Slim sporten in de regen
Buiten sporten is de laatste tijd vooral slalommen tussen de buien door. Wat kun je doen om in de regen je temperatuur op peil te houden?Je kent het vast wel: je hebt een belangrijke dag in het vooruitzicht. Een bruiloft, een festival, of een belangrijke sportwedstrijd. Alles is geregeld, je hebt je voorbereid. Maar dan is er altijd nog die ene, onzekere factor waar niemand iets aan kan doen: het weer. Wordt het een zonnige bruiloft? Waai je uit je festivaltent? Of…moet je misschien je halve marathon lopen in de stromende regen?
Hardloopevenementen zijn behoorlijk dik gezaaid in het voorjaar. De kans is vrij groot dat je dat al wist; hardlopen is een van de meest beoefende sporten in Nederland. Bijna 1 op de 3 Nederlanders zegt 'wel eens' hard te lopen, en naar schatting hebben zo’n 2 miljoen mensen wel eens aan een hardloopevenement meegedaan. De 10 kilometer is daarbij de populairste afstand.
Ook nu is er elk weekend wel ergens een loopje te doen. De lente is vooral geschikt omdat het normaalgesproken niet te koud is, maar ook niet te warm, en de kans op prima loopweer best groot is. ‘Prima loopweer’ is trouwens een erg ruim begrip, want hardlopen is een sport die in allerlei verschillende weersomstandigheden goed te doen is. Maar ja, het West-Europese voorjaar kent natuurlijk nogal wat uitersten.
Die zondagochtend in Gent
Dus daar zit je dan toch, als je je voor zoiets inschrijft, dagen, weken van tevoren, voortdurend naar de weersverwachting te staren. Naarmate de grote dag dichterbij komt, worden de getallen en symbolen die aan je verschijnen steeds onverbiddelijker. Hopen dat het meevalt is op een gegeven moment ook geen optie meer. Je moet eraan geloven. En dat brengt ons bij de aanleiding voor dit artikel, dit keer niet geheel zonder eigenbelang: komende zondagochtend loopt ondergetekende een halve marathon in Gent. In de stromende plensregen.
Nee, die Belgische weerkaarten zien er bepaald niet rooskleurig uit. Al dagen achter elkaar niet, dus de hoop dat het allemaal nog anders wordt is in rap tempo aan het vervliegen. Een pittig lagedrukgebied stevent regelrecht op Vlaanderen af, en draagt een dikke bak met regen met zich mee. In de vroege ochtend begint het geplens, om bijna de hele dag niet meer op te houden. Er lijkt inmiddels geen ontkomen meer aan. Wat nu?
Er zijn ook voordelen
Vooropgesteld: sporten in de regen kan natuurlijk prima. Voetbal, hockey, wielrennen en hardlopen, het gaat allemaal gewoon door, of je nou als een verzopen kat uit de strijd komt of niet. We zijn niet van suiker, toch? Veel lopers vinden het juist fijn om in de regen te lopen, of net nadat het geregend heeft, omdat er dan meer zuurstof in de lucht zou zitten. Dat is niet per se waar, maar wel is het zo dat de lucht als het ware ‘schoongespoeld’ is. Ook is het vaak zo dat de luchtdruk laag is, en dat komt je prestatie meestal ook ten goede.
Dat klinkt alvast positief. Toch zijn er een paar dingen waar je rekening mee kunt, of moet, houden als het heel nat is, zeker als je lang bezig bent. Aangezien ik zelf het wereldrecord bepaald niet in gevaar ga brengen, verwacht ik dat ik alles bij elkaar wel een paar uurtjes in die regen bezig ben. Het is dan handig om een beetje te weten hoe de temperatuurhuishouding in je lichaam werkt.
