Komende week kans om twee kometen tegelijk te spotten

Wat is een komeet?

Een komeet bestaat voornamelijk uit ijs, stof en puinresten, die bij het ontstaan van ons zonnestelsel zijn overgebleven. Ze worden ook wel kosmische sneeuwballen genoemd, die een ellipsvormige baan om een ster maken. Wanneer ze dicht genoeg bij hun ster staan, in ons zonnestelsel dus de zon, begint een deel van het ijs te verdampen. Daardoor ontstaat een karakteristieke ‘staart’, gevormd door de zonnewind en het zonlicht dat erop schijnt. Deze staart kan tot wel 1.000.000 km lang zijn! In tegenstelling tot de vaste kern, wat vaak maar een doorsnede heeft van 1 tot 50 km.

SWAN en Lemmon

Als de komeet dicht genoeg langs de aarde komt, kan deze hier ook te zien zijn, al is er soms wel een verrekijker of kleine telescoop voor nodig. Komende week geldt dit voor de kometen C/2025 R2 (SWAN) en C/2025 A6 (Lemmon). Hiervan is komeet Lemmon het felste en zal aan de hemel te zien zijn als een groene streep met een lange staart. Al zal dit voornamelijk goed zichtbaar zijn met een verrekijker of met een foto, anders zal er waarschijnlijk een wazig vlekje aan de hemel zichtbaar zijn.

Komeet Lemmon vastgelegd op 24 september door Dimitrios Katevainis. Bron: starwalk.space

Zichtbaarheid

Hoe vaak de kometen te zien zijn, is afhankelijk van de omlooptijd om de zon. Veel kometen hebben een zo lange omlooptijd dat je vaak maar één keer in je leven de kans krijgt om ze te zien. De komeet C/2025 R2 (SWAN) maakt een baan van 600 jaar om de zon heen. Deze komeet komt op 20 oktober het dichtste bij de aarde, al is deze dan nog steeds ruim 39 miljoen km ver weg. SWAN zal laag boven de zuidwestelijke horizon zichtbaar zal zijn, als een witte of blauwe gloed.

Lemmon komt slechts een keer in de 1000 jaar terug. Deze komeet is zichtbaar tussen 18 oktober en 12 november. Lemmon zal het helderste zijn rond 27 oktober, al is deze waarschijnlijk al een week eerder te zien, waardoor deze twee kometen tegelijk waargenomen kunnen worden.

Baan van LEMMON om de zon. Bron: starwalk.space

Astronomisch spektakel op 21 oktober

Rond 21 oktober is de beste tijd om deze kometen waar te nemen, omdat dan de nieuwe maan verschijnt. Hierdoor is er geen maanlicht wat de observatie kan verstoren. De kans is dan groot om zowel de kometen Lemmon als SWAN waar te nemen. Ook is het mogelijk om de komeet ATLAS (C/2025 K1) te zien aan de zuidoostelijke hemel, mits je een verrekijker of telescoop gebruikt. Als klap op de vuurpijl bereiken ook nog eens de Orioniden, een jaarlijks terugkerend meteorenzwerm, hun hoogtepunt rond deze datum in oktober.

Wanneer kan ik het beste gaan kijken?

Ongeveer een uur na zonsondergang is de beste tijd om te beginnen. In zuidwestelijke richting is vlak boven de horizon de komeet Lemmon te zien, die zichtbaar zal zijn als een kleine, wazige ster met een groene gloed. Ook richting het zuidwesten in het sterrenbeeld Boogschutter is komeet SWAN zichtbaar. Deze is zwakker, maar alsnog mogelijk waar te nemen met het blote oog. Rond 21 oktober zullen de kometen het sterkste zijn, dan kan de magnitude oplopen van 2 tot 4. Hierbij geldt: hoe lager het getal, hoe helderder de komeet. De kometen zijn dan zowel ’s avonds als ’s ochtends te zien. Je kan de kometen het beste waarnemen op een plek waar zo min mogelijk ander licht is, dus ver van een grote stad af op het platteland of bijvoorbeeld op de Waddeneilanden.

Wordt het helder?

Komend weekend nadert een lagedrukgebied Nederland, waardoor we te maken krijgen met meer bewolking en regen. Het kan dus nog moeilijk worden om een helder moment te vinden om de kometen te kunnen waarnemen. Maar niet getreurd, de kometen zijn meerdere dagen te zien, dus de kans is groot dat het in de periode dat de kometen dicht bij de aarde staan het een avond of ochtend opklaart. Houd het weerbericht in de gaten voor de actuele weersverwachting.