14-daagse: verkoeling onderweg

Einde aan de hitte

Woensdag staan er zware regen- en onweersbuien op het programma die de ergste warmte verdrijven. In het zuiden en oosten kwam het deze dagen tot regionale hittegolven. De koele lucht treedt vanuit het westen het land binnen en op het grensvlak met de zeer warme bovenlucht ontstaan explosieve buien. Een dag later is de warme bovenlucht uit onze omgeving vetrokken en neemt een meer gematigde soort het over.

Nog steeds blijft Nederland onder invloed van hogedrukweer door een hogedrukgebied bij de Azoren die zich donderdag uitstrekt tot over het westen van Europa. Het kan daardoor tot en met zomers opnieuw zomers warm worden in het zuiden tot oosten. Dit verlengt de hittegolf op meerdere plaatsen. Daarvoor moet het minimaal 5 dagen 25°C of meer zijn, met 3 dagen van ten minste 30°C. Voor het eerst dit jaar gebeurde dat ook op het KNMI hoofd-weerstation van De Bilt, wat de eerste officiële hittegolf sinds 2022 is.

Voor velen waren dinsdag en woensdag de warmste dagen sinds 2022. Ook was het op 1 juli een officiële extreem warme dag, met 35,5°C in De Bilt. Het is de elfde keer sinds de start van de metingen in 1901 dat dit in De Bilt gemeten wordt. Hiervan werd het drie keer warmer dan 35°C in juli 2019, twee keer in juli 2018 en één keer in juli 2022.

Andere luchtdruk

Zondag verandert het weer. Het hogedrukgebied splitst zich in tweeën, wat ruimte maakt voor het uitbreiden van het lagedrukgebied tussen het Verenigd Koninkrijk en Scandinavië. Bij lagedruk hoort een ander circulatiepatroon, namelijk stijgende luchtbewegingen. Dit resulteert in een tekort aan lucht daaronder (= lage luchtdruk), wat in feite de omringende lucht aanzuigt. Het gevolg is een over het algemeen vrij krachtige wind die naar binnen waait om het luchttekort aan te vullen. Geen verrassing is dan dat de windkracht toeneemt vanaf het weekend. De Benelux hoort dan enkele dagen bij het windveld van dit lagedrukgebied. Tegelijkertijd is het koeler door een wind van zee en ligt de temperatuur rond of iets beneden de 20 graden.

Korte natte onderbreking

Stijgende luchtbewegingen hebben vaak ook regen tot gevolg. Relatief vochtige lucht van boven de Noordzee stijgt op, koelt af en condenseert tot wolken. Bij genoeg vocht kunnen dit dikkere wolkenpakketten vormen en ontstaan grootschalige regengebieden. Zondag en begin volgende week krijgen we in Nederland te maken met zulke regengebieden. Omdat het grote buienfronten betreft, kan er een aanzienlijke hoeveelheid neerslag uit vallen. Na woensdag is het gedaan met de regen omdat hogedruk weer om de hoek komt kijken.

Stabiel en zonnig

Medio juli start een volgende periode met zonnig en warmer weer. Na enige dagen met dagtemperaturen van rond de 20 graden zal het langzaamaan terugkeren naar de zomerse 25 graden. Tegelijkertijd neemt de hoeveelheid zonneschijn toe, draait de wind naar oostelijke richtingen en neemt de windkracht af. Tot het zo ver is kunnen details natuurlijk veranderen, maar de optie op een warm weertype richting half juli heeft in veel kaarten de overhand.