Regen brengt verlichting in het zuiden van Spanje
De regens, zoals die vanaf ruim een week geleden in de door grote droogte gebieden in Spanje vallen, hebben vooral in de zuidwestelijke delen van Andalusië verlichting gebracht. De tussen 100 en 150 millimeter regen, die daar op vrij grote schaal inmiddels zijn gevallen, waren in de stuwmeren tot nu toe goed voor een hoeveelheid water waar de inwoners van de provincie Malaga 4 maanden extra mee vooruit kunnen.Toch is het nog niet voldoende om de noodtoestand, die op hetzelfde moment als waarop de regens begonnen werd afgekondigd, in te trekken. Volgens het provinciebestuur zijn de waterstanden in de stuwmeren in het gebied daarvoor nog niet gunstig genoeg, ook al wordt in de loop van de week door de aanhoudende regenval wel een verdere stijging verwacht. Onderdeel van de noodtoestand is dat geen water uit de kraan mag worden gebruikt voor het wassen van auto’s, het schoonspuiten van straten, trottoirs en andere openbare ruimten, het besproeien van gras of andere begroeiing, het (bij)vullen van privé zwembaden en meer van dat type maatregelen. Allemaal om op het watergebruik te besparen.
Hoog waterverbruik
Omdat de zomers in Spanje heet en droog verlopen, wordt tijdens de zomermaanden enorm veel water gebruikt, veel meer dan in Nederland. Het grote aantal toeristen dat Spanje jaarlijks ontvangt, speelt daarbij natuurlijk ook een rol. Verder wordt veel water gebruikt voor het vullen van zwembaden, het besproeien van golfbanen en het schoonmaken van openbare ruimten, zoals pleinen, straten en trottoirs. In parken zijn er veel waterpartijen, vijvers en fonteinen die nu en dan bijgevuld moeten worden.
Het hoge waterverbruik staat in schril contrast met de regen die in de zomermaanden valt. Het regent er gedurende het zomerhalfjaar vrijwel niet. Al het water moet uit stuwmeren komen, stuwmeren die dan gedurende de nattere wintermaanden wel voldoende bijgevuld moeten raken. Meestal lukt dat wel, maar tijdens de afgelopen winter viel vrijwel geen regen. Toen raakte Zuid-Spanje snel door zijn water heen.
Costa del Sol
Om een idee te geven. Het stuwmeer waar de Costa del Sol zijn water vandaan haalt, ligt bij het Istán, een kilometer of 20 bij Marbella vandaan. Er past, als het vol staat, 62 kubieke hectometer water in, 62 miljard liter. Vorig jaar om deze tijd was het voor 87 procent gevuld; er stond 54 kubieke hectometer, oftewel 54 miljard liter water in. Ruim een week geleden was het niveau er gezakt tot 23 kubieke hectometer, 23 miljard liter. Die situatie was echt zorgelijk. Niet alleen was er, en dat kun je eenvoudig uitrekenen, niet meer voldoende voor nog een jaar. De laatste 10 procent van het water, en dan gaat het om rond 6 miljard liter, kun je niet winnen. Het is te vies om nog te kunnen gebruiken.
Toen de regen maar niet wilde komen, namen de zorgen dan ook toe. Het was niet voor niets dat de overheid naar een uiterste maatregel greep om het tij te keren. Inmiddels in de provincie Malaga tussen 100 en 150 millimeter regen gevallen en is het stuwmeer bij Istán weer tot een niveau van rond 34 kubieke hectometer gestegen. Er is in ruim een week tijd dus 11 miljard liter water bijgekomen. Het maakt de situatie voor de komende maanden beter, maar nog steeds is er niet voldoende water voor een jaar.
Noodmaatregelen later mogelijk alsnog onnodig
Nu blijft het ook deze week nog doorregenen, en zelfs volgende week kan er nog een storing voorbijkomen. Als de verwachtingen van nu uitkomen, houdt de stijging van het waterniveau in de meeste stuwmeren dus nog even aan. Er kan zo binnen enkele weken een situatie ontstaan waarin de noodmaatregelen alsnog niet meer nodig zijn. Begin april is er nieuwe bijeenkomst en dan gaat de provincie de situatie opnieuw bekijken.
Mag het in Malaga intussen weer wat beter worden, in het zuidoosten van Spanje is nog nauwelijks regen gevallen en daar blijft de situatie zeer ernstig. Zo staan de stuwmeren in de provincie Almeria in het oosten van Andalusië op nog geen 8 procent en is daar feitelijk geen water meer uit te winnen. Hier komt het drinkwater van ontziltingsinstallaties of van tankboten, die drinkwater aanvoeren. In de omgeving van Murcia, ook zo’n droge regio, staan de stuwmeren op een kwart van hun capaciteit. Zelfs in deze gebieden kan het de komende tijd af en toe regenen. Of de meren ervan stijgen, blijft nog afwachten.