Zeeijs Noordpool relatief goed door de winter, laagterecord Zuidpoolgebied
Met een gemiddelde bedekking van 14,6 miljoen vierkante kilometer kwam het zeeijs in het Noordpoolgebied in februari in de lijst van laagste zeeijsbedekkingen ooit op een 14e plaats uit. In januari was dat nog een 16e plaats. Het gemiddelde lag 700.000 vierkante kilometer lager dan normaal in de periode 1981 tot en 2010. Dat is een relatief goede score.Vooral op de Zee van Ochotsk, aan de zuidkant van Oost-Siberië en grofweg tussen het schiereiland Kamtsjatka en het eiland Sachalin in, was er duidelijk minder zeeijs dan normaal. Verder waren er op de Barentszzee, in de Golf van St.-Lawrence bij Canada en aan de oostzijde van Groenland korten. Op de meeste andere plaatsen was de ijsbedekking ongeveer normaal.
Lagedrukgebied
Een bepalende factor in het weer in het poolgebied de afgelopen maanden was het lagedrukgebied boven het noorden van de Atlantische Oceaan. Aan de zuidflank ervan werd zachte lucht via ons deel van en het oosten van Europa naar Noordwest-Rusland en het centrale deel van het poolgebied geblazen, daar leidend tot hogere temperaturen dan normaal. Op de Zee van Ochotsk gebeurde hetzelfde. De tekorten daar en ook die op de Barentszzee zijn hiermee verklaard.
Aan de noord- en westzijde van het lagedrukgebied op de noordelijke oceaan stroomde koude lucht vanuit het poolgebied steeds naar het oosten van Canada. Daar was het meerdere graden kouder dan normaal. Op de plaats in het oosten van Canada waar die koude lucht de Oceaan op kwam, ontstonden lagedrukgebieden die in een sterke straalstroom de oversteek naar het oosten maakten en het weerbeeld in Europa lange tijd wisselvallig en zacht maakten.
Trend blijft dalend
Zoals al aangegeven, heeft het zeeijs het in het Noordpoolgebied het relatief goed gedaan. In een dalende trend ligt het absolute minimum, zoals dat aan het einde van de zomer van 2012 werd gemeten, alweer bijna 10 jaar achter ons. Ook deze winter bleven we ver bij de laagste standen ooit vandaan. Toch blijft de trend dalend, zo laten de experts van het Amerikaanse National Snow and Ice Data Center (NSIDC) zien. Ieder jaar gaat er in februari gemiddeld 42,500 vierkante kilometer aan zeeijs af. Dat staat gelijk aan een afname van het totaal aan zeeijs met 2,8 procent per 10 jaar. Sinds 1979 is er zo 1.82 miljoen vierkante kilometer verdwenen.
Omdat er geen duidelijk verband is tussen de zeeijsbedekking tijdens de wintermaanden en die in de zomer erna, zeggen de situatie van nu maar weinig over wat straks in de zomer gebeurt. De temperatuur, hoeveelheid zonneschijn, de wind en de (warme) zeestromingen zijn dan bepalend. Het minimum staat voor september op het programma.
Nieuw laagterecord in Zuidpoolgebied
Intussen heeft het zeeijs in het Zuidpoolgebied, waar de zomer net voorbij is, zijn jaarlijkse minimumbedekking laten aantekenen. Voor het eerst in het satelliettijdperk werd een bedekking beneden 2 miljoen vierkante kilometer gemeten, een nieuw laagterecord. Doordat de schommelingen in het zuidpoolgebied veel sterker zijn dan in het noordpoolgebied, kan hier nog niet van een echte trend worden gesproken. Tot en met 2021 werd zelfs een lichte stijging in de zeeijsbedekking rond de zuidpool gemeten. Voordat van een trendbreuk kan worden gesproken, moet dat wat dit jaar gebeurde zich ook in de komende jaren voortzetten. Inmiddels staat de winter op de Zuidpool op het punt van beginnen en groeit de zeeijsbedekking alweer geleidelijk.
