Door klimaatverandering had orkaan Melissa een grotere impact
Orkaan Melissa, een van de sterkste orkanen die ooit is gemeten, trok bijna twee weken geleden over Jamaica heen en richtte daar, samen met omliggende eilanden, meer dan catastrofale schade aan. In een studie van World Weather Attribution koppelden onderzoekers de invloed van klimaatverandering aan verschillende aspecten van de orkaan. Hieruit bleek dat zowel de omstandigheden voor de vorming van zo’n hevige orkaan, als de extreme regen en wind die ermee gepaard gingen, zijn versterkt door de mens veroorzaakte opwarming.Op het pad van Melissa
Ondanks de evacuaties en andere voorbereidingen, die ongetwijfeld vele levens hebben gered, liet de orkaan tientallen doden, gewonden en een enorme ravage achter. Toen Melissa aan land kwam op Jamaica, was de orkaan inmiddels uitgegroeid tot een categorie 5-orkaan. Vervolgens trok Melissa verder over Cuba, waar deze als categorie 3 aan land kwam. Hoewel daar voor zover bekend geen doden vielen, is de schade ook daar groot. Hoewel Melissa niet rechtstreeks over Haïti trok, vielen daar alsnog veel slachtoffers door stormvloed en extreme regenval, die ernstige overstromingen veroorzaakten.
Een van de krachtigste en langzaamste orkanen ooit
De enorme schade op Jamaica had verschillende oorzaken. Melissa trok dwars over het eiland en bewoog daarbij opvallend langzaam. Op sommige momenten slechts 5 à 6 km/uur, wat neerkomt op wandeltempo. Hierdoor bleef de orkaan urenlang boven het eiland hangen, en het eiland lang werd geteisterd door de gevolgen. Daarbij was Melissa een van de krachtigste orkanen die ooit aan land is gekomen, met een minimale luchtdruk van slechts 892 hPa. En alsof dat nog niet genoeg was, was Jamaica nog aan het herstellen van orkaan Beryl van juli vorig jaar.
Grotere kans op extreme orkanen en stormen zoals Melissa door klimaatverandering
De analyse die tot nu toe is gedaan over de rol van klimaatverandering op orkaan Melissa bestond uit verschillende aspecten. Ten eerste keken de onderzoekers naar de rol van klimaatverandering op de extreme regenval. Hieruit bleek dat de kans dat zo’n extreme regenbui valt, bijvoorbeeld tijdens een orkaan, twee tot negen keer zo groot is in het huidige klimaat vergeleken met een klimaat dat 1,3 graden kouder is, wat het zou zijn zonder door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Ook is deze regenval intenser. In het oosten van Cuba is dit zelfs nog groter.
Ook bleek uit de analyse dat de maximale windsnelheid van stormen in de regio gemiddeld zo’n 7% hoger ligt bij oceanen die 1,3 graden warmer zijn.
Bovendien bleken de omstandigheden waarin Melissa zich ontwikkelde, zoals de temperatuur van het zeewater, sterk beïnvloed door de opwarming. Zeewater moet minstens 26,5 °C zijn om een orkaan te vormen, maar tijdens Melissa lag dit ruim daarboven. Daardoor zijn zulke extreme omstandigheden, zoals die bij Melissa, naar schatting zes keer waarschijnlijker geworden door klimaatverandering.
Climate Shift Index en het pad van Melissa. Bron: climatecentral.org
Categorie 6 orkaan?
De oceaan in de regio was op het moment dat de orkaan over land trok ongeveer 1,4 graden warmer dan normaal. Hierdoor kon de orkaan zo krachtig worden, met windsnelheden tot 295 km/uur en windstoten van meer dan 340 km/uur. Hiermee was Melissa een categorie 5 orkaan op de schaal van Saffir-Simpson, wat begint bij windsnelheden hoger dan 250 km/uur en kerndruk van minimaal 920 hPa. Dit heeft opnieuw de discussie aangewakkerd over een categorie 6 orkaan, omdat de categorie 5 de hevigheid van zulke stormen niet meer goed zou omvatten. Toch is er weerstand tegen dit idee, omdat deze categorie toch al allesverwoestend betekent. In dit geval zou de categorie 6 vooral symbolisch zijn en eerder wijzen op de invloed van klimaatverandering op de kracht van tropische cyclonen.
Orkanen doen meer schade in een opwarmend klimaat
Niet alleen orkaan Melissa, maar ook andere tropische stormen en orkanen zijn de laatste jaren intenser geworden door klimaatverandering. Eerder onderzoek liet zien dat orkanen langer krachtig blijven nadat ze aan land komen, deels omdat niet alleen de zee opwarmt, maar ook de atmosfeer boven land. Warme lucht kan meer vocht vasthouden, wat essentieel is om een orkaan in stand te houden. Dat extra vocht fungeert als een soort “batterij”, waardoor de storm minder snel uitdooft. Daarnaast blijkt niet dat er meer orkanen ontstaan, maar dat de bestaande gemiddeld krachtiger zijn, met hogere windsnelheden en meer neerslag. De totale schade neemt daardoor toe. Hoewel het aantal orkanen dus niet toeneemt door klimaatverandering, verschilt het wél sterk van jaar tot jaar. Dat komt vooral door natuurlijke variaties zoals La Niña, waarbij het zeewater tijdelijk warmer is dan normaal, wat de kans op orkanen vergroot.
