Foto gemaakt door Jannes Wiersema - Roodeschool - Afgelopen winter was het vooral zacht winterweer, maar februari bracht een échte winterweek.
Foto gemaakt door Jannes WiersemaRoodeschoolAfgelopen winter was het vooral zacht winterweer, maar februari bracht een échte winterweek.
Nu

Drukke tijden voor strooiploegen

De afgelopen tijd is het regelmatig goed koud geweest. In grote delen van het land zijn de strooiploegen weer volop in actie geweest, en dat zal de komende dagen ook nog wel gebeuren. Als het gaat sneeuwen, zoals komende zaterdag, is dat weer een andere tak van sport.

Brr, bijna elke ochtend is het weer raak de laatste dagen. Vrieskou. En daarbij horen ook de bekende winterse ongemakken. Ruiten krabben is nog tot daar aan toe, maar gladheid kan behoorlijk nare ongelukken veroorzaken.

Afgelopen zaterdag hebben we dat maar weer gezien. Toen hadden we te maken met de meest verraderlijke vorm van gladheid: er vielen buitjes, en de wegen die nat werden veranderden meteen in ijsbanen. Omdat het verschil tussen een natte weg, en een weg met een laagje ijs erop, bijna niet te zien is, kan het er al gauw onschuldig uit zien. Dit wordt daarom ook wel black ice genoemd. Op wegen waar dan nog geen zout gestrooid is komt het dan snel tot glijpartijen en ongelukken. 

Trouwens: ook komende nacht vallen her en der weer enkele buitjes, die opnieuw voor gladheid kunnen zorgen!

Waarom zout?

Strooien, dat lost dus veel problemen op. Waarom gebruiken we daar eigenlijk zout voor? Dat is omdat zout, als het opgelost is in water, het vriespunt van dat water verlaagt. Zonder dat zout bevriest water zoals je weet als de temperatuur onder 0 graden komt. Maar zout water bevriest pas bij een veel lagere temperatuur. Dat gaat wel tot -10 graden. Daarna begint het zijn effect weer te verliezen. Maar zo lang het water op de weg niet bevriest, wordt het ook niet glad.

Mysterieuze paaltjes

Langs wegen in het hele land staan kleine meetstationnetjes met sensoren in het wegdek, die continu de temperatuur van het wegdek meten. Je hebt ze ongetwijfeld vaak gezien, al wist je misschien niet waar het voor diende. De metingen uit deze mysterieuze paaltjes, worden door meteorologen 24 uur per dag, 7 dagen per week in de gaten gehouden. Als de metingen en de weersverwachting er aanleiding toe geven, waarschuwen zij de strooibedrijven dat ze in actie moeten komen.

Zo’n sensor in de weg kan ook ‘zien’ hoe zout een weg is. Soms ligt er na een strooiactie nog een tijdje genoeg zout op een weg, dat er een nachtje niet gestrooid hoeft te worden. Die strooiploeg kan dan weer een keer normaal slapen. Komend weekend zullen ze het wel weer druk krijgen. Er is sneeuw op komst, en er lijkt toch echt op grote schaal sneeuw van betekenis te gaan vallen op zaterdag.

Voor de sneeuw uit

Sneeuw veroorzaakt natuurlijk ook gladheid, maar wel van een andere soort. Bij sneeuw is het namelijk belangrijk dat het zout er al ligt voordat de sneeuw valt. Als het dan gaat sneeuwen, vermengt het zich meteen met het zout en dan smelt het onderste laagje. Op die manier wordt de sneeuw niet vastgereden op de weg en ontstaat er geen gevaarlijk dik ijsplakkaat. Het kan vervolgens vrij gemakkelijk van de weg geveegd of geschoven worden. 

Dus het ziet er komende zaterdag misschien wat gek uit als de strooiwagens al af en aan rijden als er nog geen vlok te bekennen is; maar nu weet je waarom.

Dorien BouwmanMediameteoroloog