2023 was het natste én het droogste jaar ooit
Nooit eerder viel er zo veel regen in een jaar: met meer dan een meter neerslag werd 2023 het natste jaar ooit. Tegelijkertijd was 2023 ook het droogste jaar toen tijdens de maanden mei en juni de langste aaneengesloten periode zonder regen in De Bilt werd gemeten. En daar blijft het niet bij: ook de temperatuur brak records.Het jaar 2023 kende grote tegenstellingen in het weer, waarvan de flinke regenval het meest opmerkelijk is. Neerslag is variabel, waardoor het per jaar verschilt hoeveel neerslag er valt. Dit maakt zo'n record des te bijzonderder. Zo komt het laatste neerslagrecord uit 1998. Een nieuw warmterecord komt daarentegen vaker voor: De top 10 van warmste metingen zijn allemaal in de afgelopen 20 jaar geschreven en daardoor minder verrassend.
Een terugblik
We hadden in 2023 een droge februari, gevolgd door een koud en regenachtig voorjaar. De aanloop naar de zomer werd een lange, droge periode, waardoor steeds meer zorgen over de droogte ontstonden. Eind juni sloeg het weer om door overvloedige regenval. Een opmerkelijk verschil, vindt KNMI-onderzoeker Carine Homan. In november viel zelfs twee keer meer regen dan gebruikelijk.
De overvloedige regenval wordt deels toegeschreven aan de opwarming van de zee. "De aanzienlijke hoeveelheid neerslag die we hebben ervaren, was vooral het gevolg van dominante westenwinden. In 2023 was de Atlantische Oceaan sterk opgewarmd, waardoor er meer vocht verdampte en als neerslag boven ons land kon vallen. Maar ook zonder deze opwarming zou het nog steeds een uitzonderlijk nat jaar zijn geweest. De opwarming van de zee heeft het echter een slag erger gemaakt", aldus Homan.
Wat brengt de toekomst?
Het is vooral toeval dat we in 2023 zo veel regen hebben gehad. In de afgelopen eeuw is de neerslagkans toegenomen en het onvoorspelbaarder geworden. Klimaatverandering zorgt voor drogere zomers en nattere andere seizoenen. Lange droge periodes worden afgewisseld met hevige regenval. Gelukkig hoeven we niet elk jaar intense regenval mee te maken. Wel zullen de komende decennia warmer zijn dan de huidige klimaatnormaal (1991-2020, 10,5°C).