Neerslagtekort flink gedaald door wisselvallig weer

Flinke daling

Tot ongeveer een week geleden behoorde het jaar 2025 nog tot de 5% droogste jaren. Het leek zelfs even in de buurt te komen van 2018, het vorige zeer droge en warme jaar. Sinds eind augustus bleef het neerslagtekort echter stabiel, tot de buien van vorige week. Vooral sinds de extreme regenval van 8 en 9 september is het flink gedaald. Toen werd niet alleen Nederland maar ook haar buurlanden getroffen en viel op sommige plekken wel een maandsom aan regen. Sindsdien is het neerslagtekort verder gedaald door het aanhoudende wisselvallige weer.

Landelijk neerslagtekort deze zomer. Bron: KNMI.nl

Droge zomer

Het is normaal dat het neerslagtekort gedurende de zomer oploopt. Dit is niet alleen het resultaat van een gebrek aan neerslag, maar ook door een toename in verdamping door een hoge temperatuur van de zomer. Dat was dit jaar ook het geval. De zomer van 2025 verliep relatief warm, zonnig en droog. Dat alles droeg bij aan het sterk oplopen van het neerslagtekort. Dit begon al in april, toen er aan het einde van die maand al zomerse temperaturen werden gemeten. Dat was erg vroeg voor de tijd van het jaar. Al snel werd er een nieuw maximum in het neerslagtekort bereikt, en bleef het vrij hoog in april en mei. De twee officiële hittegolven in juni en augustus onderstrepen hoe uitzonderlijk warm de zomer was, wat duidelijk terug te zien is in het hoge neerslagtekort.

Contrast met vorig jaar

De droge, zonnige en warme zomer met een hoog neerslagtekort staat erg in contrast met de zomer van 2024, toen het neerslagtekort gedurende de gehele zomer onder de 100mm bleef en het ook regelmatig de 0 mm aantikte. Dit kwam vooral door de natte en relatief koele eerste helft van de zomer. Vorig jaar was het dan ook niet tot een hittegolf gekomen.

Lokale verschillen

Door het buiige karakter van de zomerse neerslag is het neerslagtekort niet overal even hoog opgelopen. Binnen het land zitten flinke regionale verschillen, tussen sommige locaties wel 350mm. In het zuidwesten is het neerslagtekort het hoogst, met in Zeeland plaatselijk bijna 400 mm aan neerslagtekort. In het noordoosten en zuidoosten van het land is het neerslagtekort zo goed als verdwenen. In deze regionale verschillen zijn goed de plaatselijke aard van de neerslag te zien. Zo viel er in tegenstelling tot de 80 mm in Zuid-Limburg in Zeeland zo goed als niets, en scheen daar zelfs de zon. De kustconvergentie van afgelopen dagen heeft dit een klein deel gecompenseerd, maar lang niet helemaal.

Regionale verschillen in het neerslagtekort. Bron: KNMI.nl

Herstel waterpeil

De relatief lage waterstanden van de Maas konden het overschot aan water goed opvangen, waardoor de extreme regenval hier slechts tijdelijk voor problemen zorgde. Zo laten grondwaterstanden en afvoeren op veel plekken een begin van herstel zien. Nog wel geldt op verschillende locaties een onttrekkingsverbod van oppervlaktewater in het zuiden, midden en oosten van het land. Dit zal de komende weken verder worden afgeschaald als het waterniveau weer normaal wordt.

Daling einde van de zomer normaal

Aan het einde van de zomer daalt het neerslagtekort meestal weer. Dit komt doordat de dagen korter worden en de temperatuur ook daalt. Dit jaar is het echter uitzonderlijk veel gedaald in een korte tijd door veel neerslag. Op dit moment is het neerslagtekort 219 mm, ongeveer 50 mm minder dan vorige week. De verwachting is dat het neerslagtekort de komende week nog verder zal afnemen, al is het waarschijnlijk niet zo’n sterke daling als de afgelopen week. Waarschijnlijk komt het neerslagtekort dit jaar uit op 189 mm aan het einde van deze maand en daarmee ook de meetperiode dit jaar, volgens het KNMI.