Ook in de Alpen lijkt het al herfst
Vakantie in de Alpen. Denk je dan aan frisse groene alpenweiden, lommerrijke loofbossen en uitzicht op besneeuwde bergtoppen, dan kom je steeds vaker bedrogen uit.Afgelopen week bracht ik in de Franse Alpen door. De bergen, waar in de winter (nog) volop geskied wordt, ontvouwen zich namelijk in de zomer tot een waar wandelparadijs. Maar zo paradijselijk ziet het er tegenwoordig lang niet overal meer uit. Ook hier slaat de droogte hard om zich heen. In de Alpen zie je nu volop dorre 'savannes' en herfstachtige bossen.
Heel even ziet het er prachtig uit: zonnige berghellingen in allerlei rode, oranje en bruine kleurschakeringen, die je doen denken aan die beroemde Indian Summer-achtige plaatjes. Totdat je bedenkt dat het hartje zomer is en dit nog helemaal niet de bedoeling is. Niet alleen in Nederland, maar in heel Europa zijn bomen overgeschakeld op hun noodscenario.
Bruin
We reden over de D1091, een weg door het dal van de rivier Romanche, met aan weerszijden steile berghellingen. Het is een weg die naar veel Franse skigebieden leidt. Les Deux Alpes bijvoorbeeld, en ook Alpe d’Huez, waar wij naartoe op weg waren. De natuur kan hier vaak mooi profiteren van al het smeltwater. Maar ineens viel het op. Rechts was het nog groen, maar links bijna helemaal bruin. Het leek echt op een herfstlandschap.
Dorre bulten
Naarmate we hoger kwamen – we fietsten de Alpe d’Huez op – werd het uitzicht niet alleen weidser, maar ook zorgelijker. De zonnigste hellingen kon je er precies uitpikken. Overal in het landschap waren dorre bruine bulten te zien. En dan lieten we de toppen die ’s winters door wintersporters afgeragd worden, nog buiten beschouwing; maar ook hier was uiteraard geen grasspriet meer groen.
Op de hoogste toppen kon je nog wat sneeuw ontwaren. Meestal een paar schamele witte vlekjes in schaduwhoekjes. En bovenop de Mont Blanc, daar lag natuurlijk ook nog wel wat, zagen we. In het Alpenvoorjaar viel dit jaar al heel weinig sneeuw en ook toen scheen de zon al volop. De bergen startten dit jaar dus al kaler dan normaal.
Op de Mont Blanc, in de verte, ligt nog wat sneeuw.
Zuidhellingen
Maar vooral was hier heel duidelijk zichtbaar wat op veel plaatsen de grootste boosdoener is: de zon. Een gebrek aan neerslag is er zeker, maar vooral het overschot aan zonneschijn doet dit keer veel bomen en planten de das om. Het water dat er is, verdampt veel sneller, en bladeren staan gewoon te verbranden. Het waren dan ook de hellingen op het zuiden die al helemaal in herfsttooi waren; aan de schaduwkant was er weinig zichtbare schade.
Even leek het nat
Eerder die week was het ons nog niet zo opgevallen. We wisten dat het er al heel lang droog en heet was geweest, maar vlak voor wij aankwamen was er nog een regenfront over het gebied getrokken. Tijdens de eerste wandeling was de toplaag van het bos dan ook nog aardig nat en hier en daar kabbelde nog een smal stroompje naar beneden. Best verrassend.
Maar als je wat beter keek, kon je zien dat het allemaal maar flinterdun was. Zelfs in de bossen, waar de zon toch moeilijker doorheen komt, zag je allerlei plantjes die al verdord waren. En kwam je ’s ochtends nog dat lekkere kabbelende stroompje tegen, op de terugweg in de middag was dat al weer helemaal verdwenen en zo was het bos binnen een paar uur alweer terug bij af.
Net als bij ons vallen er nu in de Franse Alpen weer een paar flinke buien. En net als bij ons zal dat de problemen maar een klein beetje verlichten. Voor veel groen is het al te laat. Herfstkleuren in de zomer; het lijkt een blijvertje.