Komende dagen – voor heel kort - bijna klassieke winterinval

Al met al was het, het dagje wel. Vooral in Groningen, Drenthe en Friesland waaide de afgelopen nacht en ook vandaag overdag een koude oostenwind. Boven land was die wind vrij krachtig of krachtig, in Groningen af en toe hard en in het Waddengebied stormachtig, soms bijna tippend aan storm, kracht 9. Er kwamen windvlagen met snelheden boven 85 kilometer per uur voor. Jannes Wiersema in Roodeschool, in het zeer open Groningse Hogeland, mat een windvlaag van 87 kilometer per uur. Hij nam in de natuur wat kleine stormschade waar en stuurde een filmpje op van de harde wind.

Veel wind en veel regen

Behalve veel wind, was er ook regen. Behoorlijk wat regen zelfs. In het westen van het land viel op veel plaatsen tot het middaguur tussen 15 en 28 millimeter regen, in het midden en zuiden kwam 10 tot 15 millimeter in de regenmeters terecht. In het uiterste zuiden van Limburg., maar ook in het noorden waren de hoeveelheden veel kleiner.

Verantwoordelijk voor het herfstachtige weer was een lagedrukgebied. Het ontstond gisteren in het zeegebied ten zuidwesten van de Britse eilanden en trok de afgelopen nacht naar het zeegebied tussen Engeland en ons land. Daar blijft het een tijdje rondtollen, om vervolgens – langzaam in betekenis afnemend – weer naar het westen te verdwijnen. Op dat moment komt er ruimte vrij voor koudere lucht vanuit het noordoosten, om langzaam maar zeker het land binnen te stromen. Eigenlijk is dat proces al bezig.

Vandaag al grote verschillen

Ook vandaag al zagen we een duidelijk verschil in de temperaturen tussen het noordoosten en de rest van het land. Rond het middaguur was het in het noordoosten van Groningen bij voorbeeld 6 graden, met die koude oostenwind erbij, terwijl de thermometers in het overgrote deel van de rest van Nederland op dat moment 10 tot 12 graden aanwezen, met daar een zuidelijke wind. Ook de zuidenwind was aan de westkust af en toe hard.

De verwachting is dat deze tweedeling de komende 24 uur in tact blijft en dat de grens met de kou morgenavond naar het zuiden gaat bewegen. Tot die tijd is de wind in het noorden dus oostelijk, om maar nauwelijks aan kracht in te boeten, en in de rest van het land zuidelijk en later zuidwestelijk. Het is eigenlijk een klassieke wintergrens, alleen zijn de temperaturen er nu nog niet naar. Maar, in de loop van morgen wordt dat wel steeds meer zo. Aan het eind van morgenmiddag is het in noordoosten bij voorbeeld nog maar 1 graad, terwijl het in het gebied met de zuidwestenwind nog tussen 8 en 10 graden is.

Morgenavond rukt de kou op

Morgenavond beweegt de grens zich naar het zuiden en uiteindelijk komt het hele land in de koude lucht terecht, al gebeurt dat in Zeeland pas in de loop van zaterdag en daar ook maar even. Op de grens tussen de twee luchtsoorten bevindt zich een neerslaggebied dat met de windsprong meebeweegt. Eerst zal het vooral regen zijn, maar later morgenavond en in de nacht naar zaterdag kan de neerslag, aan de koude kant van de overgangszone, ook deels als sneeuw vallen. De modelberekeningen lopen nog steeds uiteen, zowel waar het gaat om de plek waar sneeuw gaat vallen, als om de vraag of het nog even wit wordt.

Later op zondag alweer voorbij

Het is wel zo dat het in de koude lucht, zeker als (zoals verwacht) opklaart, in de nacht aar zondag flink kan gaan vriezen. Op sommige plaatsen zou het zelfs tot de eerste matige vorst van het seizoen kunnen komen. In de loop van zondag wordt de koude lucht dan weer met neerslag verdrongen. En dan zit de eerste winterprik van het nieuwe seizoen erop.