Van wintersport naar winterzorgen: sneeuwtekorten in Italië
Deze winter zijn de sneeuwreserves in Italië niet voldoende aangevuld om het land te voorzien van grote hoeveelheden smeltwater in het zomerseizoen, iets waar veel regio’s van afhankelijk zijn voor hun watervoorraden. Het tekort aan sneeuw is nu 57%.Late start van een relatief warm seizoen
November verliep vrij droog en dat leidde tot een vertraagde vorming van dikkere sneeuwlagen. In december was er wat sneeuwval, maar smolt een deel weer weg door herhaaldelijk hoge temperaturen. Januari en februari brachten zware sneeuwval in delen van de Alpen, waardoor even zelfs gesproken werd over een herstel van de watervoorraden. Echter bleef de temperatuur boven het seizoensgemiddelde en werd smelt versneld. De oppervlaktetemperatuur in heel Italië toont in februari een duidelijke positieve afwijking ten opzichte van de klimaatnormaal. In de Alpen was het enkele graden warmer dan normaal, wat de opbouw van een dik sneeuwpak snel teniet doet.
Grote positieve temperatuurafwijkingen in Italië in februari versnelden smelt van vers gevallen sneeuw. Bron: Copernicus Climate Change Service
Rivieren in de problemen
De Povlakte, dat ongeveer de helft van de Italiaanse sneeuwwatervoorraad bevat, was het patroon in neerslag en temperatuur goed terug te zien. In januari herstelde het sneeuwwatertekort zich tijdelijk, maar door de warmte ging een groot deel van de net opgebouwde waterreserve verloren en liep het tekort terug naar 44%. Ook de Adige rivier voelt de effecten van de wisselende weersomstandigheden en heeft een tekort van 38%. De sneeuw op grote hoogte toont meer veerkracht tegen temperatuurstijgingen, waardoor een groter deel van de reserve behouden blijft.
In de Apennijnen is de situatie slechter dan in de Alpen. Het sneeuwtekort in het stroomgebied van de Tiber is 95% en de sneeuwniveaus zijn lager dan de voorgaande winter. Voor het tweede jaar op rij was de winter in het gebied van de Apennijnen warmer dan normaal en viel maar weinig sneeuw. Het sneeuwseizoen van 2024-2025 is één van de ernstigste van de afgelopen 14 jaar. Dit heeft de komende tijd gevolgen voor de beschikbaarheid van water voor bijvoorbeeld landbouw en waterkrachtcentrales.
De watertekorten in Italië in het huidige seizoen. Bron: CIMA Research Foundation
Sneeuwbeheer
Smeltwater van sneeuw in de bergen is een belangrijk onderdeel van de Italiaanse waterbalans. In het huidige klimaat vinden veranderingen plaats in de timing van smelt en waterbeschikbaarheid. Steeds vroeger in het jaar vinden periodes van smelt plaats, maar dat zijn momenten dat de vraag naar water nog relatief laag is. Het beheer van waterbronnen wordt daardoor ingewikkelder en dat vraagt om toekomstige aanpassingen. Het gaat niet alleen om de hoeveelheid sneeuw die zich ophoopt, maar ook om het moment dat smeltwater beschikbaar wordt in het hydrologische systeem.
Het winterseizoen loopt ten einde en daarmee wordt de kans op extra sneeuwval ook kleiner. De afgelopen dagen viel wat verse sneeuw in het noordwesten en komende week is er meer sneeuwval op komst in het Alpengebied. Het zal niet genoeg zijn om het tekort aan te vullen, daar is de komende maanden meer regenval voor nodig.
