Talrijke tornado’s en waterhozen op Sicilië
Enkele actieve lagedrukgebieden tollen al weken rond boven de Middellandse Zee, met veel en soms zware regen- en onweersbuien. Het merendeel ervan valt boven het open zeewater, maar vooral de kustgebieden er omheen, alsook bekende vakantie-eilanden als Sicilië, Sardinië, Malta, Corsica en de Balearen krijgen er regelmatig een flinke portie van mee. Dit resulteerde vanaf eind oktober tot nu toe op meerdere plekken al tot (extreme) noodweersituaties, onder andere door overstromingen, zwaar onweer, veel wind en sinds afgelopen dinsdag ook door meerdere tornado’s en waterhozen. Op het Italiaanse eiland kwam het volgens waarnemers in minder dan 48 uur tijd tot 14 tornado’s en waterhozen.Dit soort lagedrukgebieden boven de Middellandse Zee worden, zodra er een ‘oog’ zichtbaar wordt met daaromheen een symmetrische spiraal van (onweers)buien, medicanes genoemd. Deze term is een samenvoeging van het Engelse ‘Mediterranean’ en ‘Hurricane’. Een medicane kan ontstaan als een lagedrukgebied, gevuld met koude lucht, hoger in de atmosfeer instabiliteit boven het warme zeewater van de Middellandse Zee veroorzaakt. Er ontstaan dan rondom het lagedrukgebied zware regen- en onweersbuien, en ook kan een medicane gepaard gaan met veel wind en windstoten.
600 mm in minder dan 72 uur tijd
Op 24 oktober ontwikkelde zich een depressie voor de Tunesische kust en niet lang daarna kreeg het geheel voor de kust van het eiland Malta subtropische kenmerken. Deze medicane wist uitzonderlijk lang stand te houden en stak in 9 dagen de hele Middellandse Zee over, waarbij vooral Malta en Sicilië toen ook al de volle laag kregen. Niet alleen door de wind en windstoten kwam het tot overlast, maar ook de zware regenval en uiteindelijke overstromingen veroorzaakten er veel schade. In het oostelijk deel van het Italiaanse eiland Sicilië viel toen binnen 72 uur lokaal 600 millimeter regen, waardoor vooral de regio en de grote stad Catania, het gebied ten zuiden van de vulkaan Etna, overstroomde.
Aanhoudend slecht weer
Op de laatste dag van oktober schoof het lagedrukgebied naar het zuidoosten, waarna ook Turkije en Libië een flinke veeg van de storm meekregen. Kort daarna trok het geheel weer terug naar het westen. Het zeewater van de Middellandse Zee is momenteel nog ongeveer 2 graden warmer dan normaal in deze tijd van het jaar, dus de lagedrukgebieden gedijen er nog goed. Met af en toe een wat rustiger intermezzo tussendoor, is het de afgelopen weken aanhoudend slecht weer geweest in het Middellandse Zeegebied. Een lagedrukgebied tolt al lange tijd boven het westelijke deel van de Middellandse Zee rond, met vooral op de Balearen, waaronder Mallorca en Ibiza, (zeer) slecht weer.
Talrijke tornado’s en waterhozen
Een ander lagedrukgebied heeft steeds het gebied rondom Italië in zijn greep. Vooral het Italiaanse eiland Sicilië heeft het de laatste tijd zwaar te verduren. Het eiland is de afgelopen weken geregeld getroffen door noodweer. Het kwam daarbij niet alleen tot veel regen en wateroverlast, maar sinds afgelopen dinsdag ook tot talrijke tornado’s. Volgens waarnemers kwam het op het eiland binnen 48 uur tot 14 tornado’s en waterhozen, welke ontstonden bij zware regen- en onweersbuien, deels boven het warme zeewater, aan de Siciliaanse zuidwest- en zuidkust. Enkelen hiervan wisten uiteindelijk ook iets dieper het eiland op te trekken, waarbij het vooral in de regio’s Ragusa en Catania tot flinke schade kwam. Straten veranderden er in rivieren en woensdag viel er wederom een dode door het noodweer. Ook in de provincies Syracuse en Enna liepen straten onder en werden vele scholen gesloten.
Hagel en veel wind
In de stad Niscemi waren de straten woensdagochtend wit van de vele hagel. Een van de belangrijkste straten in de stad was rond middernacht al bezaaid met zoveel hagel dat de burgemeester de straat een paar uur later met bulldozers heeft laten schoonvegen om de rijbaan vrij te maken. Ook geeft de hevige oosten- tot zuidoostenwind problemen in de kustregio’s. Sommige haven(tje)s zijn moeilijk te bereiken en vooral de verbindingen van en naar de Eolische eilanden zijn moeizaam door de wind.