Over wielrennen en het weer (en De Ronde natuurlijk)

Dat het Pasen is, lijkt in België maar bijzaak: zondag is De Ronde. Het hoogtepunt van het wielervoorjaar, de klassieker aller klassiekers, een bijna religieuze nationale feestdag. Heel Vlaanderen loopt (normaalgesproken) uit, de Belgische media spreken amper over iets anders, het is het hoogtepunt van het voorjaar.

Ook Nederland kent natuurlijk een grote schare wielerfans. Eerst is het de hele winter aftellen tot de Omloop, en vanaf dat moment kun je bijna wekelijks koers kijken. En hoewel hele volksstammen sowieso de hele dag in een joggingbroek op de bank zitten, maakt het weer daarbij nogal wat uit. Het grillige voorjaarsweer in onze contreien drukt namelijk nogal eens een flinke stempel op het wedstrijdverloop van de voorjaarskoersen.

En dat het met het weer nu alle kanten op kan, dat is wel te merken. We gaan binnen een week van zomer naar winter, lijkt het, en zo gaat het wel vaker flink op en neer in de lente. Voor al die wielerwedstrijden die ieder voorjaar gereden worden, kun je dus ook ongeveer alles verwachten. Dat geldt in zekere zin voor elke buitensport, maar bij wielrennen nog een beetje extra.

Koud of warm

Gek genoeg is in het profcircuit de temperatuur geen hele grote factor voor het verloop van de wedstrijd. Natuurlijk voelt de ene renner zich juist prettig in de kou, en is de ander meer een mooiweerfietser, maar dit wordt pas bij écht grote extremen een meer bepalende factor. Je ziet in de grotere koersen in de zomer natuurlijk wel vaak extreme temperaturen, waarbij renners gekoeld worden en het water niet aan te slepen is.

Neerslag

Regen, of natuurlijk andere soorten neerslag, heeft al een stuk meer directe invloed op het koersverloop. Niet alleen wordt het geheel dan al wat heroïscher, en komen de echte rauwdouwers wat meer bovendrijven. Maar vooral kan een nat wegdek de koers een stuk gevaarlijker maken. Probeer maar eens zo hard mogelijk af te dalen op een gladde bochtige weg met de concurrentie op je hielen – je kunt je voorstellen dat dit nogal eens tot valpartijen leidt. Met één val kan het gedaan zijn met je voorsprong, je hele koers, of zelfs je hele seizoen.

Ook een heftige bui zelf kan natuurlijk de nodige gevaren opleveren. Er zijn koersen geweest waar renners onder de blauwe plekken zaten van enorme hagelstenen. Of waar hele weggedeelten overstroomd raken, of veranderen in modderpoelen. Ik herinner me ook nog zwaar onweer in een Ronde van Polen, waar hele bomen over de weg vielen terwijl de renners langs probeerden te fietsten. Ook de hevige windstoten die soms met zo’n bui gepaard gaan, blazen nog wel eens een renner van de weg. (In hele extreme gevallen wordt de wedstrijd dan wel eens stilgelegd, al dan niet tijdelijk.)

Waaiers!

Ja, wind: dat is misschien wel het eerste waar je aan denkt bij fietsen en het weer. Tegen de wind in fietsen is geen pretje, dat weet iedereen. Bij wielrennen is het vooral cruciaal als de wind op bepaalde (open) plekken uit een bepaalde richting waait – om precies te zijn, schuin van voren. Dan kunnen er namelijk waaiers ontstaan. Een waaier is een formatie waarin wielrenners gaan rijden. Het heeft overigens niks te maken met zo’n waaier voor warm weer – het heet ‘waaier’ omdat het waait.

De renners vormen dan een lange schuine streep over de weg zodat iedereen zo veel mogelijk uit de wind kan zitten. Er is niet genoeg ruimte voor iedereen in zo’n waaier, dus vaak ‘breekt’ het in stukken en zie je meerdere van die strepen achter elkaar. Het vervelende is dat het bijna niet te doen is om van de ene naar de andere waaier over te steken. Je moet dan een heel stuk alleen tegen de wind in fietsen, terwijl de rest dat niet hoeft. Dat is een kansloze onderneming. Kom je dus in de verkeerde waaier terecht, of valt het ver uit elkaar, dan kun je dus een hoop tijd verliezen.

Wat daar nog bij komt, is dat ook wielerploegen natuurlijk nauwgezet naar de weersverwachting kijken. Ze weten allemaal van tevoren wat er eventueel kan gebeuren. Dat maakt soms ook dat er wat extra nervositeit en gedrang ontstaat, omdat bijvoorbeeld iedereen in de voorste waaier wil zitten als het zo ver komt.

Morgen geen vuurwerk vanwege het weer

Bij deze editie van De Ronde van Vlaanderen lijken de renners weinig te vrezen te hebben wat betreft het weer. Er komt natuurlijk vrij bar en boos weer aan, ook voor onze zuiderburen, maar zondag is er nog weinig van te merken. Terwijl in Nederland de wind al wel wat toeneemt, is in Vlaanderen ook morgen nog weinig aan de hand. Meer dan een windkracht 3 uit het noorden tot noordoosten is niet te verwachten. De Ronde, die ’s ochtends start in Antwerpen en in de loop van de middag finisht in Oudenaarde, begint overwegend bewolkt, maar droog. Het is wat frisjes, met een graad of 8 maximaal, maar in de loop van de dag komt er wel steeds meer ruimte voor de zon. Een prima fietsweertje dus. Het lijkt dit jaar minder aan de weergoden, maar des te meer aan de renners. En de heuvels. En de kasseien. Zin in!