Het kan in Nederland nog steeds in alle maanden vriezen
Op Weer.nl volgen we al een tijdje de metingen in de duinpannen en op andere koude plaatsen zoals die door vrieskoujagers Pieter Bliek en Karel Holvoet worden gedaan. Het onderzoek levert interessante resultaten op. Zo weten we nu dat het in Nederland – ook in het nieuwe klimaat – in alle maanden van het jaar kan vriezen.Ze zijn er maar druk mee, de vrieskoujagers. Ze beheren vele meetstations, op koude plaatsen in de duinen, in Noord-Holland, maar ook op enkele Waddeneilanden en op de Veluwe. Vooral in heldere nachten is vaak raak, vooral als de lucht droog is en de wind helemaal wegvalt. Op de diepste plekken van de duinpannen, of de kommen waar de thermometers staan opgesteld, verzamelt zich dan de koude lucht. Zand is de beste aanjager van kou, want houdt warmte slecht vast. Het koelt er als een speer af.
Koude plekken
Komt het in het najaar, de winter en in het voorjaar zo op diverse koude plekken in heldere en windstille nachten tot strenge en soms zelfs zeer strenge vorst, ook in de zomer lukt het in alle maanden nog om tot lichte vorst te komen, zelfs op een hoogte van anderhalve meter. In 2021, toen de metingen begonnen, waren de maanden juli en augustus in de duinpannen vorstvrij. Het was een nattere zomer, het kwam minder vaak tot windstille nachten met in de duinpannen droge lucht en dat zag je in de resultaten terug.
Droger
Vorige zomer, de zomer van 2022 dus, was het wel een stuk droger en vroor het in de duinpannen tijdens de zomermaanden maar liefst 6 keer. We laten hier de junimaand even buiten beschouwing, want dat is een maand waarin het ook op de officiële KNMI-stations nog wel eens tot (lichte) vorst komt. Hier zijn het de maanden juli en augustus die de speciale aandacht hebben. Op 14 juli vroor het in Bergen-ondiep (-1,0 graden), Camperduin (-0,7 graden), Bloemendaal (-0,4), Castricum (-0,4), Terschelling Boschplaat (-0,1), Vlieland-Oost (-0,3), Vogelmeer (-0,6) en Wimmenum (-0,1). Later in juli kwam het op enkele van deze stations nog een tweede keer tot vorst, maar hiermee is de julimaand afgedekt.
Ook vorst in augustus
In augustus was het op de zevende in Bergen-ondiep raak (-0,5 graden), maar ook in Bloemendaal (-0,3) en in Santpoort (-0,3) en op dezelfde dag eveneens in Camperduin (-0,4 graden), Vogelmeer (-0,3), Bol-1 (-0,7) en Bol-2 (-0,8). Daarmee is ook de augustusmaand afgedekt. In september is vorst in koude nachten alweer gebruikelijker.
Het wordt kouder dan we denken
Zo zie je maar dat het van de plaatsen waar thermometers staan afhangt hoe je de temperatuurmarges in een land als Nederland beleeft. Het meetnet van het KNMI is zeer representatief voor de plekken waar mensen wonen, maar pakt niet de allerlaagste temperaturen mee zoals die in ons land worden gemeten. Het idee dat de maanden juli en augustus in Nederland helemaal vorstvrij zijn is dan ook niet juist. Ook zal het ooit vast nog weleens kouder zijn geweest dan de -27,4 graden zoals die nu als laagste temperatuur in de boeken is opgenomen. We blijven het de komende tijd in elk geval volgen.
