Drinkwatertekort in Nederland dichterbij dan je denkt
Een watertekort is op deze kletsnatte dag misschien niet het eerste waar je mee bezig bent. Maar toch pleiten de drinkwaterbedrijven vandaag (opnieuw) voor maatregelen om drinkwatertekorten in de toekomst te voorkomen.Niets zo vanzelfsprekend als water uit de kraan, denk je misschien. Toch komt in Nederland een watertekort steeds dichterbij. Steeds terugkerende droogte en een sterk groeiende vraag naar water maakt dat de bodem van de put in zicht dreigt te komen. Vewin, de vereniging van waterbedrijven, zegt dat we de kans lopen dat er op afzienbare termijn niet meer voldoende drinkwater te leveren is.
Voor 2030
Eerder dit jaar gaven de drinkwaterbedrijven ook al aan zonder extra maatregelen niet te kunnen garanderen dat er op tijd goed drinkwater is voor de ruim 900.000 nieuwe woningen die het kabinet wil bouwen. Ook verzilting is een probleem; als er teveel zout in het water zit, kost het veel meer moeite om daar drinkwater van te maken. Daarnaast verslechtert de kwaliteit van water door vervuiling vanuit de industrie, de landbouw en huishoudens. Alle drinkwaterbedrijven hebben al voor 2030 – dus binnen 8 jaar – meer productiecapaciteit nodig.
In de laatste jaren hebben we veelvuldig te maken gehad met droogte. Het is bijvoorbeeld geen uitzondering meer dat er in de zomer op diverse plekken in het land onttrekkingsverboden worden ingesteld. Dan mogen landbouwers (tijdelijk) geen grondwater meer gebruiken om hun land te besproeien. Tot nu toe is aan het gebruik van drinkwater door consumenten nog nooit een grens gesteld, maar dat komt wel dichterbij.
2018: bijna
Door de droogteperiode in de zomer van 2018 – het op een na droogste jaar ooit – konden een paar drinkwaterbedrijven tijdens de piekuren bijna niet meer de gevraagde hoeveelheid water leveren. Zij hebben huishoudens en bedrijven toen gevraagd om vooral tijdens de avonduren zo min mogelijk water te gebruiken. Een echte crisissituatie was er niet.
Zwembadjes
Ook afgelopen zomer kwamen er ook voor consumenten al voorzichtige adviezen vanuit de overheid om vooral zuinig te doen met water uit de kraan. Die adviezen gingen dan vooral over zaken als auto’s wassen of zwembadjes vullen. Het is natuurlijk een wat moeilijk te verkopen advies, want in een hete, droge periode is natuurlijk de behoefte aan zo’n lekker zwembadje het grootst.
Alarmfases
Misschien blijft het dus wel niet bij voorzichtige adviezen. In de afgelopen jaren heeft de overheid nagedacht over een plan voor als de nood nog hoger wordt. Er is een systeem geschetst dat uit verschillende fases bestaat. In fase 1 is er niets aan de hand. In fase 2 worden burgers en bedrijven opgeroepen om drinkwater te besparen, vooral tijdens de piekuren in de ochtend en de avond. Vanaf de alarmtoestand (fase 3) mogen bepaalde dingen echt niet meer. Voorbeelden zijn drinkwater gebruiken om tuinen te besproeien en – jawel – privézwembaden te vullen. Fase 4 is tot slot de crisissituatie; dan mag je drinkwater alleen nog gebruiken voor consumptie, gezondheidsdoelen en hygiëne.
Nu voorkomen
Dit soort restricties zijn natuurlijk een uiterste noodmaatregel, dat benadrukt ook Vewin. En juist daarom pleiten ze nu voor maatregelen om die te voorkomen. Ze willen bijvoorbeeld dat er meer werk wordt gemaakt van het tijdig aanwijzen, beschikbaar maken en beschermen van nieuwe (waaronder alternatieve) bronnen voor drinkwater. Ook pleiten ze voor meer ruimte om te investeren in nieuwe productie-, zuiverings- en distributiecapaciteit.
Bronnen: ANP, Waterforum