De zomer valt of staat met weerbeleving
Velen klagen dit jaar over de zomer. Het is niet warm genoeg, te nat en met veel te weinig zon. Het andere kamp heeft een hekel aan de hete zomers van de afgelopen tijd en vindt het nu prima zomerweer. De verdeling tussen liefhebbers van een warme, aanwezige zon en mensen die liever een paar graden minder zien om normaal te functioneren, houdt discussies dit jaar al geregeld aan de gang. Het jaar begon dan wel warm, maar vrij regenachtig en zo was er voor iedereen wat om over te klagen. Het maakt duidelijk dat weerbeleving alles uitmaakt voor de definitie van ‘goed weer’ en ‘slecht weer’.Warme, zonnige zomers
De zomers van 2018, 2020 en 2022 worden door de warmteliefhebbers vaak aangehaald als mooie zomers met stabiel zomerweer. Wat deze jaren gemeen hebben, is een negatieve neerslagafwijking en positieve zonneschijn afwijking. Dat wil zeggen dat het vrij droog en tegelijkertijd zonnig was. De afwijkingen worden gemeten ten opzichte van de klimaatperiode 1991-2020.
De absolute koploper is de zomer van 2018. Er viel in De Bilt 150 mm minder regen dan gebruikelijk en de zon scheen 134 uur langer dan normaal. In 2020 was er een lange aaneengesloten periode (ruim een week) met temperaturen van boven de 30°C. Desondanks komt de hoeveelheid regen uit op ‘maar’ 20 mm minder dan normaal. Met 44 meer uren zonneschijn was het wel een zonnige zomer. In 2022 bleef het opnieuw zeer droog in de zomer en viel er 85 mm minder regen, tegen wel 220 meer zonuren. In De Bilt scheen de zon toen 837 uur, dat komt neer op ongeveer 9 uur zonneschijn per zomerdag.
Wat dat betreft blijft 2024 achter in zonneschijn. Tot nu toe zijn er in De Bilt 320 zonuren gemeten, ongeveer 6,5 uur per dag. Na een nat najaar en voorjaar valt er deze zomer ook een vrij grote hoeveelheid regen. Een afwijking van 11 mm meer neerslag dan normaal in deze periode komt neer op ongeveer 2,6 mm regen per dag. In 2022 was dit 1,6 mm per dag en in 2020 zelfs nog geen millimeter per dag. Het regent dit jaar vaker dan gemiddeld gezien, waardoor het voor veel mensen aanvoelt als een slechte zomer.
2023 ook slecht?
Er wordt wel eens gezegd dat we nu al twee slechte zomers op rij hebben. Daarin verschillen mensen natuurlijk van mening, maar wat komt er uit de weercijfers?
De zomer van 2023 heeft, gemeten in De Bilt, een kleine negatieve neerslagafwijking. Er viel zo’n 7 mm minder regen dan normaal, maar het voelde als een natte zomer omdat de hoeveelheid regen een stuk dichter bij de normaal ligt dan het jaar ervoor. Wel was er veel zonneschijn met ongeveer 8 zonuren per dag. Dat de zomer als slecht gezien wordt, komt doordat het weer omsloeg na de junimaand. Juni verliep erg warm en zonnig, maar halverwege juli liepen de temperaturen iets terug en viel er meer neerslag. Zonliefhebbers hebben hierdoor een slechter beeld van deze zomer, maar dat voelt anders voor mensen die niet houden van de hitte.
Temperatuur is minder belangrijk
De gemiddelde maximum temperatuur speelt ook mee in de zomerbeleving. Vanaf juni vorig jaar beleefden we een aantal recordzachte maanden. Dit beeld veranderde afgelopen juni, precies het begin van de zomerperiode. De zomer verloopt tot nu toe relatief koel, met een afwijking van -0,9°C in de maximale temperatuur. Ook de gemiddelde temperatuur komt een halve graad koeler uit.
De zomermaanden in 2023 waren daarentegen erg warm en behoren binnen de top 10 van de warmste zomers sinds het begin van de metingen. De maximale en gemiddelde temperaturen kwamen bijna een graad hoger uit dan normaal. Hetzelfde geldt voor de jaren 2022, 2020 en 2018. In 2018 lag de maximale temperatuur zelfs bijna 2 graden hoger dan het gemiddelde. Niet gek dus, dat deze jaren worden benoemd als zeer zomers. Het zijn getallen die meer richting het Mediterrane weer neigen, in plaats van de Nederlandse normaal. Voor veel mensen is een natte zomer een slechte zomer, of deze nou warm was of niet. De manier waarop we het weer beleven, bepaalt hoe mooi de zomer was. In tegenstelling tot de harde cijfers (waar wij meteorologen juist dol op zijn).
Kwamen warme, droge zomers zoals die van 2018 en 2022 vroeger ook voor? Of is het een nieuwe ontwikkeling die samengaat met de veranderingen in het mondiale klimaat? Dat zoeken we uit in een volgend artikel.
