Bruine lucht door branden, vulkanen en Saharazand
Sla welke krant dan ook open en het gaat momenteel over extreme hitte of enorme natuurbranden. Vooral in het zuidoosten van Europa is het goed raak, met daar al enkele dagen middagtemperaturen boven 40 graden, enorme droogte en in diverse landen talrijke grote bos- en natuurbranden. Zo ook op het Italiaanse eiland Sicilië. De brandweer zet er alles op alles om de branden onder controle te krijgen, ook rondom de vulkaan Etna en laat deze laatste nou afgelopen week ook net weer actiever zijn. De lucht is er door de enorme hoeveelheid rook al wat bruingekleurd en de wolk Saharazand die met de warme zuidelijke wind vanuit Afrika mee naar Europa trekt, maakt het er ook niet beter op.De extreme hitte in delen van Italië, Griekenland, Turkije en enkele Balkanlanden heeft zijn oorsprong in de Sahara. Hele hete lucht uit de Noord-Afrikaanse woestijn wordt vooral hoger in de atmosfeer met een straffe zuidwestelijke wind het oostelijke Middellandse Zeegebied ingeblazen en trekt door tot helemaal in het westen van Rusland. Dichterbij het aardoppervlak domineren hogedrukgebieden en het is er dan ook stralend weer, met volop zonneschijn en niet heel veel wind. De combinatie van de felle zon, de aangevoerde hete lucht en de droogte maakt dat de temperatuur in die hoek van Europa nu al dagenlang oploopt tot rond of ruim boven 40 graden. Op het vasteland van Griekenland kan het kwik oplopen tot maar liefst 45 graden. Af en toe trekt er ook een lagedrukgebiedje over dat deel van Europa, maar vanuit welke hoek de wind er nu ook waait; de hitte komt nu van alle kanten.
Rokerige lucht
De extreme hitte heeft dus op veel plaatsen ook al geleid tot enorme en talrijke natuurbranden. De meeste branden zijn op natuurlijke wijze door de hitte, zon en droogte ontstaan, maar van sommige branden is helaas ook al bekend dat ze door mensen zijn aangestoken. De extra hitte die bij de vele branden vrij komt, maakt het in sommige gebieden nog ondraaglijker qua hitte, nog los van de dikke, zwarte rookwolken die de lucht in omringende dorpen en steden dik en rokerig maakt.
Vulkaan Etna actief
Het Italiaanse eiland Sicilië wordt vooral in het noorden en oosten geteisterd door natuurbranden en bovendien kwam de vulkaan Etna afgelopen zondag weer tot leven. De vulkaan heeft meerdere kraters en een enkele daarvan barst regelmatig uit. Soms is het slechts een kleine uitbarsting, maar af en toe komt het ook tot een grotere, compleet met lavastromen en een aswolk. De uitbarsting van zondag, net voor de klok van 18 uur, was een relatief kleine, maar bij de Zuidoostkrater kwam het een tijdlang tot een flinke toename van de activiteit, waardoor er veel as en warmte in de lucht kwam. Het vulkanische as werd vooral in de oostelijke en zuidelijke delen rondom de vulkaan verspreid, waardoor daken, straten en auto’s zwart kleurden.
Wolk Saharazand
Vooral in de gebieden waar de branden woedden is de lucht dus zeker niet strakblauw. Er hangt een bruine waas door de rook (en lokaal as) in de hogere luchtlagen. Maar dit komt niet alleen door de rook, want met die straffe zuidwestelijke wind uit Afrika wordt ook Saharazand mee naar het noorden getransporteerd. Zolang het niet regent, blijft dat zand in de hogere luchtlagen aanwezig en komt dus niet omlaag. Pas zodra het gaat regenen, zal het de grond weten te bereiken. Richting het weekend neemt de hoeveelheid Saharazand in de lucht tijdelijk af, maar volgende week wordt er in het zuiden van Italië en in Griekenland opnieuw een wolk Saharazand verwacht.
Steeds meer branden onder controle
Vanuit zowel Turkije als ook Griekenland komen nu meldingen dat steeds meer natuurbranden onder controle zijn. Op diverse plaatsen moesten inwoners en toeristen worden geëvacueerd. In Turkije zijn van de 129 branden in 35 provincies er inmiddels 122 onder controle gebracht. Vooral in bij de bekende badplaatsen Bodrum, Marmaris en Manavgat aan de Turkse zuidkust woeden nog steeds enkele branden. Veel mensen moeten ook daar worden geëvacueerd, onder meer via de zee. In Turkije zijn het de zwaarste bosbranden in jaren, waarbij al bijna 95.000 hectare bos in de as is gelegd.
Temperaturen een fractie omlaag
De zinderende hitte lijkt in ieder geval tot aan het weekend aan te houden. Daarna zakt het kwik een fractie, maar blijft zowel in het zuiden van Italië, als op Sicilië, maar ook in Griekenland en Turkije vaak boven 35 graden uitkomen. Tot neerslag komt het vrijwel niet, dus het gevaar van bosbranden blijft.