Virga Bomb in Texas; wat deze windvlaag speciaal maakte
In de Verenigde Staten is de periode van grote stormen alweer een tijdje aan de gang. Naast de ‘gewone’ onweersbuien komen ook felle supercells voor, met een dosis hagelstenen van enkele centimeters in diameter, zware windstoten en soms ook tornado’s. Op 23 april ontstonden verspreide zware onweersbuien in Texas en werd een recordwindstoot gemeten op de Internationale luchthaven en lanceerbasis Midland. Een “virga bomb”, of ook wel microburst (valwind), leidde tot een recordwindstoot van 178 km/u.Zeer snel dalende lucht
Een virga bomb is een gebied van intense wind dat veroorzaakt wordt door dalende luchtbewegingen onder een regenwolk. Hevige regen forceert de lucht omlaag en bij het raken van de grond stroomt het vanuit de kern naar buiten. Deze uitstroom van lucht kan sterke windstoten veroorzaken en alles op zijn pad vernietigen.
Atmosferische metingen in Midland op 23 april tonen de luchtlagen die bijdroegen aan het ontstaan van de virga bomb. Bron: NWS Midland op X
Voor een gedetailleerdere uitleg van deze specifieke situatie kijken we naar de temperatuurdiagram van de lucht met de hoogte. Te zien is een laag met hoge bewolking en regen vanaf een hoogte van ongeveer 7 kilometer. Daaronder bevindt zich warmere, droge lucht. Regen die op de warme luchtlaag valt, warmt op en verdampt snel, waardoor het zwaarder wordt dan de droge lucht. Zo blijft de koele lucht dalen en ondertussen legt het een grote verticale afstand af waarin de snelheid alsmaar toeneemt. Zodra deze luchtkolom de grond bereikt, verspreidt het zich in alle richtingen en vaak met grote intensiteit.
Recordwindstoot
In Texas leidde dat tot een windstoot van 178 km/h en had veel schade tot gevolg, zoals gebroken elektriciteitskabels in Odessa. De kracht van deze windstoot was vergelijkbaar met stoten die in een categorie-3 orkaan voorkomen. Het vorige record van het Midland luchthaven weerstation was een windstoot van 150 km/h in juni 2007.
Droge lucht komt harder aan
Valwinden komen regelmatig voor bij krachtige onweersbuiten, maar zo’n extreme als deze is zeldzaam. Valwinden worden krachtiger wanneer ze door een laag drogere lucht bewegen, zoals op 23 april gebeurde. Door het verdampingsproces koelt de omringende lucht af en wordt de lucht zwaarder. Zwaardere lucht raakt de grond harder, wat leidt tot sterkere winden. Een microburst kan nat of droog zijn, afhankelijk van of zowel neerslag als wind de grond raken. De benaming van de droge microburst in Texas refereert naar het fenomeen virga – neerslag dat verdampt voordat het de grond bereikt.
