Australische herfst start heter dan de hele zomer
In Australië is de zomer net afgelopen, maar afgelopen weekend werden de hoogste temperaturen sinds 2 jaar gemeten in de buurt van Sydney. Men vreest inmiddels weer voor natuurbranden.Australië: het is op z’n zachtst gezegd nogal groot. Zo groot, dat het zeker zes verschillende klimaten kent. Van woestijn tot subtropisch. Het zuiden en het oosten kennen grotendeels een zeeklimaat, met vier seizoenen, die je nog het best kunt vergelijken met het klimaat rond de Middellandse Zee. Hier wonen dan ook veruit de meeste mensen.
Wat overal geldt, is dat het allemaal precies omgekeerd verloopt als bij ons op het noordelijk halfrond. Winter bij ons, betekent zomer down under. Nu bij ons vorige week de (meteorologische) winter ten einde is gekomen, gold hetzelfde daar voor de zomer. De herfst is er dus begonnen. Maar aan het weer is dat nog bepaald niet te merken.
Sterker nog: dit weekend werd het warmer dan het in tijden is geweest. In het oosten van Australië is op verschillende plekken de warmste dag in meer dan twee jaar geregistreerd. Volgens Australische media werd het in delen van Sydney 39 graden. Daarmee was het de warmste dag sinds 26 januari 2021 – een dag die dus wél midden in de zomer viel. In verschillende steden rondom Sydney liep het kwik op tot boven de 40 graden.
Valt wel mee?
Wellicht heb je berichten over hitte in die regionen wel vaker gehoord. Men is er inderdaad wel wat gewend. Sprekend is ook het waarschuwingssysteem van het nationale Bureau of Meteorology (het Australische KNMI). Deze aanhoudende hitte met temperaturen rond 40 graden wordt er geclassificeerd als een ‘Low Intensity heatwave’ (hittegolf met lage intensiteit). Dat heeft enerzijds te maken met het feit dat de hitte relatief kort duurt; vanaf woensdag worden weer lagere temperaturen verwacht. Maar ook hanteert men er een ander waarschuwingssysteem, gebaseerd op een heel andere definitie van een hittegolf dan bij ons.
Harde cijfers
In Nederland is het heel duidelijk. Is het 5 dagen achter elkaar 25 graden of meer, waarvan minimaal 3 dagen 30 graden of meer, dan is het een hittegolf. Anders niet. Zelfs als het één keer 24,9 graden wordt: jammer joh, hele reeks verbroken. Bovendien: als het bij ons in de buurt van de 40 graden komt, gaan alle alarmbellen volop rinkelen. Dat is ook niet zo gek, want het is nog maar zelden voorgekomen: bij ons is dat zeer extreem. Maar in Australië gaat dat allemaal anders.
Gewend
Het Australische weerbureau kijkt niet alleen maar naar de harde cijfers, maar ze houden voornamelijk rekening met in hoeverre mensen in staat zullen zijn zich aan die temperaturen aan te passen. Op plek A in het land zullen mensen meer gewend zijn aan hoge temperaturen dan op plek B. Op plek A zullen ze weinig problemen ondervinden met die paar graden meer, en hier wordt dan ook niet extra gewaarschuwd met een weeralarm. Op plek B, waar het minder vaak heet wordt, maar dezelfde temperaturen verwacht worden, doen ze dat dan wel.
Schok
Daarnaast worden de verwachte hoge temperaturen ook afgezet tegen die van de afgelopen 30 dagen. Was het de laatste 30 dagen bijvoorbeeld juist koeler dan normaal, dan komt de hitte veel meer als een schok en is het effect veel groter. Ze waarschuwen dus ook bij een groot temperatuurverschil. Zo kan het ook voorkomen, legt het Bureau uit, dat de temperaturen die de criteria voor een hittegolf halen, aan het eind van de zomer meestal hoger zijn dan die aan het begin. Geen vastomlijnde kaders dus, maar rekening houdend met hoe hard het aan zal komen. Best slim.
Zomer verliep nat, maar droog
De afgelopen zomer was qua temperatuur niet heel extreem. Ook in de gebieden rond Sydney waren er weinig grote uitschieters, zoals de genoemde records van afgelopen weekend laten zien. In sommige regio’s was deze zomer juist koeler dan normaal. Qua neerslag waren er wel bijzonderheden; de zomer in Australië als geheel is erg nat verlopen. Hierbij heeft vooral het subtropische noorden van het land het gemiddelde flink opgekrikt, want hier was de regenval zeer extreem. Op diverse plekken was het zelfs de natste zomerhalfjaar ooit – terwijl die metingen nog tot april doorlopen. La Niña hield ook hier flink huis; er waren cyclonen en grootschalige overstromingen in het noorden. Maar kijk je bijvoorbeeld naar de zuidoostelijke staat New South Wales, waar Sydney ligt: daar is de zomer juist droger geweest dan normaal.
Brand
En terwijl de huidige hittegolf dus ‘slechts’ een Low Intensity heatwave heet, schuilt er wel meteen een ander gevaar: natuurbranden. In New South Wales werken brandweerlieden momenteel hard om bijna 40 bosbranden te beheersen. Het brandgevaar wordt nog verder aangewakkerd door vlagerige winden. Bovendien zijn er ook droge onweersbuien mogelijk in het oosten van New South Wales. Daarbij kunnen nieuwe branden ontstaan door bliksem. In verschillende regio's van de staat geldt een algeheel vuurverbod, terwijl 35 scholen, voornamelijk in het binnenland, zijn gesloten vanwege de hitte. Vanaf morgen gaan de temperaturen weer wat zakken, en tegen het eind van de week wordt ook weer wat regen verwacht. Maar voorlopig weet de zomer er nog van geen wijken.
Bronnen: ANP, Bureau of Meteorology