Sneeuw in de Sahara
Wij waren niet de enigen die na lange tijd weer eens een sneeuwdekje aanschouwden. Onlangs sneeuwde het in – of all places – de Sahara. Het is niet de enige plek in Afrika waar rare dingen gebeurden.Sneeuw in de Sahara: het klinkt bijna als de uitdrukking ”when hell freezes over” – dat zich ongeveer laat vertalen naar “Sint-Juttemis”. Maar het was er echt vorige week: een sneeuwdekje, midden in de Saharawoestijn. Bij het stadje Ain Sefra, in het noordwesten van Algerije kleurden de zandduinen ineens even wit.
Ain Sefra ligt op ongeveer 1000 meter hoogte, en ligt middenin het Atlasgebergte. Januari is er normaalgesproken weliswaar de koudste maand van het jaar, maar de gemiddelde temperatuur ligt dan rond een graad of 12. Dat is nog altijd warmer dan de gemiddelde temperatuur bij ons over het hele jaar.
Ook is het bekend dat het ’s nachts in de woestijn flink kan afkoelen, maar een minimumtemperatuur van -3 graden zoals vorige week gemeten werd, is ook op deze plek ongewoon. Het is vooral het gebrek aan neerslag waardoor sneeuw(en regen) in de woestijn nauwelijks voorkomt. Het was aan die combinatie te danken, van kou en neerslag, dat er even een sneeuwdek kon ontstaan.
Vierde keer
Het is overigens niet voor het eerst dat het sneeuwt in de Sahara. Er valt wel eens wat, maar meestal smelt het meteen weer weg. Een sneeuwdekje dat even blijft liggen is nog veel zeldzamer, maar vooral de laatste paar jaren is dat een paar keer voorgekomen. Het was nu de 4e keer in de afgelopen 40 jaar dat het er even wit werd. Eén keer gebeurde het in 1980, alle andere sneeuwdekjes zagen we zeer recent, in de afgelopen 5 jaar. Daarbij moet wel vermeld worden: voor zover wij weten. De Sahara is een immens groot gebied, en in grote delen komen nauwelijks mensen. Laat staan dat er weerstations zijn.
Saudi-Arabië
Algerije was niet de enige plek waar dit soort onwaarschijnlijke taferelen te zien waren. In Saudi-Arabië, duizenden kilometers verderop maar net zo heet en woestijnachtig als Algerije, viel ook al sneeuw! Met een gemiddelde jaartemperatuur van 32 graden (Nederland: 11 graden) en een jaarlijkse neerslagsom van tegen de 50 mm (Nederland: 800 mm) kun je je voorstellen hoe uniek dit is. Inwoners gingen er massaal op af om dit vreemde schouwspel te bekijken. Het leverde bizarre beelden op, ook voor de plaatselijke kamelen.
Voor het eerst in een halve eeuw
In deze specifieke regio (Aseer, ten zuiden van Mekka) is sneeuw in de afgelopen 50 jaar nog nooit voorgekomen. Een groot deel van de bevolking zag het dus voor het eerst. Ook hier was het vooral de lage temperatuur die het sneeuwdek mogelijk maakte. Er werd een minimumtemperatuur van -2 graden gemeten. Dat is al even uitzonderlijk als de sneeuw, want ook zo’n lage temperatuur kwam al een halve eeuw niet voor.
Een hogedrukgebied boven beide streken maakte dat het ten eerste zo kon afkoelen. Door de ligging ervan kon er ten tweede ook wat vocht aangevoerd worden vanuit Centraal Azië, waarmee sneeuw kon ontstaan. Inmiddels is daar weinig meer van over. Vandaag is het in Ain Sefra weer ‘gewoon’ 16 graden. En in Aseer in Saudi-Arabië: 23 graden en geen wolkje aan de lucht.