Bijzondere beelden van de huidige winterperiode
Nederland is diep in de winter verzeild geraakt en we kijken onze ogen uit. Er gebeurt zoveel en er is zoveel te zien dat we het nauwelijks bij kunnen houden. Het was dan ook de hoogste tijd om de fotobak eens nauwkeurig door te kijken. Er zaten bijzondere plaatjes en filmpjes in. We hebben een selectie gemaakt en zullen een paar prachtige plaatjes de revue laten passeren.Het begon natuurlijk zaterdag en zondag met sneeuwstorm Darcy. Vanuit het zuiden kwamen steeds meer gebieden in de sneeuw terecht en nam de wind verder en verder toe. Bijna overal resulteerde die combinatie in stuifsneeuw, iets wat we in Nederland op deze schaal lange tijd niet hadden meegemaakt. Onze fotografen trokken er massaal op uit en legden de sneeuwkunst van de natuur op allerlei manieren vast. We kregen filmpjes van stuivende sneeuw en foto’s van sneeuwduinen, op allerlei manieren en ook op allerlei plaatsen. Ze zagen er prachtig uit.
De sneeuwstorm van zondag in Roodeschool (Jannes Wiersema)
Sneeuwduinen
De hoogste sneeuwduinen, soms van wel twee meter hoog, zijn toch in het noorden van het land en dan met name op de Waddeneilanden ontstaan. In het oosten van het land, waar de meeste sneeuw is gevallen, waren ze er ook. Maar daar was de wind minder sterk dan in het noorden. En daardoor hadden de sneeuwduinen minder de ruimte om door te kunnen groeien. In het oosten en deels ook midden van het land viel uiteindelijk tussen 15 en 25 centimeter sneeuw, in de rest van het land was het tussen 5 en 15 centimeter, in Groningen en in Limburg duidelijk minder.
Toch kwam het mooiste filmpje van de daadwerkelijke sneeuwstorm vanuit het noordoosten van Groningen, van Jannes Wiersema uit Roodeschool. Daar joeg de wind, toen er eenmaal ook daar dan toch een klein beetje sneeuw viel, over het land. Kleistof en het beetje sneeuw dat er was, joegen over het land. Als je het geluid wat harder zet, hoor je de wind ook bulderen. Dat is pas bar en koud. Het filmpje uit Den Hoorn op Texel laat zien hoe hoog de duinen dan kunnen worden. Er zit ook een foto bij van het eindresultaat. Het lijkt wel een arctisch dorpje geworden.
IJssculpturen
Waar de wind over het water waaide, ontstonden ijssculpturen, zoals we die de afgelopen jaren wel vaker hebben gezien, zoals eind februari 2018. Opspattend water wordt door de wind dan een stukje meegenomen en daar waar het tegen iets aan botst, bevriest het meteen en laat een beetje ijs achter. Als het maar lang genoeg duurt, groeit dat ijs steeds verder aan en krijgt je de meest indrukwekkende structuren. Bevroren water zie je dan, als een verstild ijskunstwerk. Ook van dit onderwerp hebben we vele foto’s opgestuurd gekregen. We laten er enkele zien.
Inmiddels begint het water te bevriezen, krijgen we ijs en slaat de schaatskoorts toe. Dat bevriezen gaat overigens best snel. Door de harde wind van de laatste dagen, maar ook door de al relatief koude januarimaand die voorafging, is het oppervlaktewater snel afgekoeld. Het vroor de afgelopen nacht in de zuidoostelijke helft van het land al 10 tot 15 graden en die vorst zal een behoorlijke ijsvloer hebben opgeleverd. Daar zal het schaatsen nu al hier en daar beginnen. Vandaag komen we op 5 centimeter, morgen op 7 en donderdag waarschijnlijk op 9 centimeter. Dan kan op steeds meer plaatsen geschaatst worden en ligt waarschijnlijk een prachtig schaatsweekend in het verschiet.
Sneeuwbuien
In de noordwestelijke helft van het land vroor het minder hard. Omdat de wind wat meer naar het noordoosten is gedraaid, komt de lucht daar nu via de Oost- en de Noordzee. De Oostzee ligt door de zachte winter nog voor een groot deel open. De koude lucht die er over strijkt, pakt daar niet alleen veel warmte op, maar er vormen zich ook sneeuwbuien die in uitgebluste vorm als wolkenvelden boven Nederland terechtkomen. Plaatselijk valt er zelfs hier nog wat sneeuw uit, al zijn de hoeveelheden over het algemeen maar klein. Tussen de wolken door is ook de zon te zien.
Op de Waddeneilanden vallen nu sneeuwbuien die boven de Noordzee ontstaan. Daar komt de lucht nog iets warmer aan en kunnen de temperaturen vandaag en ook morgen overdag tussen de buien door zelfs rond of iets boven het vriespunt terechtkomen. In de noordwestelijke helft vriest het tussen 1 en 3 graden, in de zuidoostelijke helft 2 tot 4 graden. De sneeuwhoeveelheden op de Wadden kunnen verder oplopen, want in de buien is het kwik gewoon onder nul.
Bijzondere foto
Een hele bijzondere foto ten slotte kregen we binnen uit de omgeving van het Drentse Wapse. Je ziet er een ven op dat aan het dichtvriezen is en waarbij in het ijs de meest bijzondere kleuren en patronen te zien zijn. Het is niet helemaal duidelijk hoe die patronen erin gekomen zijn, maar het lijkt om een combinatie van de donkerbruine kleur van het water, de sneeuw in het water (die die kleur deels heeft overgenomen) en de invloed van de wind te zijn gegaan. Waarbij de wind waarschijnlijk voor de vorming van het patroon verantwoordelijk is geweest. Het ziet er prachtig uit.
Het kan ook kwelwater van de natte periode zijn. In kwelwater lossen mineralen en andere stoffen op, in dit geval mogelijk ook ijzer. Dan is het langzaam van de bodem opwellende en van de oevers (onder de waterspiegel) instromende kwelwater verantwoordelijk voor de kleuren.
Vanaf maandag wamer?
Voor mensen die nog geen tijd hebben gehad om van het winterweer te genieten, is er nog wel wat ruimte. Tot en met het weekend blijft het koud met de komende nachten, en zieker die naar donderdag, vrijdag en zaterdag regionaal 15 tot 20 graden vorst. Overdag wordt het vaak tussen -2 en -5 graden. Daarmee lijkt het komende weekend een prachtig schaatsweekend te worden met op heel veel plaatsen een dikke ijsvloer die genoeg mensen zal kunnen houden.
Vanaf maandag dan een aanval op de vorst en zoals het er nu naar uitziet daadwerkelijk ook hogere temperaturen. Maar dat is nog ver weg en kan ook best weer veranderen.
