Code Geel voor onweer en windstoten
De lente komt nog steeds maar niet lekker op gang en dan vallen vanaf vanavond en in het weekend ook nog eens lokaal stevige buien met kans op onweer en windstoten. Waar je ze precies kunt verwachten lees je in onze actuele weersverwachting. Bliksem en donder zijn een magisch verschijnsel, maar ook levensgevaarlijk. Het bliksemt gemiddeld 200.000 keer per jaar in Nederland, maar dat in slechts 10 tot 30 dagen. Dus als het eenmaal zo ver is, gaat het ook echt los en dan komen ook de sterke verhalen en fabels.Onweer ontstaat door een sterke opwaartse stroming van vochtige, warme lucht in een buienwolk tot soms wel meer dan tien kilometer hoogte. In die wolk ontstaat een elektrische negatieve lading als waterdruppels en hagelstenen tegen elkaar wrijven. Als het verschil in lading tussen de wolk en de positief geladen aarde groot genoeg is, dan ontstaat er een bliksemflits die van de wolk naar de aarde gaat. Ook door ontlading tussen wolken onderling kan een bliksemflits ontstaan.
Energie en hitte
Zo’n bliksemflits gaat gepaard met gigantische krachten. Het levert een spanning op van wel 100 miljoen volt, waarmee je bijvoorbeeld 400.000 TV’s zou kunnen laten draaien. De meeste energie gaat echter verloren aan de hitte. Een bliksemstraal wordt wel 30.000 graden, 4 keer heter dan de oppervlakte van de zon. De bliksem gaat razendsnel en beweegt zich met een snelheid van wel 60.000 km/u.
Bliksemslachtoffers
Jaarlijks worden er in Nederland ongeveer 10 mensen getroffen door de bliksem waarvan er gemiddeld 3 tot 5 per jaar ook overlijden. Als de bliksem direct op je lichaam inslaat krijg je een enorme schok en door de hitte diverse brandwonden. Ook het hart krijgt een flinke optater waardoor het ritme verstoord wordt en het zelfs stil kan komen te staan. Voetballers en golfers worden vaker getroffen omdat ze zich vaak in het open veld bevinden.
Veiligheid bij onweer
Als de bliksem op je auto inslaat, ben je relatief veilig. Een auto is een metalen kooiconstructie, een zogenaamde ‘kooi van Faraday’. De elektrische lading van de bliksem stroomt direct via de buitenkant en de banden naar de grond weg. Zachtjes tegen een lantaarnpaal aanrijden, is dus niet nodig om de auto te aarden. Een vliegtuig komt zelden in de problemen door een blikseminslag. Gelukkig maar, want een vliegtuig wordt elke 10.000 vlieguren minstens één keer getroffen door de bliksem.
Veel mensen denken dat je bij onweer beter onder een beuk dan onder een eik kunt gaan staan. Beiden is levensgevaarlijk. Wel is het zo dat als een eik getroffen wordt door de bliksem veel meer schade zichtbaar is, maar andere bomen worden net zo vaak getroffen. Het verschil in schadesporen wordt veroorzaak doordat de beuk de stroom en hitte anders afvoert. Na een blikseminslag worden de sappen in de boom kokend heet. Een eik klapt dan uit elkaar waarbij de takken en stukken hout soms wel tientallen meters verder te vinden zijn.
Flits eerder dan donder
Het licht gaat sneller dan het geluid. Je ziet eerst de flits en hoort daarna pas de donder. Als je het aantal seconden tussen de bliksemflits en de donderslag deelt door drie dan heb je ongeveer de afstand in kilometers. Bij minder dan tien tellen is het onweer gevaarlijk dichtbij, rond 3 kilometer. Dus wegwezen en schuilen, niet onder een boom maar in je auto of liever binnen. Ga vooral niet languit op de grond liggen want als de bliksem dan ergens anders inslaat, kun je nog indirect via de grond getroffen worden. Wegrennen voor onweer heeft geen zin. De bliksem zoekt altijd het hoogste en het best geleidende punt op z’n weg naar het aardoppervlak. Als je in het open veld staat levert dat een direct gevaar op. Dus als het niet anders kan op je hurken zitten met je voeten tegen elkaar en je hoofd op je borst.
