmosferische CO₂-concentratie. Hoe effectief deze buffer is, hangt af van hoe efficiënt koolstof wordt overgedragen tussen lucht en water.
Modelschattingen komen tekort
Het ontdekte bubbeleffect maakt de opname van koolstof efficiënter. Wanneer het wordt meegerekend in de berekeningen, dan nam de oceaan in de afgelopen 30 jaar ongeveer 15% meer CO₂ op dan eerdere schattingen. Het verandert de rol van de oceaan in klimaatscenario’s omdat veel klimaatmodellen te weinig CO₂-opname door de oceaan berekenen. Het beter begrijpen van processen als deze helpt om klimaatmodellen te blijven verbeteren. Processen die in eerste instantie klein lijken, zoals luchtbellen in brekende golven, kunnen toch een groot effect hebben.
