Nog één week hetzelfde weer?
De eerste wintermaand van het seizoen laat tot nu toe weinig van zijn winterse karakter zien. Op sporadische lokale nachtvorst na laten de overheersende zachte luchtsoorten geen echte temperatuurdalingen toe. Het patroon zit al langere tijd vast, maar er zijn tekenen dat daar de komende weken verandering in komt.Negatieve NAO-index
De Noord-Atlantische Oscillatie (NAO) beschrijft het drukverschil tussen de Azoren en IJsland. Over het algemeen is de druk hoog bij de Azoren en laag bij IJsland, maar de kracht en locatie kan verschillen. Hoe deze drukgebieden dan tot elkaar verhouden, wordt door middel van een berekening omgezet naar een index die positief of negatief is. Dit wisselt periodiek en staat voor verschillende uitingen van het weer. Bij een positieve NAO-index is het drukverschil groter dan normaal en zijn de westenwinden sterk. Bij een negatieve NAO-index is het drukverschil kleiner dan normaal en worden de westenwinden verstoord.
Sinds half oktober is de NAO-index eigenlijk bijna onafgebroken negatief, wat zou passen bij een zwakkere westenwind. In de realiteit kwam de wind de laatste dagen vaak uit een zuidelijke tot zuidwestelijke richting. Een onafgebroken trein van lagedrukgebieden stroomt over de Noord-Atlantische Oceaan naar ofwel de Britse Eilanden zoals storm Bram, ofwel noordelijker naar IJsland. Het Azorenhoog is niet erg aanwezig en bevindt zich wat verder van Europa af. De straalstroom buigt mee met deze lagedrukgebieden, maar maakt zijn noordwaartse meander soms boven Nederland. Het brongebied van de aangevoerde lucht bevindt zich daarom het vaakst ten zuiden of zuidwesten van Nederland.
Weermodellen berekenen de komende dagen een omslag naar een positieve NAO-index en dat betekent dat de luchtdrukverdeling gaat veranderen. Hoe ziet dat er dan uit?
Weekend met twee gezichten
In het winterhalfjaar is hardnekkige lage bewolking vaak een punt van aandacht. Dit weekend speelt het ook op, maar in een groot deel van het land schijnt zaterdag de zon wat vaker. In het zuidoosten houdt bewolking de overhand. Zondag komen vanuit het zuiden wolkenvelden opzetten en wordt het een sombere dag. De temperatuur ligt dan ook lager, met maxima van rond de 8 graden versus 10 op zaterdag. Er staat een zwakke tot matige wind die zondagavond begint toe te nemen.
Daarna een beetje van hetzelfde
Na het weekend staan er een aantal vergelijkbare dagen op het programma. Het is veelal bewolkt en droog, erg zacht en niet een heel stevige wind. Hoewel bewolking overheerst, zijn er ook opklaringen. De maximumtemperatuur ligt tussen de 8 en 11 graden en ’s nachts koelt het af tot een graad of 6. Het weer in Nederland staat onder weinig invloed van hoge- of lagedrukgebieden en heeft daarom niet per se een typisch karakter. Later in de week verandert dit door een omvangrijk lagedrukgebied.
Regen, maar niet veel
Het lagedrukgebied veroorzaakt een grote neerslagzone die ook Nederland bereikt. Zoals het er nu naar uitziet gebeurt dit in de nacht van woensdag naar donderdag. De kern van het lagedrukgebied ligt echter ver van ons af, in de buurt van IJsland. De sterkste wind en regenbuien bevinden zich daar omheen, dus is de regen in feite maar een “schampschot”. Vrijdag komt een tweede storing in de buurt en valt wederom enkele millimeters neerslag.
Het roer draait om!
Tegen het aankomende weekend lijkt de boel dan echt te gaan veranderen. Lagedruk volgt een zuidelijke koers naar het Iberisch Schiereiland en als reactie daarop komt hogedruk opzetten tussen IJsland en Scandinavië. De plotse wisseling breekt het patroon dat Noordwest-Europa in zijn greep hield. Als gevolg draait de windrichting en komt een oostenwind opzetten die maar al te graag koudere lucht deze kant op stuwt. Het resultaat? Een aanzienlijke temperatuurdaling rond Kerst en een vooruitzicht naar meer winters weer.

