'Hitte doodt in VS meer mensen dan ieder ander weerextreem'

Het was dit jaar in het westen van de VS al vroeg warm. Vele hitterecords gingen er vorige week aan en het waren vooral de steden waarin het puffen was. De hitte heeft te maken met een standvastig hogedrukgebied op de Grote Oceaan, te westen van de VS. Het brengt in een staat als Californië niet alleen extreme droogte, maar nu de zomer is begonnen en de zon weer hoog aan de hemel staat ook schroeihitte teweeg. Nu al komen de temperaturen er weer boven 40 graden uit.

Armere buurten worden zwaarder getroffen

Armere buurten in de steden worden zwaarder door de almaar stijgende temperaturen getroffen dan de rijkere, welgestelde delen. Oorzaak hiervan is dat er in die arme buurten de afgelopen tientallen jaren nauwelijks geld is besteed aan het aanleggen van groen en het planten van bomen. Verder ligt het voorzieningenniveau er veel lager. Bewoners van arme buurten hebben minder toegang tot gezondheidszorg, zijn nauwelijks in staat een eigen huis te kopen (omdat financiële instellingen geen hypotheken verlenen) en wonen daardoor dicht op elkaar in buurten die vrijwel volledig versteend zijn en daardoor maximaal de hitte van de zon absorberen en vasthouden.

Volgens de NOAA komen in dit soort buurten nu al jaarlijks vele honderden mensen om door extreme hittegolven. Om het probleem zichtbaarder te maken, is de weerdienst begonnen met een project om in warme steden de ontwikkeling van de temperaturen door de dag heen te meten. ’s Morgens, ’s middags en ’s avonds rijden auto’s met sensoren door steden die het meest zijn opgewarmd, om de temperaturen, het weer, de luchtvochtigheid, de wind en andere parameters te meten en te koppelen aan plaats en tijdstip van de meting. Op die manier worden van de onderzochte steden hittekaarten gemaakt, die weer aan de diverse buurten te koppelen zijn.

Stadsbesturen moeten hun steden vergroenen

Steden als Los Angeles, Houston en New Orleans zijn inmiddels onderzocht. In die steden bleek dat hoe heter het deel van de stad, hoe armer meestal de bevolking en hoe lager het voorzieningenniveau. Het doel is om stadsbesturen een handvat te geven voor het aanleggen van groen en het planten van bomen in de heetste delen van hun steden. Verder kan gedacht worden aan het wit verven van wegen, stoepen en daken om zonnestraling te weerkaatsen.

Een in het weer inmiddels wijd en zijd bekend fenomeen dat hierbij een rol speelt, is het ‘hitte-eiland’ dat in veel steden tijdens hittegolven optreedt. Het bestaat eruit dat bebouwing, stoepen en wegen overdag een groot deel van de hitte van de zon absorberen en in de avond en nacht weer afgeven. Terwijl het in open gebieden met begroeiing en bomen dan relatief snel en sterk afkoelt, geven bebouwing, stoepen en wegen in de verstedelijkte gebieden nog lang veel warmte af aan de lucht. In de stad kan het hierdoor 5 tot 10 graden warmer blijven dan in de gebieden erbuiten.

Hitte gerelateerde ziektebeelden komen naar boven

Opvallend hierbij is dat de nachten door klimaatverandering sneller opwarmen dan de dagperiode. Voor stadsbewoners is dat een extra bedreiging, zo stellen de uitvoerders van het onderzoek. Een mens moet voldoende tijd hebben om te kunnen afkoelen na extreme hitte. Gebeurt dit niet of kan dit niet meer, dan doemen hitte gerelateerde ziektebeelden op, zoals het bevangen raken door de hitte, uitputting en in extreme gevallen overdag een zonnesteek. Verder heeft hitte invloed op het slapen van mensen. Hoe warmer het binnen is, hoe lastige het is om goed te kunnen slapen.