Recordnatte zomer in België, Nederland ook?
De zomer van 2021 was voor België de natste zomer ooit. Op het hoofdstation in Ukkel (bij Brussel) viel 411 mm tegen 234 mm normaal. Sinds het begin van de metingen in 1833 was het nooit natter dan 365 mm in 1992. Landelijk viel in Stavelot (Hoge Venen) de meeste neerslag: ruim 600 mm! Daarvan viel 179 mm in één etmaal tijdens de watersnoodramp op 14 juli. In Nederland viel in 7 jaar niet zoveel neerslag, het Zuid-Limburgse Schaesberg mat 477 mm tegen 509 mm in Beek in 2014.Net als Nederland werd ook België afgelopen zomer geteisterd door zware buien. Het hoofdstation Ukkel noteerde een nieuw regenrecord met 411 mm tegen 234 mm normaal. De natste dag was 15 juli. Tijdens de watersnoodramp viel daar 59 mm. Een dag eerder viel in de Hoge Venen 179 mm, wat overeenkomt met bijna 18 volle emmers water per vierkante meter. De Maas trad hierdoor buiten zijn overs, met enorme schade en slachtoffers tot gevolg.
Opmerkelijk is dat Ukkel deze zomer ‘slechts’ 50 neerslagdagen kende tegen 43 normaal. Dat geeft aan dat de overvloedige neerslag vaak in korte tijd viel en dat past goed in de trend van de klimaatverandering. Het record is 68 neerslagdagen in 1860.
Sinds 1953 niet zoveel neerslag in één etmaal
Neerslaghoeveelheden van 100-150 mm zijn in de Ardennen geen uitzondering. De lucht moet daar opstijgen en dat zorgt ervoor dat onweersbuien of regengebieden nog actiever kunnen worden en blijven aangroeien. De neerslaghoeveelheid die op 14 juli werd gemeten, 179 mm in Stavelot, was wel heel extreem. Voor het laatst viel meer regen op 24 juni 1953, met in Herbesthal 242 mm. Verder viel op 28 en 29 augustus 1996 in Homburg 183 mm, maar dit werd gemeten over 2 dagen.
In Nederland ook zo extreem?
Zomerse buien kunnen een grillig neerslagbeeld veroorzaken. Zo kan een zware bui op de ene plek 100 mm achterlaten, terwijl het iets verderop droog blijft. Daardoor wordt in Nederland voor de hoeveelheid neerslag niet gekeken naar hoofdstation De Bilt, maar naar een landelijk gemiddelde op basis van 13 neerslagstations verspreid in het land. Deze reeks start al in 1870!
Kijken we voor de neerslag naar meetpunt De Bilt (start in 1849), dan was de zomer met 254 mm tegen 251 mm normaal heel normaal. Ter vergelijking: in 1966 viel in De Bilt 410 mm, vergelijkbaar met de neerslagsom van Ukkel van afgelopen zomer. Ook gemiddeld over Nederland viel afgelopen zomer met 262 mm tegen 235 mm normaal maar net iets meer neerslag dan gebruikelijk. Landelijk was niet 1966, maar 2011 de natste zomer met gemiddeld 351 mm.
Twee keer de zomerhoeveelheid in Zuid-Limburg
Toch waren er wel degelijk kletsnatte plekken in Nederland. Deze zomer telde maar liefst 16 dagen waarop ergens in het land 50 mm of meer viel, een record. Zo viel in het Friese Eernewoude 424 mm. Ook in de Limburgse heuvels viel op grote schaal meer dan 400 mm. Ubachsberg noteerde 462 mm en Schaesberg 477 mm. De neerslag was dus zeer grillig verdeeld en dat is niet in het landelijk gemiddelde terug te zien. In Schaesberg viel net zoveel als normaal in twee zomers! Kijken we naar alle officiële meetpunten in Nederland, dan is het sinds 1900 6 zomers ergens in het land nog natter geweest. De top-3 bestaat uit 497 mm in 1966 in Almelo, 504 mm in 2011 in Elspeet en 509 mm in 2014 in Beek, bij Maastricht.
In een strook van zuidwest naar noordoost over het land waren ook gebieden met wat minder neerslag dan gemiddeld. Gorinchem was met 166 mm de droogste plek van het land.