Foto gemaakt door Ab Donker - Warmterecord van 38 graden in Arctisch gebied bevestigd door WMO
Foto gemaakt door Ab DonkerWarmterecord van 38 graden in Arctisch gebied bevestigd door WMO
Nu

Warmterecord van 38 graden in Arctisch gebied bevestigd

Delen van Siberië staan bekend om de enorme temperatuurverschillen die er kunnen optreden. In de winter zakt de temperatuur op sommige plekken tot zeer diep onder het vriespunt en in de zomer kan het er vervolgens tropisch heet worden. Het Russische dorp Verchojansk staat bijvoorbeeld al een tijdje in het Guiness Book of Records vanwege die extreme temperaturen die er gemeten worden. Zo is het er in de winter doorgaans ruim onder -50 graden en in de zomer warmt het er met gemak op tot (ruim) boven 30 graden. Vorig jaar werd het er op 20 juni maar liefst 38 graden en na de verificatie en vervolgens bevestiging van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) is dit nu de officieel hoogste temperatuur ooit gemeten in het Arctisch gebied.

De VN-organisatie meldt dat het record werd gevestigd tijdens een uitzonderlijke en lange hittegolf in Siberië. In het Siberische gebied boven de poolcirkel was het die zomer op de meeste dagen 10 graden warmer dan normaal en het was er extreem droog. Die regio werd toen ook geteisterd door enorme en langdurige natuurbranden. De WMO meldt dat klimaatverandering alarmerend is. De temperaturen in het Arctisch gebied stijgen twee keer sneller dan het wereldwijde gemiddelde, sneller dan op de meeste plekken.

Belang van lange termijn observaties

Verchojansk, een dorp met ongeveer 1300 inwoners, ligt in het oosten van Siberië en zo'n 115 kilometer ten noorden van de poolcirkel. De temperaturen worden er sinds 1885 in de gaten gehouden en is een bekende plek onder meteorologen. In de winter kan het er tot 67 graden vriezen en in de zomer kan het er dus bijna 40 graden worden. Een temperatuurverschil van meer dan 100 graden! Volgens de WMO laat het laatste, nieuwe record het belang zien van lange termijn observaties in het gebied, die informatie verschaffen over de toestand van het klimaat.

Smelten permafrost

Het zojuist bevestigde temperatuurrecord van 38 graden viel relatief vroeg in de zomer en dat is extra zorgwekkend. Als het al zo vroeg zo warm wordt en de warmte ook steeds langduriger weet aan te houden, warmt de bodem er op grote schaal en tot grote diepte op. De bevroren grond, de permafrost, ontdooit hierdoor deels en bevriest in ‘relatief’ warmere lucht niet meer genoeg, waardoor er in sommige lagen van de grond microben actief blijven. Deze blijven in die lagen vervolgens actief organisch materiaal afbreken, wat weer resulteert in verdere warmte.

Diepvrieskoude lucht vanaf de Noordpool

Momenteel is het wel weer erg koud. Een bel met diepvrieskoude lucht is vanaf de Noordpool het oosten van Siberië ingezakt en in het eerder genoemde Verchojansk wordt het vandaag dan ook niet warmer dan -45 graden! Dit soort maximumtemperaturen zijn voor velen van ons nauwelijks voor te stellen. Morgen wordt het er gelukkig iets minder koud, met dan maximaal -34 graden.

Andere weerrecords

De Wereld Meteorologische Organisatie is ook nog bezig met het verifiëren van andere recente warmterecords. Het werd in zowel 2020 als 2021 maar liefst 54,4 graden op de warmste plek ter wereld, Death Valley in de Amerikaanse staat Californië. Ook het Europese warmterecord van 48,8 graden op het Italiaanse eiland Sicilië afgelopen zomer moet nog worden bevestigd.

Bronnen: WMO, ANP, Weer.nl

Britta van GendtMeteoroloog