Gaat Punxsutawney Phil zijn schaduw morgen wel of niet zien?
Ieder jaar is het weer een groots spektakel in de Verenigde Staten en Canada: Groundhog Day. Volgens folklore ontwaakt bosmarmot Phil op 2 februari uit zijn winterslaap en waagt zich voor het eerst weer buiten zijn holletje. Ziet hij dan zijn schaduw, blijft het nog 6 weken winteren. Ziet hij zijn schaduw niet, dan is de lente dichtbij. Morgen zal Phil zich in Punxsutawney, Pennsylvania, voor het eerst deze winter laten zien en zijn verlossende woord over de winter brengen.De meeste mensen kennen Groundhog Day vooral door de gelijknamige film uit 1993, waarin Bill Murray als cynische weerman verslag moet doen van dit bijzondere evenement in Punxsutawney. Hij wordt in deze film keer op keer op diezelfde dag wakker en alles herhaalt zich dan weer. Hierdoor is de term ‘Groundhog Day’ inmiddels ook een uitdrukking voor zaken die zich eindeloos herhalen.
Wel of geen schaduw
En morgen, woensdag 2 februari, is het zover. Punxsutawney Phil zal dan de knoop doorhakken: of het wordt een vroege lente, of de winter duurt nog 6 weken langer voort. De weersomstandigheden op dat moment spelen een grote rol in zijn oordeel. En in het stadje Punxsutawney is het volgens de weerkaarten morgenvroeg rond -2 graden en bewolkt, maar wel zo goed als droog. Winterstorm Landon ligt iets ten westen van Punxsutawney en lijkt nog op voldoende afstand te blijven als Phil uit zijn hol komt. En als deze verwachting uitkomt, is de kans groot dat Phil zijn schaduw dit jaar waarschijnlijk niet ziet. De lente lijkt dan niet meer ver weg te zijn.
Verkeerde interpretatie
Het mag duidelijk zijn dat we het hier hebben over het niet al te serieus te nemen evenement, al is wel uitgezocht dat Phil in ongeveer 64% van de gevallen gelijk krijgt. Geen slechte score voor een bosmarmot natuurlijk, maar erg overtuigend is het ook niet. Volgens de mensen in het dorp Punxsutawney heeft Phil echter altijd gelijk. Zo niet, dan is zijn boodschap verkeerd geïnterpreteerd.
Maria Lichtmis
De traditie rond Phil de bosmarmot bestaat in Punxsutawney (‘Punxsy’) al sinds 1886. Maar de oorsprong is veel verder terug te leiden. Namelijk tot een eeuwenoude christelijke feestdag, bij ons bekend als Maria Lichtmis, die altijd de 40e dag na kerst valt: op 2 februari. Naar verluidt de dag dat de pasgeboren Jezus aan de mensen werd gepresenteerd. Het feest stond in het teken van hoop, verlossing, en licht. De datum valt ook midden tussen de winterzonnewende en de lente-equinox, dus ongeveer op de helft van de winter.
Eerst een egel
In een volksliedje werd een link gelegd tussen het weer op deze feestdag en het vervolg van de winter; te vergelijken met allerlei weerspreuken die wij bijvoorbeeld kennen. In Duitsland is vervolgens de traditie ontstaan om er een dier bij te betrekken. Daar was het een egel, die keek of hij zijn schaduw zag. Duitse immigranten namen de traditie mee naar Amerika. Omdat de egel in dit deel van de wereld niet voor kwam, koos men toen maar voor een bosmarmot: Punxsutawney Phil.
Enorm evenement
Tegenwoordig trekt het evenement elk jaar tienduizenden bezoekers. Zoals het een Amerikaans stadje betaamt, staat inmiddels werkelijk alles er in het teken van bosmarmot Phil. Dat ene moment op 2 februari om 7.25 uur ‘s ochtends wordt inmiddels omgeven door een compleet festival van een week lang. Het hele jaar door kun je op bezoek bij Phil’s hol op het centrale plein, overal staan standbeelden en afbeeldingen van Phil, en er is een hele society van mannen in smokings en hoeden die voor Phil zorgt en het inmiddels gigantische evenement jaarlijks coördineert.
Live meekijken
Vorig jaar verliep het grootste spektakel grotendeels online door Corona. Punxsutawney Phil zag toen zijn schaduw en verklaarde in zijn vonnis nog 6 weken winter. Niet lang daarna volgde de koudste 19 februari ooit in die omgeving. Dit jaar wordt het feest weer op de traditionele manier gevierd en hier kun je morgen, woensdag 2 februari, live meekijken naar Phil zijn verlossende oordeel: