Kunnen we deze kerst schaatsen op natuurijs?
Hoewel de kans op een witte kerst niet meer in het vizier ligt, gaat het de komende dagen wel enkele graden vriezen. Zo staat ons een van de koudste kerstdagen in jaren te wachten. Dit levert de vraag op: komt er natuurijs? Kunnen we deze kerst schaatsen? Spoiler: ja, die kans is behoorlijk aanwezig.Schaatsen met kerst
Vaak hebben we te maken met zachtere lucht tijdens kerst, waardoor mildere temperaturen tijdens deze dagen gebruikelijk zijn. Hierdoor is het vrij zeldzaam dat er met kerst natuurijs ligt. Toch is dit wel een aantal keer voorgekomen. Zo was de laatste keer dat we konden schaatsen met kerst in 2010, tegelijkertijd de laatste witte kerst. Ondanks de sneeuw werd het ijs dik genoeg om te kunnen schaatsen op verschillende (al dan niet opgespoten) ijsbanen in Nederland.
De beste meteorologische omstandigheden voor natuurijs
Voor natuurijs is een paar uur met matige vorst (tussen −5 °C en −10 °C) nodig om het ijs voldoende aan te laten groeien. Ook moet er geen sneeuw vallen op het ijs. Dit kan namelijk als isolatiedeken dienen. Het helpt als de luchtvochtigheid laag is, dan is de lucht erg droog. Hierdoor kan het laagje water op het ijs verdampen of sublimeren, wat warmte aan het ijs onttrekt. Een onbewolkte lucht is vaak ook onderdeel van het perfecte weer om natuurijs te laten groeien, omdat wolken ’s nachts warmte van de aarde vasthouden.
Open water
Voor natuurijs op open water zijn strengere condities nodig. Hierbij zijn ook de windsnelheid, waterdiepte en stroomsnelheid van belang. Bij te veel wind vriest het ijs vaak niet goed dicht. De temperatuur moet ook een stukje lager zijn en er is een langere periode van matige tot strenge vorst (onder −10 °C) nodig. Alleen op deze manier kan er een ijslaag van minstens 7 centimeter ontstaan, wat nodig is om veilig te kunnen schaatsen.
Eerste ijsdag van het jaar
De temperatuur is de afgelopen dagen al flink gezakt. Komende dagen zal deze nog verder zakken, meer dan dit in de afgelopen 15 jaar met kerst het geval is geweest. Vanavond, op kerstavond, zakt de temperatuur bijna overal onder nul. In het zuidoosten kan het tot 6 graden gaan vriezen en in het noordwesten zal het mogelijk net onder het vriespunt komen. Op eerste kerstdag, donderdag, zal het niet veel opwarmen. Met een maximumtemperatuur van enkele graden onder nul krijgen we mogelijk de eerste ijsdag van het jaar.
Op tweede kerstdag komt de temperatuur na nog een nacht van lichte tot matige vorst weer boven het vriespunt in het hele land. De dagen daarna kan het alleen lokaal nog licht gaan vriezen. Wel blijft het op eerste kerstdag vrij helder, waardoor het ook in de nacht verder kan afkoelen
Gevoelstemperatuur −10 °C
Komende dagen waait er een matige wind uit het noordoosten. Dit zorgt ervoor dat het nog kouder kan aanvoelen. Dit geldt zeker voor de nacht, omdat de zon dan ook afwezig is. Zo kan het overdag aanvoelen als −5 graden en ’s nachts zelfs als −10 graden. De gevoelstemperatuur heeft echter geen effect op het ijs; hiervoor zal de daadwerkelijke temperatuur verder moeten dalen.
Conclusie
Afgezien van de wind zijn de omstandigheden de komende dagen gunstig voor de vorming van natuurijs. Hoewel de kans op natuurijs op open water vrij klein is, zal het waarschijnlijk mogelijk zijn om plaatselijk op een opgespoten ijsbaan te schaatsen. Vooral in het oosten van het land is die kans groot, omdat de temperatuur daar ’s nachts verder daalt dan in de rest van het land
