Uit het niets windstoten tot bijna 100 km/uur
Het was de afgelopen tijd extreem warm in het zuidwesten van Europa. In Spanje, maar ook in Frankrijk werd op grote schaal de veertiggradengrens overschreden en dat resulteerde in vele weerrecords, maar afgelopen zaterdag ook in een bizarre situatie aan de Normandische kust. Op de overgang van de hele hete lucht naar de ineens een stuk koelere lucht, kwam het op het eerder nog hete strand in een fractie van een seconde tot zware windstoten van bijna 100 kilometer per uur. Strandgangers werden ‘gezandstraald’ en een kitesurfer is overleden.In Spanje en Frankrijk rijst de temperatuur al een aantal dagen de pan uit, met in een aantal regio’s maximumwaarden (ruim) boven 40 graden. En dat al in de junimaand! In Spanje kwam het kwik lokaal op 44 graden uit en in het Franse Biarritz aan de Atlantische kust werd het ook maar liefst 42,9 graden. Het was in Biarritz de hoogste temperatuur ooit gemeten.
Extreme overgang
Afgelopen zaterdag werd de hitte er deels verdreven door veel koelere lucht vanaf de Atlantische Oceaan. In Baskenland in Spanje daalde de temperatuur binnen anderhalf uur 20 graden en niet lang daarna volgden ook verschillende Franse kustgebieden. En die overgang, die volgens de strandgangers in Normandië ongeveer 20 tot 25 minuten duurde, ging niet zonder slag of stoot. Daar waar de strandgangers in de Normandische badplaats Villers-sur-Mer tegen half negen ’s avonds nog genoten van het zomerse strandweer, werden ze bijna uit het niets ineens verrast door een zware zandstorm, met windstoten tot bijna 100 km/uur.
Onverwachte situatie
Omdat het allemaal zo snel en onverwacht gebeurde, renden veel strandgangers in paniek van het strand af en probeerden ergens te schuilen. Een kitesurfer overleed, doordat hij door zo’n enorme windvlaag tegen de voorkant van een strandtent gegooid werd. Tevens vielen er meerdere gewonden. Ook andere kustplaatsen werden door de onverwachte windstoten getroffen, waaronder Deauville, Trouville en Ouistreham.
Denkbeeldig gat
Dit soort zware windstoten kunnen ontstaan op de overgang van hele hete lucht en koudere lucht. Warme lucht stijgt namelijk, waardoor er aan de grond als het ware een ‘gat zonder lucht’ ontstaat. Dit gat wordt vervolgens weer opgevuld door de naderende koelere lucht. Dit gaat soms heel geleidelijk en dan merk je er weinig van, maar soms kan die overgang er ook stevig aan toe gaan, met veel wind en windstoten. Denk hierbij ook een actief koufront.
Koude lucht dendert erin
In het geval van afgelopen zaterdag waren de temperatuurverschillen echter zo groot, dat het in een fractie van een seconde ineens los ging. In Villers-sur-Mer en Deauville was de lucht aan de grond 35 graden en hoe heter de lucht is, hoe sneller hij opstijgt. Zolang dat denkbeeldige gat wordt opgevuld blijft worden met hete lucht, merk je daar weinig van, maar zodra die hete lucht vervangen gaat worden door veel zwaardere, koude lucht, dan dendert die koude lucht letterlijk dat ontstane ‘gat’ in en kunnen van dit soort zware windstoten ontstaan. De lucht vanaf de Atlantische Oceaan was op dat moment nog maar 18 graden, dus een temperatuurverschil van maar liefst 17 graden. In de nabijgelegen stad Le Havre werden toen windstoten tot 89 kilometer per uur gemeten, maar lokaal waren ze in die omgeving nog zwaarden. Ook liep het zicht, door zowel de windstoten als het opstuivende zand, ineens terug tot nog maar 103 meter en dat is vergelijkbaar met dichte mist.
Ook in Nederland
In ons land kwam het afgelopen weekend in mindere mate tot zo’n zelfde situatie. Terwijl het in Limburg nog ruim 30 graden was zaterdagavond, stroomde aan de kust de al veel koelere lucht het land in. Aan zee was het toen nog maar 15 graden. Ook bij ons begon het toen enige tijd flink te waaien, met in Hoek van Holland zelfs een windkracht 7.
