Fikse regens op komst in door droogte geteisterd Spanje en Portugal
Eindelijk is er verlichting in zicht voor flinke delen van het door droogte getroffen Spanje en Portugal. Morgen passeert een eerste front, dat het overal een tijdje laat regenen, zondag komt er een tweede front achteraan. Volgende week lijkt de nadruk van de neerslag op de zuidelijke delen van beide landen te liggen, als zich daar een lagedrukgebied nestelt. In de gebieden met het meeste geluk kan in totaal tussen 100 en 150 millimeter vallen, in de bergen soms zelfs meer.Werd het weer in Nederland de afgelopen wintermaanden meer en meer gedomineerd door een westcirculatie, met bij ons steeds weer regen, hoge temperaturen en vooral in de februarimaand enkele stormen, al die tijd stond het weer in het zuidwesten en zuiden van Europa onder invloed van hogedrukgebieden. Voor storingen met de bijbehorende wolken en regen was er geen doorkomen aan en de, met het oog op het vullen van de inmiddels redelijk lege stuwmeren zo gewenste winterregens. bleven volledig uit. In de Spaanse winter viel in de drie wintermaanden gemiddeld over het hele territorium maar 21 procent van de gebruikelijke hoeveelheid regen.
Problematische zomer
Voor wat de hoeveelheid opgeslagen water betreft, is het plaatje dan ook bar slecht. Waren de stuwmeren vorig jaar om deze tijd voor nog ongeveer 64 procent met water gevuld, nu staat de teller op slechts 44 procent. Positieve uitschieters zijn Baskenland en het aangrenzende Navarra, erg weinig water is er nog maar in de zuidelijke helft van Spanje, met de regio rond Murcia als uitschieter naar onder. Daar herbergen de stuwmeren slechts 21 procent van hun capaciteit aan water. Als er niets meer valt, zijn dit de gebieden die een problematische zomer tegemoet gaan.
Gelukkig bestaat er in het zuidwesten van Europa nog zoiets als voorjaarsregens. Net zoals bij ons in de lente ineens de hogedrukgebieden boven Scandinavië met de bijbehorende oostenwinden en droge dagen opduiken, zorgen de veranderingen in de atmosfeer er daar voor dat lagedrukgebieden van de Oceaan met bijbehorende wolken en regen ineens wel weten door te dringen. En dat lijkt, tot vreugde van alles en in iedereen op het Iberisch schiereiland, ook nu te gebeuren.
Lagedrukgebied
Het eerste front, dat vrijdag passeert, brengt op de meeste plaatsen niet meer dan tussen 5 en 15 millimeter regen. In de Ebrovallei bij Zaragoza en ook in het zuidoosten van Spanje, onder meer in de omgeving van Murcia, Almeria en Cartagena is het waarschijnlijk minder. Het tweede front, dat zondag vanuit het noordwesten Portugal en Spanje binnentrekt, bereikt het oosten en zuidoosten van Spanje waarschijnlijk helemaal niet. Dat heeft met de vorming van een lagedrukgebied te maken, op zee bij het zuidoosten van Portugal. Het trekt zondagavond, in de nacht naar maandag en maandag overdag over het zuidwesten van Spanje naar het noorden. In het westen van Andalusië en in Extremadura kan het dan voor de eerste keer flink gaan regenen.
Hierna trekt het systeem verder over Castilië en Leon naar het noorden van Portugal. Daarna verlegt het zijn koers naar het zuiden om dinsdag ten westen van Marokko aan te komen. Vervolgens verplaatst het lagedrukgebied zich in oostwaartse richting over Marokko naar Algerije, waar het woensdagavond en in de nacht naar donderdag wordt verwacht.
Ook Marokko krijgt regen
Al die tijd trekken rond de kern van het systeem steeds weer nieuwe neerslaggebieden de zuidelijke helft van Spanje binnen. Af en toe zitten daar actieve buienclusters tussen die regionaal flink wat regen kunnen achterlaten. Ook het westen, midden en noorden van het eveneens door droogte geteisterde Marokko krijgen het een en ander van die neerslag mee en datzelfde geldt voor de gebieden aan de noordkust van Algerije.
Ziet het ernaar uit dat de stuwmeren nog niet op de passage van de fronten van vrijdag en zondag zullen reageren – het duurt even voordat de bodem nat genoeg is en het regenwater via beken en rivieren ook in de stuwmeren terecht kan komen – de regens in de dagen daarna moeten wel degelijk een gunstige invloed hebben op de waterstanden in de diverse stuwmeren.
In april, duizend regens
Het lijkt een gunstig teken dat de voorjaarsregens dit jaar zo vroeg zijn. Vaak houden ze ook in april en soms zelfs in mei aan. Ze kunnen, zoals bij voorbeeld in het jaar 2008 gebeurde, het tijdens de wintermaanden opgebouwde tekort aan regen nog voor een groot deel goedmaken. In Spanje bestaat niet voor niets het spreekwoord: ‘En avril, lluvias mil’, oftewel in april duizend regens. Meer dan ooit hopen ze dit jaar in Zuidwest-Europa dat dit spreekwoord ook echt opgaat.
