Een vroeg bosbrandseizoen voor Canada

Omvang van de branden

Op het moment van schrijven, woeden de grootste Canadese bosbranden nabij Fort Nelson. Een aantal huizen zijn beschadigd of zelfs verloren gegaan door de brand. De ‘Parker Lake’ bosbrand strekt zich uit over een gebied van ongeveer 123 vierkante kilometer in noordoost British Columbia, slechts een paar kilometer ten westen van Fort Nelson.

De bosbrand ten zuidwesten van Fort McMurray werd voor het eerst ontdekt op 9 mei. Afgelopen woensdagavond had het een omvang van 210 vierkante kilometer, maar dankzij gunstigere weersomstandigheden en het werk van brandweerlieden wordt het nu onder controle gehouden in een gebied van 195 vierkante kilometer groot. Sinds zondag breidt de brand zich niet meer uit en kan de brandweer het getroffen gebied verder verkleinen.

Het blussen van bosbranden met zo’n enorme omvang is een zeer lang proces en kan maanden duren. De ‘Horse River’ bosbrand, begonnen in mei 2016, besloeg bijvoorbeeld een gebied van 5900 vierkante kilometer en was pas 15 maanden later officieel geblust.

De huidige situatie in Canada. Rode kleuren staan voor een hoog gevaar voor bosbranden. De huidige branden zijn aangegeven met cirkels. Bron: Canadian Wildland Fire Information System

Bosbrandseizoen al vroeg begonnen

De meest voorkomende oorzaken van bosbranden zijn bliksem en de mens. Grote stormen kunnen op verschillende plekken branden veroorzaken, doordat bliksem inslaat in meerdere delen van een bos tijdens het voortbewegen van de storm. Ook hogere temperaturen wegens klimaatverandering dragen bij aan het ontstaan van de branden. Vooral de droge regio’s van Canada, zoals de noordwestelijke provincies, zijn kwetsbaarder voor het ontstaan van branden door de oplopende temperatuur.

Historisch gezien begint het Canadese bosbrandseizoen halverwege de zomer, maar de laatste 20 jaar begint het seizoen steeds eerder. Het seizoen loopt tegenwoordig van mei tot en met september. In 2023 beleefde Canada haar hevigste seizoen; toen brandde er 18,5 miljoen hectare grond. Een typisch brandseizoen omvat gemiddeld 2,5 hectare land, ongeveer 7 keer zo klein als vorig jaar. Hoewel het seizoen dit jaar ook weer vroeg is begonnen, zijn er minder actieve branden dan vorig jaar op dit moment. Het warmer dan gemiddelde weer van de afgelopen maanden, onder andere veroorzaakt door El Niño, zorgt mogelijk voor opnieuw voor een catastrofaal bosbandseizoen, waarschuwt de Canadese overheid. De omvang van het huidige seizoen zal afhangen van de weersomstandigheden naarmate de zomer vordert.

Verloop van het seizoen

Momenteel woeden er 44 branden in het bosbeschermingsgebied van Alberta. Tot nu toe zijn er 323 branden geweest in de provincie, die in totaal zo’n 300 vierkante kilometer land hebben aangetast. Het Canadian Interagency Forest Fire Centre schat dat er in het hele land 135 actieve bosbranden zijn en dat 39 daarvan ongecontroleerd branden.

De relatief warme en droge winter heeft bestaande droogte en laagwateromstandigheden in Canada verder verergerd, waardoor regio’s te maken krijgen met vroege en hevige brandactiviteit. Christie Tucker, manager van de informatie-eenheid van Alberta Wildfire, zegt dat “ondanks de neerslag delen van Noord-Alberta erg droog blijven. Een klein beetje regen betekent niet dat de kans op een natuurbrand nul is.”

Vooruitkijkend naar mei en juni wordt verwacht dat aanhoudende droogte en voorspelde hogere temperaturen zullen blijven bijdragen aan brandrisico’s en -activiteit in een groot deel van het land. Van West-Canada tot de Northwest Territories en het westen van Quebec zal brandgevaar bestaan.