Volgende week: hitte of meer van hetzelfde?
De meteorologische zomer is alweer 9 dagen bezig, en de laatste jaren blijkt hitte in de zomer slechts een kwestie van tijd. Het is niet de vraag óf het heet wordt, maar wanneer. Als het aan het Amerikaanse weermodel ligt, kan het zomaar eens volgende week al gebeuren.De hitteliefhebbers kregen in mei alvast een voorproefje met de eerste zomerse en lokaal zelfs tropische dagen, maar de laatste dagen ligt de temperatuur veelal (iets) onder gemiddeld. Daarbij was het weerbeeld de laatste tijd wisselvallig met vaak regen, iets dat door de mensen in de landbouw vanwege de eerdere droogte juist weer met open armen werd ontvangen.
Echter verlangen veel mensen alweer naar de zon en voor sommige mensen kan warmte niet snel genoeg komen. Die mensen zouden komende week op hun wenken kunnen worden bediend, al lopen de weermodellen ver uit elkaar.
Hitte bouwt zich op boven Zuid-Europa
Zaterdag komt de temperatuur wat hoger uit dan dat hij de afgelopen dagen deed, met in het binnenland temperaturen tussen 23 en 24 graden. Daarna gaat de temperatuur weer ietsje naar beneden met op maandag waarschijnlijk een dieptepuntje; dan duikt de temperatuur op veel plekken door een noordwestelijke wind onder de 20 graden.
Wat er daarna gaat gebeuren, hangt af van hoe de druksystemen precies komen te liggen. Hierbij spelen zowel de straalstroom en bijbehorend de weersystemen ten westen van ons een grote rol, als de weerssituatie in Spanje.
Wat duidelijk is, is dat aan het begin van de week, extreem warme lucht vanuit Noord-Afrika zich richting het Iberisch schiereiland beweegt. Dit komt doordat zich boven Zuidoost-Europa een rug van hogedruk vormt, terwijl een lagedrukgebiedje afsnoert en ergens ten westen van Portugal komt te liggen. Hiertussen komt een zuidelijke stroming tot stand waarmee die hete lucht aangevoerd wordt.
Dik 40 graden in Spanje
In het droge Spanje is de situatie dan ideaal om de temperatuur tot extreem hoge waarden op te laten lopen. We schreven er eerder deze week al over. Het Europese weermodel laat vanaf maandag temperaturen hoog in de 30 tot zelfs rond de 40 graden zien. Het Amerikaanse model gaat nog een stapje verder met op uitgebreide schaal 40'ers en lokaal zelfs tot 45 graden aan toe. Vanaf woensdag worden volgens beide modellen ook in het zuiden van Frankrijk temperaturen tot in de 30 graden bereikt, waarbij het Amerikaanse model een stuk extremer is. Het Europese model laat de warmte niet zover Frankrijk binnendringen.
Vooral Amerikaanse model hint op hitte
Het is vanaf dit moment dat de modellen uit elkaar beginnen te lopen. Het Amerikaanse model berekent het lagedrukgebiedje ten westen van het Iberisch schiereiland wat dichterbij het vasteland dan dat het Europese model dat doet. Hierdoor ontstaat er een diepere golf in de straalstroom, kan de hitte verder naar het noorden reiken en bouwt een hogedrukgebied zich op over West- en Centraal-Europa.
Het Europese model heeft juist de polaire straalstroom vlak boven Nederland liggen, waardoor de hitte zuid van ons blijft. De warme luchtmassa's uit het zuiden kunnen ons op deze manier niet bereiken en de straalstroom golft niet voldoende om een hoog ten oosten van ons te laten ontstaan.
Tweede helft volgende week hitte?
Het Amerikaanse weermodel laat vervolgens een stroming zien, die zo ongeveer van Noord-Afrika tot aan Denemarken reikt. Zodoende komt de zeer warme lucht in sneltreinvaart onze kant op en loopt de temperatuur met de dag op. Op deze manier kunnen we op donderdag, uiterlijk vrijdag, al de eerste 30'ers in ons land verwachten. Het Amerikaanse weermodel berekent in de meest recente hoofdrun op vrijdag in het zuiden zelfs maximumtemperaturen van 34-35 graden. Afhankelijk van hoe de weerssituatie zich daarna ontwikkelt, kan de hitte een paar dagen aanhouden.
Het Europese model wilde van hitte in de laatste runs nog niets weten. Als het aan dat model ligt, blijft het licht wisselvallig zomerweer met temperaturen rond of net boven de 20 graden. In de pluim van dit model zijn er slechts een paar lijntjes die neigen naar het hete GFS-scenario.
Hitte of niet?
Alleen de tijd kan ons leren of het daadwerkelijk heet gaat worden. Het is opvallend dat het Amerikaanse GFS model de hitte vrij consistent laat zien in de modellen. Wellicht gaat het Europese model eerdaags mee in het hete scenario. Het kan natuurlijk net zo goed de andere kant opvallen, maar er is genoeg reden om de situatie in de gaten te houden. Veel hangt af van wat de straalstroom precies doet en hoe het lagedrukgebiedje ten westen van het Iberisch schiereiland zich ontwikkelt. Voor de hitteliefhebbers gloort er in ieder geval een beetje hoop.