Historische kou door wekenlang dichte mist in Californië: de ‘Tule fog’
In het centrale gedeelte van Californië vormt elke winterperiode dichte grondmist, de zogeheten ‘Tule fog’. De omstandigheden zijn er precies goed voor het vormen van hardnekkige grote mistgebieden die dagenlang stand kunnen houden. Tussen 24 november en 9 december deed zich een vrij lange periode van de mist voor.Sterke afkoeling en weinig wind
Tule fog is van het type stralingsmist. Dit is mist die ontstaat door sterke afkoeling van het aardoppervlak tijdens de avond of nacht. In de winter zijn de nachten lang en koelt het aardoppervlak meer af omdat het meer warmte uitstraalt dan dat er binnenkomt. Door de temperatuurdaling stijgt de relatieve luchtvochtigheid want koude lucht kan minder vocht bevatten dan warme lucht. Wanneer de temperatuur rond het dauwpunt ligt, is de lucht volledig verzadigd en condenseert het vocht. Dit proces gaat het beste als er weinig wind staat. De condenserende waterdruppeltjes vormen een laag mist bij de grond die zich langzaam uitbreidt.
Central Valley: de 'cold spot'
Door een groot deel van de Amerikaanse staat Californië loopt een langgerekt dal: de Central Valley. Het is ongeveer 700 kilometer lang en loopt grofweg van noord naar zuid. Het dal is aan alle kanten omgeven door bergketens en daardoor functioneert het als een kom die de mist vasthoudt.
In de regio van Central Valley was het ruim twee weken lang mistig en koud. Een hogedrukgebied voor de kust van Californië zorgde voor de juiste rustige omstandigheden die het vormen van dichte mist in gang zetten.
De constante mist drukt de temperatuur aanzienlijk. Vlak voor Thanksgiving begon een historische koude periode. De eerste 10 dagen van december lag de gemiddelde temperatuur in sommige steden wel meer dan 3 graden onder het langjarig gemiddelde. In San Francisco werd het op 30 november niet warmer dan 10°C, wat voor het laatst werd gemeten in februari 2023. Vochtige lucht in de winter voelt ook nog eens kouder aan (waterkoud) omdat het meer warmte aan je lichaam onttrekt (lees ook: Waarom voelt deze vochtige lucht eigenlijk zo koud?).
De gemiddelde temperatuur van 1-10 december in de Verenigde Staten toont de koude omstandigheden in Central Valley, veroorzaakt door dichte mist. Bron: Reddit
Minder dan 500 meter zicht
De Tule fog staat bekend als de oorzaak van veel verkeersongevallen in Californië. Door de dichte mist kan de zichtbaarheid plotseling afnemen tot slechts enkele honderden meters. De Amerikaanse weerdienst gaf de afgelopen weken verschillende waarschuwingen uit voor dichte mist in het heuvelachtige gebied van centraal Californië. Wanneer de mist uit de vallei trekt, doet het dat via de Carquinez zeestraat, waardoor het ook in de Bay Area mistig wordt en de temperatuur daalt.
Het relatief warme oceaanwater voor de kust van Californië en het gebrek aan sneeuw in de Sierra Nevada hebben geleid tot relatief warmere lucht net boven het aardoppervlak. Dit veroorzaakt een inversie, wat wil zeggen dat warmere lucht zich boven koudere lucht bevindt. Het vormt een soort deksel boven de mist, waardoor er weinig menging is tussen de luchtlagen en de mist niet kan optrekken.
