Luchtdrukrecord of toch niet?
Tegen het eind van 2020, op 29 december om precies te zijn, kwamen op sociale media en op nieuwssites wereldwijd berichten naar buiten dat er een nieuw luchtdrukrecord zou zijn gevestigd. Zo zou de luchtdruk in Mongolië gestegen zijn tot meer dan 1090 hPa. Maar wordt dit record wel officieel geaccepteerd?Het oude luchtdrukrecord - voor stations boven de 750 meter - werd ook gevestigd in Mongolië. Dat record werd gemeten in Tosontsengel, op 30 december 2004. Het kwam toen tot een luchtdruk van 1089,4 hPa. Afgelopen dinsdagochtend (lokale tijd) werd er in Tsetsen-Uul een luchtdruk van 1094,3 hPa waargenomen, een overduidelijk record zou je dus denken. Maar of dit record ook geaccepteerd wordt, is nog maar de vraag.
Correctie naar zeeniveau
De weerstations waarop deze hoge luchtdrukwaardes werden gemeten, liggen namelijk op grote hoogte; 1725 meter (Tosontsengel) en 1928 meter (Tsetsen-Uul). Hoe hoger je komt, des te lager de luchtdruk. De daadwerkelijk gemeten luchtdruk ligt dan ook een stuk lager. Zo lag de daadwerkelijk gemeten luchtdruk bij het oude record in Tosontsengel op 846,5 hPa. Om deze luchtdruk 'waarde' te geven op weerkaarten en vergelijkingen te kunnen maken met weerstations op lagere hoogten, wordt een formule gebruikt om de luchtdruk om te rekenen naar zeeniveau. Deze omgerekende luchtdruk wordt op weerkaarten als 'mean sea-level pressure' weergegeven.
Deze omgerekende factor wordt echter niet altijd blind aangenomen. Recordwaardes zoals deze worden namelijk uitgebreid geëvalueerd door de World Meteorological Organization (WMO). Er wordt gekeken of de standaard omrekening representatief is in vergelijking met de huidige atmosferische omstandigheden. Ook wordt er vergeleken met omringende weerstations. Het is dus maar de vraag of de waarde van 29 december wordt aangenomen.
Hoge druk geen toeval
Het is geen toeval dat zowel dit mogelijke nieuwe luchtdrukrecord als het voorlopig nog geldende 'oude' record, werden gemeten in Mongolië. In de winter zien we namelijk bijna altijd hoge luchtdruk boven Siberië en Mongolië. Dit hogedrukgebied, ook wel het 'Siberisch Hoog' genoemd, ontstaat doordat deze omgeving in de winter zeer koud is. Koude lucht krimpt en heeft een zeer grote dichtheid, waardoor zich veel lucht kan verzamelen in een luchtkolom en er dus hoge barometerstanden aan te pas komen. Ook de huidige hoge luchtdruk ging gepaard met zeer lage temperaturen, zo lag de temperatuur in Tsetsen-Uul op 29 december rond de -45 graden Celsius.
Bronnen: WMO, Washington Post
