Word jij ook zo gek van die wind?
Aan de reacties op straat te merken zijn veel mensen er wel klaar mee, die wind! Vooral in de kustprovincies lijkt de noorden- tot oostenwind maar niet op te houden. Eerst was het vooral nog een frisse wind, nu heerlijk verkoelend. Maar waait het nou echt zo veel, of zijn we deze windrichting gewoon niet gewend?Als we puur naar de cijfers kijken, lijkt het gevoel van een winderige juni goed te kloppen. De gemiddelde windsnelheid is deze maand, gemiddeld over het land, 16,6 km/u tegen 14,8 km/u normaal. In 2017 stond er voor het laatst nog meer wind. Sinds het begin van de landelijke windmetingen in 1908 staat de eerste helft van juni 2023 op een 37e plek, dus 36 jaren waaide het nóg harder. Niet heel bijzonder zou je zeggen. Deze eeuw waaide het in 2013, 2015 en 2017 nog iets harder. Zo staat 2015 met 18 km/u op een 17e plek.
Kustgebieden en het oosten
Opvallend daarbij is dat niet alleen de kustgebieden, maar ook Twente en de Achterhoek eruit springen. Zo heeft het op weerstation Hupsel, bij Eibergen, sinds 1994 niet zo stevig gewaaid in juni. Weerstation Twenthe, nabij Oldenzaal, moet zelfs terug tot 1983 voor meer wind in de eerste helft van juni. In Brabant heeft het op vliegveld Gilze-Rijen sinds 1986 niet zo stevig gewaaid in juni.
In de kustgebieden, waar juni sowieso al meer wind heeft dan in het binnenland, is het deze maand extra windrijk. Hoek van Holland spant de kroon, de gemiddelde windsnelheid is daar tot nu toe 28,1 km/u tegen 23,4 km/u normaal. Over de eerste week van juni was de windsnelheid zelfs recordhoog. Het weerstation meet sinds 1971. Inmiddels staat juni 2023 in Hoek van Holland op een 7e plek. Deze eeuw waaide het in 2015 en 2013 nog een fractie harder en het record staat op 1991 met 31,3 km/u uit het westen tot noordwesten. Dit jaar is de gemiddelde windsnelheid van juni noordoost en dat is een gekke richting. Normaal is dit in Hoek van Holland namelijk een westenwind, vanaf de Noordzee dus.
Rare hoek voelt extra hard aan
Eigenlijk komt de wind in Nederland niet zo vaak uit het noordoosten. Het landelijk gemiddelde voor deze tijd van het jaar is een zuidwestenwind en dat geldt eigenlijk voor het hele jaar. De laatste keer dat we in de eerste helft van juni een noordoostenwind hadden, was in 1963! Ook toen waaide het met dezelfde gemiddelde windkracht als nu. Na 1963 hebben we nog wel een oostnoordoostenwind gehad in 1968 en 1993 en een noordnoordoostenwind in 1969, 1970 en 1989 en 1992. Deze ‘rare hoek’ valt dus extra op, want plekjes waarop je normaal lekker luw uit de wind kunt zitten, krijgen nu juist de volle laag.
Wat je verder bij de noordelijke tot oostelijke wind ziet, is dat de wind in de kustprovincies in de loop van de middag meer naar het noorden draait door de invloed van zee. Boven land is het warm en stijgt de lucht op. De luchtdruk daalt iets en dit ‘tekort’ aan lucht wordt vanuit zee aangevuld, waardoor de koudere en relatief zwaardere lucht de kustprovincies binnenstroomt. Vooral in het noorden van het land dringt deze koelere lucht vanaf de Waddenzee diep het land binnen, daarbij kan de wind aan zee toenemen tot een windkracht 6 en landinwaarts tot windkracht 4 tot 5. En afgelopen weken zagen we zelfs dat deze windtoename tot diep in het binnenland zichtbaar was. Juist aan het begin van de avond koelde het af door deze vlagerige wind. Een zuidwestenwind neemt meestal juist snel af in de avond.
Dit jaar weinig zuidwest
De zuidwestenwinden blijven al uit sinds maart. Zo was de wind ook in april noordoost, tegen een noordelijke richting in mei. Sinds het begin van dit jaar is de gemiddelde windrichting noordwest en dat is sinds 1984 niet meer voorgekomen.