Wordt het ooit nog herfst in deze inmiddels al bijna voorbije herfst?
De meteorologische herfst van 2022 is al bijna voorbij en veel herfstweer hebben we nog niet gehad. Zeker na 10 oktober is het vrijwel voortdurend zacht tot zeer zacht geweest in Nederland en viel er veel minder regen dan normaal. Daarbij maakte de zon – zoals eigenlijk dit hele, inmiddels ook al recordzonnige jaar al – overuren. De vraag ligt dan ook voor de hand: wordt het ooit nog herfst in deze inmiddels al bijna voorbije herfst?Als we iets van vooral het tweede deel van deze herfst kunnen zeggen, dan is dat wel dat hogedrukgebieden het weer bij ons beheersten. Het gaat om hogedrukgebieden boven het zuiden en midden van Europa, die steeds weer een oppepper krijgen van lagedrukgebieden op de Oceaan, die daar blijven en niet op ons afkomen. De drukverdeling zit daarmee nogal vast, mag je zeggen. Het is een verdeling zichzelf iedere keer opnieuw regenereert.
Zuidenwind
De wind is zuidelijk, hoor ik ons steeds zegen. Zuidenwind hebben we, ook de komende dagen. De wind blijft zuidelijk. We hebben de komende tijd een zuidenwind. De wind waait uit het zuiden. En zo maar door… Op een bepaald moment weet je niet meer hoe je het moet zeggen zonder in herhaling en uiteindelijk verveling te vervallen.
Nu is zuidenwind een fenomeen dat wel bij het najaar hoort. Terwijl het Europese continent afkoelt (al zou je dat dit jaar niet echt zeggen), komt op de Oceaan de depressieactiviteit op gang, vaak geholpen door de restanten van orkanen in de Atlantische sector, die ook in dit deel van het jaar actief zijn. Een drukverdeling zoals die van nu is dan zo gesmeed en kan lange tijd aanhouden. Tegenwoordig misschien nog wel langer.
Warmte komt best goed uit
Tel je daarbij het nieuwe klimaat op, maar ook de overblijfselen van de extreem warme zomer die we achter de rug hebben, dan snap je ook beter hoe we in een situatie als deze verzeild kunnen raken. Met de hoge energieprijzen van dit moment komt de ‘warmte’ natuurlijk goed uit. Dat moeten we ook niet vergeten. Het is door het weer van nu makkelijk energie besparen. Het offer van een iets koudere kamer is niet groot.
Toch duurt zo’n impasse als deze niet eeuwig. Er komt een keer een einde aan. Of de westcirculatie breekt op een goed moment door, zoals we in de afgelopen jaren al vaker hebben meegemaakt. De lagedrukgebieden op de Oceaan worden dan dermate dominant dat ze – meestal aan de noordkant – een gat slaan in het hogedrukbolwerk boven Europa. Het wordt bij ons zo wisselvalliger met meer wind uit het zuidwesten. Of de druk op de Europese hogedrukgebeden vanuit het zuiden, door de almaar pushende lagedrukgebieden op de Oceaan, wordt te groot. Ze worden dan naar het noorden geduwd, richting het noordwesten van Rusland en Scandinavië. Meestal zie je in het begin dan eerst een afwisseling van beide varianten ontstaan. Er komt zo weer enige beweging.
Nieuwe opties op de weerkaarten
Op de weerkaarten voor de komende week zien we nu iets dergelijks opduiken. Zowel een doorbraak van een westcirculatie, als het naar het noorden opschuiven van de Europese hogedruk zien we als optie in de verwachtingen tergkomen. Ze wisselen elkaar op de tekentafel zelfs af en toe af. De afgelopen dagen is dat al enkele keren gebeurd.
Zo hebben we de optie dat de hogedruk boven Europa naar het noorden wordt geduwd al een paar keer in de belangrijkste berekeningen van de diverse modellen zien staan, ook vandaag weer. En het gebeurt ook wel even, tijdens het weekend en op maandag.
Toch nog even herfst
In de periode daarna is het op de achtergrond echter toch de omslag naar een wisselvalliger weertype, met bij ons zuidwestelijke winden, die de hoogste ogen gooit. En vandaag zet die optie zich nog wat sterker door. Toch wordt het hogedrukgebied boven het Europese continent ook dan nog steeds niet van de weerkaarten geblazen en blijft de impasse dus in grote lijnen gehandhaafd. Het zijn uiteindelijk de detailverschillen die er in onze omgeving voor zorgen dat het op de valreep toch nog even herfst kan worden.