Foto gemaakt door Arco Visser - Westzaan
Foto gemaakt door Arco VisserWestzaan
Nu

Laatste schaatsdag: strenge vorst, lage gevoelstemperatuur en ijzel

Vandaag is de laatste dag van een winterse periode die inmiddels toch al ruim een week duurt. Met in de nachten vaak matige vorst en overdag temperaturen rond of net boven het vriespunt, werd het koud genoeg voor het vormen van noemenswaardige laag ijs. Op ondiepe sloten, meren en plassen was die ijslaag soms dik genoeg om op te schaatsen en gedurende de afgelopen week kwam Nederland dan ook steeds massaler op de schaats te staan. Na nog één hele koude nacht en ochtend vandaag, is het morgen gedaan met de schaatspret. Het koude weer maakt plaats voor veel zachter, nat en windrijk weer. De winter maakt plaats voor de herfst. Die overgang kan op veel plekken gepaard gaan met ijzel.

Het ijs heeft vannacht en deze ochtend nog even flink aan kunnen groeien. Op de valreep kwam het voor de tweede keer in deze winterse week tot lokale strenge vorst. Eerder, afgelopen woensdag, vroor het lokaal ook al streng, met toen minima van -10,6 in Eelde en -10,5 in Twente. Vannacht en vanochtend was het de beurt aan Hupsel en Woensdrecht, daar daalde het kwik naar maar liefst -10,3 en -10,1 graden.

Koude schaatsdag: gevoelstemperatuur -10 tot -15

Het blijft vanochtend op veel plekken nog een lange tijd matig vriezen met temperaturen onder de -5. Voor het gevoel is het daarbij nog kouder, omdat er een schraal zuidoostenwindje staat. De gevoelstemperatuur zal op veel plekken dan ook onder de -10 uitkomen, lokaal zelfs -15. Kleed je, wanneer je van plan bent nog een paar laatste ronden te schaatsen, dan ook goed aan. En hou er rekening mee dat er, ondanks de koude nacht, nog altijd zwakke plekken in het ijs kunnen zitten. Hou het ook vandaag bij de ondiepe wateren.

Stralend zonnige ochtend, maar middag overwegend bewolkt

De dag begint hier en daar nog nevelig of mistig, maar al snel schijnt de zon overal volop. De eerste helft van de ochtend verloopt dan ook stralend zonnig, de tweede helft van de ochtend neemt vanuit het (zuid)westen de bewolking toe. In het oosten blijft het tot aan het eind van de ochtend zonnig, maar aan het begin van de middag neemt ook daar de bewolking het rap over.

Ook vanmiddag nog lange tijd vorst

Aan het begin van de middag vriest het, met uitzondering van het westen van Zeeland, op de meeste plekken nog steeds een paar graden. Mede door de bewolking warmt het maar mondjesmaat op. Wel wordt van het zuiden uit geleidelijk zachtere lucht aangevoerd. Op de meeste plekken lijkt de temperatuur tot in de avond op 0 graden of daaronder te blijven steken, al is het mogelijk dat in het zuiden de temperatuur in de late middag al boven de 0 graden uitkomt.

Neerslag op bevroren ondergrond: ijzel!

Aan het eind van de middag en in het begin van de avond trekt dan een neerslaggebied van het zuidwesten uit over het land. In het noorden kan het tot in de nacht duren tot de neerslag arriveert. De neerslag valt in vloeibare vorm, maar de temperatuur ligt aanvankelijk op veel plekken nog onder het vriespunt. De neerslag valt dus als ijzel. Hoewel de temperatuur tijdens de neerslag rap oploopt, ligt de grondtemperatuur (en ook de wegdektemperatuur!) op veel plekken nog een poos onder nul. Grootschalige gladheid behoort dan ook zeker tot de mogelijkheden. Op dit moment heeft het KNMI code geel uitstaan voor gladheid, maar dat wordt mogelijk later nog opgeschaald naar code oranje. Meer over de ijzelsituatie kun je in ons artikel van gisteren lezen.

Morgenochtend lijkt het op de meeste plekken al wel weer gedaan met de gladheid. In het zuiden van het land ligt de temperatuur dan al meer dan 5 graden boven het vriespunt en bovendien heeft het dan al een poosje ‘warm water’ geregend. In het noordoosten kan het, met temperaturen net boven nul, nog een poosje glad blijven. Bij dit alles staat er ook een flinke wind, met langs de kust ook stevige windstoten.

Voorlopig gedaan met het schaatsweer

Het is morgen dan ook meteen gedaan met het schaatsweer. Met de regen en flink positieve temperaturen ligt er dan al direct een dikke laag water op het ijs. Met daarbij een stevige wind is de weersituatie voor het smelten van ijs haast optimaal. De kwaliteit en stevigheid van het ijs neemt heel snel af en we raden dan ook ten sterkste aan om morgen niet het ijs op te gaan. Met de regen en wind is het weerbeeld er sowieso niet naar om te gaan schaatsen.

Het blijft morgen nog een lange tijd regenachtig en in het zuiden van het land stijgen de temperaturen lokaal al naar de dubbele cijfers. In de nacht naar dinsdag loopt de temperatuur alleen maar verder op en de dagen daarna blijft het wisselvallig (‘herst’)weer met temperaturen ver boven het vriespunt, van tijd tot tijd veel regen en daarbij vaak ook een stevige wind.

Daan van den BroekMeteoroloog