Foto gemaakt door Elize IJzenbrandt  - (Archief)
Foto gemaakt door Elize IJzenbrandt (Archief)
Nu

Sterren kijken in het najaar

Zoek je nog een leuke hobby voor saaie, donkere dagen? Ook in het najaar en de winter is er van alles te zien aan de sterrenhemel. Je moet wel wat meer geluk hebben.

Vallende sterren kijken associeer je misschien vooral met de zomer. De jaarlijkse sterrenparade in augustus is mooi te zien als je op een zwoele zomeravond in je tuinstoel hangt. Toch komen sterrenregens het hele jaar door voor. Vandaag zelfs!

Je hebt er hoogstwaarschijnlijk niets van gezien, maar vanochtend vroeg had een mooi sterrenkijk-moment kunnen zijn. De Leoniden beleven vandaag hun hoogtepunt; in theorie hadden we vanochtend rond 6.00 uur 10 tot 30 vallende sterren per uur kunnen zien. Maar helaas speelde het zich dit keer allemaal af achter een dikke plak bewolking. Ook in de paar dagen voor vandaag hadden we er in theorie het nodige van kunnen zien, maar zoals je weet was toen hetzelfde wolkendek al bezig roet in het eten te gooien.

Grootste van het jaar

Een domper voor de Leoniden dus dit jaar, maar er is nog meer te zien binnenkort. Sterker nog: de spectaculairste sterrenregen van het jaar vindt plaats in december. Niet de Perseïden in de zomer, maar de Geminiden in december veroorzaken bij ons de meeste zichtbare vallende sterren. Soms wel 100 per uur. Toch is dit een minder bekende sterrenregen, omdat december nu eenmaal een minder aangename periode is om uitgebreid sterren te kijken, en omdat het weer ook niet altijd meewerkt.

Meer dan honderd

Op 14 december, rond 4.00 uur in de ochtend, zijn er ruim 100 vallende sterren per uur te zien. De maan is dan net onder, dus vormt ook geen storende factor. De verwachting is bovendien dat de Geminiden dit jaar meer vallende sterren zullen brengen dan zowel de voorgaande jaren als de komende jaren. Een nachtje voor in de agenda dus. Nu moet het weer nog meewerken. Daar houden we je tegen die tijd uiteraard van op de hoogte.

Ga eens naar de sterrenwacht

In de tussentijd valt er natuurlijk altijd wel wat moois te zien tijdens een heldere nacht. En er komen na het weekend een paar heldere nachten aan, zo lijkt het. Op de website hemel.waarnemen.com kun je precies vinden wat er allemaal gebeurt boven ons hoofd. Niet alles is met het blote oog te zien. Maar wist je dat er in Nederland tientallen sterrenwachten zijn waar je heen kunt gaan? Er worden vaak allerlei acitiviteiten georganiseerd voor het publiek. Echt een leuk uitje, en nu het zo lang donker is hoef je er tenminste niet altijd midden in de nacht je bed voor uit.

Wat is een vallende ster ook alweer? Met een ‘vallende ster’ wordt eigenlijk een meteoor bedoeld. Het zijn geen echte sterren die onze dampkring binnendringen, maar kleine stukjes steen en gruis, afkomstig van een bepaalde komeet. De stof- en gruisdeeltjes van een komeet verspreiden zich in de loop der tijd over de hele omloopbaan. Als de aarde die baan kruist, dringen soms hele zwermen van die komeetstofjes onze atmosfeer binnen. Omdat ze een enorme snelheid hebben, verdampen ze op een hoogte van tussen 80 en 120 kilometer. Daarbij licht de lucht rond de stofdeeltjes op en zo kunnen wij het spoor heel kort zien. Dat noemen we een vallende ster.

Dorien BouwmanMediameteoroloog