Foto gemaakt door Noud Huisman - Ruurlo
Foto gemaakt door Noud HuismanRuurlo
Nu

Hoe gaat het met de dieren in deze kou?

Pinguïns die naar binnen moeten, honden die door het ijs zakken, of een ijsbeer die juist uitgebreid in de sneeuw ligt te rollen. Ook voor de dieren in Nederland is dit winterweer even andere koek. Hoe gaan ze daar mee om?

Een pak sneeuw, en zulke lage temperaturen, dat komt niet vaak voor. Als je buiten bent, zie je dat ook dieren hier meteen op reageren. De hoge waterstanden die we de laatste tijd hadden, zorgden al voor de winterinval voor de nodige ongemakken, maar nu het water ook nog eens bevriest is dat weer een extra factor. Hoe gaat het deze dagen met de dieren in Nederland?

Over het algemeen zijn dieren een stuk beter bestand tegen dit soort temperaturen dan wij mensen. Allerlei diersoorten hebben zich inmiddels perfect aangepast aan winterse omstandigheden. Sommige vogelsoorten vertrekken gewoon voordat het koud wordt, andere dieren houden een winterslaap en komen in de lente wel weer eens naar buiten. Uiteraard zijn er ook een heleboel dieren die gewoon doorgaan met hun leven. Zij moeten zich nu wel even aanpassen. En sommige diersoorten kunnen wel even wat hulp gebruiken.

Honden en katten

Hoewel ook een hond of een kat last kan hebben van kou, hebben ze natuurlijk een warm huis om naar terug te keren. Veel honden hebben buitengewoon veel lol van de sneeuw. Katten lijken minder enthousiast over sneeuw en kou, maar die blijven zelf wel binnen als ze daar geen zin in hebben.

Honden moeten nu eenmaal af en toe naar buiten. Als het echt heel koud is, kun je overwegen de voetzolen in te smeren met vaseline, volgens de Dierenbescherming. Het is sowieso niet slim om je hond over ijs te laten lopen. Ze kunnen zelf de dikte van het ijs niet inschatten en er makkelijk doorzakken als het te dun is. Al meerdere honden moesten deze week gered worden omdat ze door het ijs waren gezakt.

Honden met een jasje. (Foto: Martinique de Lange)

Weidedieren

Paarden en schapen hebben een wintervacht, en kunnen goed tegen kou. Zo lang ze een droge ligplek hebben, en voldoende voer en water, is er niet veel aan de hand. Dat is anders bij bijvoorbeeld geiten. Zij kunnen veel minder goed tegen kou, en al helemaal niet als ze nat worden. Geiten moeten echt naar een droge binnenplek kunnen bij deze winterse omstandigheden. Ook lama’s of alpaca’s, die je tegenwoordig ook veel ziet in Nederland, hebben behoefte aan onderdak.

Wilde dieren

Voor een heleboel dieren in het wild is het leven de laatste dagen wel een stuk lastiger geworden. Tegen de kou zijn ze over het algemeen prima bestand, maar door een laag sneeuw of juist een laag ijs wordt het wel een stuk moeilijker om voedsel te vinden. Herten, reeën en wilde zwijnen redden zich op zich prima in deze tijd. Hun voedsel is weliswaar een stuk schaarser, maar deze dieren kunnen nog best even teren op hun reserves.

In veel Nederlandse natuurgebieden leven allerlei soorten runderen. Die leven weliswaar min of meer in het wild, maar staan toch achter een hek en zijn dus mede-afhankelijk van mensen. In sommige gebieden worden deze kuddes nu bijgevoerd, zoals bijvoorbeeld de runderen in de Oostvaardersplassen. Tegen de kou zijn ze overigens prima bestand.

Vogels

Vogels die van vis leven, kunnen door de ijslaag nu op veel plaatsen niet meer bij hun eten. Een ijsvogel bijvoorbeeld, die, gek genoeg, helemaal niet van ijs houdt. Sommige vogels passen zich aan en eten wat anders, maar niet alle vogelsoorten doen dat zo makkelijk. Ook vogels die van zaden of andere kleine beestjes leven, hebben nu een behoorlijke uitdaging. Veel van hun menu is nu bedolven onder een dikke laag sneeuw. Een uil kan de muizen niet meer zien lopen, een specht kan geen mieren meer vinden. Tuinvogels hebben nu baat bij wat extra voer.

Ook een bekend beeld: eenden, meeuwen en andere watervogels die met z’n allen in een wak zitten. Deze watervogels hebben water nodig, bijvoorbeeld om veilig te overnachten. Als dat niet meer kan, moeten ze op het ijs blijven, en het komt voor dat vogels dan vastvriezen.

Het is druk in dit wak. (Foto: Jolanda Bakker)

Beverwak

En heb je wel eens een beverwak gezien? Dijkinspecteurs van een waterschap in Drenthe kwamen er gisteren eentje tegen, met bever en al. Zie onderstaande video. Ook bevers moesten door het hoge water even ergens anders naartoe, en stuiten in Nederland dan al gauw op een dijk. En aan de andere kant bevroor het water. Deze bever kan nu met zijn wak in elk geval prima uit de voeten. Dus al kunnen sommige dieren wel wat hulp gebruiken; de meeste redden zich nog wel even.

Dorien BouwmanMediameteoroloog