Foto gemaakt door ECMWF - Maandelijkse afwijkingen van de mondiale oppervlakteluchttemperatuur
Foto gemaakt door ECMWFMaandelijkse afwijkingen van de mondiale oppervlakteluchttemperatuur
Nu

De zachte en sombere weertrend van maart & april

Het weer van de maanden maart en april verliep niet altijd even mooi. Er zaten zonnige dagen tussen, maar ook dagen dat je liever thuis met een serie op de bank zit terwijl de regen op het raam tikt. Een kort weeroverzicht van de afgelopen twee maanden.

Maart: zacht en droog

Na februari is ook maart een record brekende maand geweest. Het was wereldwijd de tiende warmste maand op rij. De mondiale temperatuur lag 0,73°C hoger dan het 1991-2020 gemiddelde, iets minder dan de afwijking in februari (0,81°C).

Ook in Nederland waren de hoge temperaturen te voelen. Het was de zachtste maart sinds het begin van de metingen in 1901. Het heeft geen enkele keer gevroren, wat maar één keer eerder is voorgekomen (1912). In maart viel er ook minder neerslag dan normaal, maar met een relatief laag aantal zonuren was het vrij somber. De maandgemiddelde temperatuur was 9°C, dat is 2,5 graden warmer dan normaal gemeten over 1991-2020.

April: zacht en nat

De relatief droge maart tekent sterk af tegen een extreem natte aprilmaand. Gemiddeld viel in april twee keer zo veel neerslag als normaal in Nederland. Het is de tweede natste aprilmaand sinds het begin van de metingen. April kende dit jaar een aantal warme dagen en er werd zelfs een weerrecord verbroken met 24°C op 6 april. Met een gemiddelde temperatuur van 10,8°C tegen 9,9°C normaal, staat april 2024 in de top 10 van warmste aprilmaanden. Ook in april vielen de zonuren tegen en verliep de maand daardoor somberder dan normaal. Toch zijn er dagen geweest dat de zon volop aanwezig was en de temperatuur opliep.

Mondiaal gezien was april de 11e warmste maand op rij. Er waren zware hittegolven in West-Afrika en Zuidoost-Azië. De mondiale temperatuur lag in april ongeveer 0,7 graden boven het 1991-2020 gemiddelde van 14,3°C. Het afgelopen jaar (mei 2023 - april 2024) is het warmst gemeten jaar ooit, met een wereldgemiddelde temperatuur 0,73°C hoger dan het 1991-2020 gemiddelde en 1,6 graden hoger dan het pre-industriële tijdperk. Het Parijs klimaatakkoord heeft als doel de opwarming te beperken tot 1,5 graden warmer dan pre-industrieel, maar daar gaan we overheen als deze ontwikkeling zich doorzet.

Trend vanaf de winter

De maanden januari, februari en april verliepen in Nederland natter dan gemiddeld. De eerste vier maanden van het jaar zijn de natste ooit; er viel gemiddeld 319 mm neerslag, terwijl dat normaal 219 mm is in deze periode. De grote hoeveelheid neerslag heeft als resultaat dat er geen neerslagtekort is, gemeten vanaf 1 april.

Het jaar wordt tot nu toe gekenmerkt met relatief hoge temperaturen. Het was een zeer zachte winter en de temperatuur ligt elke maand tot wel enkele graden boven de normaal. Deze warmte wordt waarschijnlijk veroorzaakt door El Niño, omdat oceaantemperaturen hoger dan normaal zijn. In de warmere lucht zit relatief meer vocht en dat komt uiteindelijk weer naar beneden als neerslag. Het is dus niet gek dat het zo nat is geweest dit jaar.

El Niño piekte aan het begin van het jaar en oceaantemperaturen keren weer langzaam terug naar normale waarden, maar toch blijft het warm. De oorzaak van de ongekende warmte moeten we daarom ook zoeken bij een andere bron: toenemende broeikasgasconcentraties in de oceaan en atmosfeer blijven de mondiale temperatuur opvoeren naar nieuwe records.