Warmte afvoeren, warmte vasthouden
Van bewegen krijg je het warm. Dat weet iedereen. Het grootste deel van de energie die je spieren gebruiken, wordt omgezet in warmte. Om niet té warm te worden, wil je lijf die warmte kwijtraken, en dat gebeurt via zweet. Bekend verhaal. En doordat je regelmatig hebt getraind, is een goede temperatuurhuishouding inmiddels een belangrijk onderdeel van de hardloopmachine die je in je lijf hebt gekweekt. Maar nu ga je lopen in de stromende regen. Sterker nog: voordat het startschot klinkt ben je waarschijnlijk al natgeregend. Je moet eerst naar de startlocatie toe, en je staat vaak een hele tijd in een startvak te wachten, met niet veel meer dan een wegwerpponcho of een vuilniszak om je heen. En naarmate het langer regent zondagochtend, gaat ook de temperatuur steeds verder dalen.
Dan begint de race. Poncho’s gaan uit, en je moet het nu doen met de kleding die je aan hebt getrokken. Er bestaat natuurlijk kleding die je beter beschermt tegen natte omstandigheden. Waterdichte kleding is trouwens ernstig af te raden, omdat je dan je eigen zweet niet kwijtraakt en je zo een persoonlijke sauna voor jezelf creëert. Beter iets waterafstotends, maar toch ademends, dus. Een petje misschien, zodat de regen niet in je ogen striemt. En kleding in laagjes, om toch voldoende warmte vast te houden.
Soppend en plakkend
Als je dan eenmaal onderweg bent, zal het wel gaan. Al moet je ook rekening houden met het feit dat rennen door de regen toch iets meer inspanning kost. En met deze vooruitzichten is het bijna niet te voorkomen: twee uur later loop je soppend in je schoenen met overal zware, plakkende kleding aan je lijf terwijl de straaltjes water langs je ruggengraat stromen. En als de finish daar is, dan moet je echt gaan opletten. Nu de inspanning is afgelopen, je kletsnat bent, maar nog steeds buiten rondloopt, ligt onderkoeling namelijk op de loer. Dat kan al veel sneller gebeuren dan je misschien denkt. Bij temperaturen beneden de 15 graden is dat al mogelijk.
Isolatie weg
Als je kleding nat is, verliest het namelijk het isolerend vermogen. Je wordt ontzettend snel koud. Een klein zuchtje wind gaat dat nog vele malen verergeren. Bovendien is je lichaam moe, en moet het toch je interne kachel nu ineens flink opstoken. Je huid zal sowieso flink koud aanvoelen, omdat je lichaam de bloedtoevoer naar je huid gaat verminderen om daar geen warmte te verliezen. Het is vooral zaak om je kerntemperatuur op peil te houden. En als je tussen ruim 12.000 mensen nog op zoek moet naar je tas met droge spullen, dan kan dat wel even duren.
Tips
Het is dus zaak om de warmte die er is zo veel mogelijk vast te houden, en zo snel mogelijk droog te worden. Dat eerste kan bijvoorbeeld met een isolatiedekentje, die je vaak ziet aan de finish van grote wedstrijden. Ook hierbij kan een poncho of vuilniszak helpen: nu wil je die sauna juist wel. Dan snel in je droge kleding – en vergeet daarbij vooral de onderste laag niet. De meeste warmte raak je trouwens kwijt via je hoofd, dus een muts is ook een aanrader. En ook nu geldt: beweging is een manier om je lichaam op te warmen. Bibberen of rillen is bedoeld om de warmteproductie op te voeren. Je kunt ook het beste zelf een beetje in beweging blijven, al ben je doodmoe. Eten en drinken is ook belangrijk: je hebt brandstof nodig om je interne kachel op te stoken. (Een flinke scheut sterke drank gaat je overigens niet helpen: daardoor verlies je juist meer warmte.) En zoek zo snel mogelijk een behaaglijk plekje op.
Toegegeven, ik had me komende zondagochtend iets anders voorgesteld. Bij eerdere halve marathons die ik liep was eerder de warmte een probleem. Maar met de juiste voorzorgsmaatregelen moet het toch goed te doen zijn. We gaan het zien. Hopelijk meld ik me hier komende maandag weer. Droog en opgewarmd.