Voortekenen voor de lente zijn beter dan vorig jaar

Zo kunnen we de winter van 2022 zo langzamerhand bij de saaiste uit het verre verleden scharen. Er waren er natuurlijk wel meer, zoals de winter van 1989 of die van 2008, maar het is toch wel opvallend hoe weinig er aan winterweer de afgelopen twee maanden is geweest. Gesneeuwd heeft het tot nu toe nauwelijks, op een landelijke ijsdag wachten we nog, het aantal vorstdagen loopt flink achter op normaal en de drukverdeling is continu volledig anti-winters.

Poolwervel

Spelbrekers zijn de supersonisch sterke poolwervel met de daarbij behorende sterke westelijke winden op de noordelijke helft van het Noordelijke Halfrond en het hogedrukgebied, op de Oceaan ten westen van Europa, met steeds een stevige uitloper over Frankrijk en het Alpengebied. En af en toe schuift het hogedrukgebied ook nog naar die laatstgenoemde twee gebieden op.

Niet alleen voor Nederland geldt dat het weer vastzit, grote delen van Europa hebben ermee te kampen. Eerder al schreven we op deze site over hoe grote delen van Frankrijk, Spanje en Italië op neerslag wachten. Ze liggen voortdurend in de regenschaduw van het hogedrukgebied en zolang er in de grootschalige drukverdeling niets verandert, hoeven ze op neerslag niet te rekenen. Dat is slecht nieuws, want zo komt er ook geen vers water in de stuwmeren, water dat er in de zomermaanden hard nodig zal zijn. Met een uitgedroogde bodem, meteen in de lente zal het er ook sneller opwarmen dan normaal. En dat doet de droogte ter plaatsen alleen maar verscherpen.

Kristalhelder

De nieuwste verwachting van het Europese ECMWF-model voor de komende 6 weken is kristalhelder. Er worden geen veranderingen verwacht. De poolwervel blijft sterk, al neemt de kracht ervan gedurende de maartmaand wel wat af. Dat is normaal, omdat de poolnacht in het poolgebied dan eindigt en de zon de stratosfeer ter plaatse weer begint op te warmen. Met de poolwervel steeds paraat, blijft de basis voor sterke westelijke winden op het Noordelijke Halfrond bestaan, al lijkt het er wel op dat het hogedrukgebied bij ons heel langzaam wat naar het noorden kan kruipen. Het blijft echter liggen, helemaal tot het einde van de verwachtingsperiode aan toe. Eigenlijk bizar.

Dit betekent dat het bij ons zacht is, ook de komende weken. En dat we dus niet meer op enige vorm van winterweer hoeven te rekenen. Daarmee beleven we de 9e zachte winter op rij, sinds de laatste koude winter van 2013. Opmerkelijk, want het volledige zonnevlekkenminimum, dat alweer een tijdje afgelopen is, is daarmee zonder een winter van betekenis voorbij gegaan. Eens te meer een bewijs dat het steeds moeilijker is om het in Nederland nog te laten winteren.

Vroeg lenteweer

Interessant om te zien zal zijn of we nu ook vroeg lenteweer krijgen. De voorwaarden lijken zo op het eerste gezicht goed. Met zo’n hogedrukgebied dichtbij en de langzaam sterker wordende zon hoeft de wind maar even in het zuiden terecht te komen. Breekt de zon door, dan kan het met de vaak relatief warme bovenluchten van dit moment in de loop van februari al behoorlijk opwarmen. Vorig jaar gebeurde hetzelfde, ruim een week nadat de vorst van toen was verdreven.

Een ander gunstig feit, vergeleken met de lente van vorig jaar, is dat zich deze winter in de stratosfeer boven de Noordpool geen plotselinge opwarming heeft voorgedaan (SSW). Vorig jaar was dat wel het geval. In alle drie de lentemaanden hadden we daar volop last van, doordat een hogedrukgebied vaak vrij noordelijk op de Oceaan kwam te liggen en de noordelijke wind, die aan de oostflank ervan boven Europa waaide, steeds weer nieuwe golven met koude lucht aanvoerde. Als de voortekenen niet bedriegen, lijkt de kans hierop in de lente van dit jaar een stuk kleiner te zijn.

Warmtevoorraad

Een laatste punt kan de droogte in Frankrijk en Spanje zijn. Als het daar ook in de lente zo blijft, kan de lucht er snel opwarmen. Een voorraadje warmte is dan zo aangelegd. Er is alleen een zuidenwind nodig om iets van die voorraad ook tot binnen onze grenzen te brengen.

Voor de winter ziet het er al met al hopeloos uit. Maar voor de lente zijn de voortekenen nu beter dan vorig jaar om deze tijd. En als er toch geen winter komt, is dat natuurlijk ook iets waard.