30-Daagse: toch een zomerse verrassing?
De zomer heeft tot nu toe voor de meesten van ons nog niet dat gebracht wat we ervan gehoopt hadden, en op korte termijn zit een verandering er ook niet in. Op de wat langere termijn echter worden de Europese weerkaarten zo verbouwd dat warme lucht vanuit het noorden toch tot in de buurt van Nederland weet te komen. Een zomerse verrassing zit dan in een klein hoekje.Veel warmer normaal, wat natter, maar met nog steeds ook meer zon dan in een gebruikelijke zomer. Terwijl het weer het in de eerste twee zomermaanden best goed heeft gedaan, vinden veel mensen de zomer juist wat tegenvallen. Dat heeft dan vooral met de laatste weken te maken, die vaak buiig waren en bijna dagelijks ook bewolkte perioden te zien hebben gegeven.
Met een gemiddelde temperatuur van tot nu toe 18,2 graden staat de zomer van 2021 nog steeds op een 7e plaats in de lijst van warmste zomers sinds het begin van de metingen in 1901. Waar we ook goed op scoren, is op het aantal warme dagen met temperaturen boven 20 graden. Dat zijn er in de zomer tot nu toe 48, tegen 37 normaal en dit aantal is goed voor een 3e plaats op de ranglijst, achter de zomers van 2003 en 2018. Het aantal van 16 zomerse dagen met temperaturen boven 25 graden (normaal 13) tot nu toe levert een 15e plek op en met in De Bilt tot nu toe 1 tropische dag met een temperatuur boven 30 graden (normaal 3) staan we slechts op 41e plaats.
Er zijn tot nu toe weinig thermische uitschieters geweest
Het beeld is duidelijk. Hoewel de ondertoon van de zomer tot nu toe steeds warm is geweest, hebben we vooralsnog maar weinig uitschieters gehad. Niet naar beneden, maar nauwelijks ook omhoog. Een erg stabiele drukverdeling, waarin tot nu toe maar weinig variaties zijn opgetreden, is debet aan deze situatie. Zien we de belangrijkste hogedrukgebieden meestal ver bij ons vandaan (boven de oceaan, het zuidoosten, oosten en noorden van Europa), in onze omgeving handhaaft zich steeds een bel met relatief koude lucht in de hogere delen van de atmosfeer. Eronder komen elke keer weer storingen tot ontwikkeling die, eenmaal bij ons, af en toe buien brengen.
Ook nu bevinden we ons nog in die situatie. Hebben we vandaag (vrijdag) even met de uitwerkingen van lagedrukgebied Evert te maken, in het weekend voert een westelijke wind onstabiele lucht aan waarin zowel zaterdag- als zondagmiddag fikse regen- en onweersbuien ontstaan, die plaatselijk tot flinke hoeveelheden regen aanleiding kunnen geven. Vooral in de ochtenduren komt ook de zon erdoor en is het wat langer droog. Zaterdag trekt de wind nog behoorlijk aan, zondag is het wat rustiger en beide dagen wordt het niet warmer dan gemiddeld 20 graden.
Week 1: van maandag 2 tot en met zondag 8 augustus
Een niet al te sterk hogedrukgebied komt ten noorden van onze omgeving te liggen, lagedrukgebieden liggen boven Frankrijk en de oceaan en het gebied met een relatief lage luchtdruk strekt zich tot over grote delen van Europa uit. Verloopt de eerste helft van de week in onze omgeving op veel plekken droog, met geregeld zon, een oostelijke tot noordoostelijke wind en temperaturen die weer tot tussen 20 en 23 graden kunnen stijgen, in de loop van woensdag kunnen buien ons land vanuit het zuiden bereiken. Later in de week nemen de neerslaghoeveelheden dan toe en kan het regionaal behoorlijk nat worden. De temperaturen veranderen weinig.
Week 2: van maandag 9 tot en met zondag 15 augustus
De lagedruk lijkt meer op de oceaan in de buurt van IJsland en Groenland en boven de Britse eilanden terecht te komen. Tegelijkertijd zuigt een zuidwestelijke wind in de bovenlucht warmere lucht via Frankrijk de centrale delen van Europa in. In die gebieden loopt de luchtdruk op. Wij komen aan de flank van dat hogedrukgebied te liggen. De wind blijft zuidwestelijk en is op hoogte behoorlijk sterk, maar de storingen die af en toe vanuit het zuidwesten over ons land worden gevoerd, worden wel minder actief. Toch kan het nog steeds af en toe regenen of tot een bui komen, het meest in het westen en noorden van het land. De zuidoostelijke helft komt er beter af. Verder schijnt de zon overal geregeld tussen alle storingen door en wordt het 20 tot 25 graden. Daarbij kan de wind af en toe behoorlijk opspelen, vooral in de noordwestelijke helft van het land.
Week 3: van maandag 16 tot en met zondag 22 augustus
De lagedrukgebieden, die voor het weer bij ons van belang zijn, zoeken de centrale delen van de Oceaan op. Omdat de stroming bij ons nog wat meer kantelt, kan de bovenluchtwarmte nu ook Scandinavië bereiken. Daar stijgt de luchtdruk en komt een hogedrukgebied tot ontwikkeling.
Tegelijkertijd zien we de oude rug, die via Frankrijk naar het centrale deel van Europa loopt, ook nog. Een storing lijkt zich ertussen te wurmen en brengt net ten zuiden en oosten van ons een aantal buien. Nederland komt op de grens terecht van warme lucht, die ons land vanuit het noorden probeert te veroveren, en koelere in het zuiden. De meeste zon wordt in het noorden verwacht met daar boven normale temperaturen, verder naar het zuiden en oosten hangt meer bewolking en kunnen soms ook buien vallen. Daar zijn de temperaturen een stukje lager.
Week 4: van maandag 23 tot en zondag 29 augustus
We krijgen de situatie op de weerkaarten die we eerder deze zomer ook al hebben gezien, namelijk die met een hogedrukgebied boven Scandinavië en een zone met lagedruk over onze omgeving naar het oosten. We blijven zo in de overgangszone tussen warme lucht in het noorden en koelere in het zuiden liggen, met een vrij grote kans op het periodiek ontstaan van regen- en onweersbuien.
Hoewel de warme lucht dichtbij ligt, is het spannend of het noorden er ook deze week van kan profiteren. Voor het zuiden lijken de kansen op zomerwarmte klein. Verder zijn de neerslagkansen in het hele land weer behoorlijk groot.
Nadien opnieuw koeler?
In de twee weken na de periode, die in deze verwachting centraal staat, zien we het hogedrukgebied boven Scandinavië naar het westen bewegen om halverwege september weer bij Groenland terecht te komen. Voor onze omgeving betekent dit dat de warme lucht aan de noordkant verder uit zicht verdwijnt en dat we aan een fase van beneden normale temperaturen beginnen. Vallen daarbij eerst nog geregeld buien, later in de periode lijken de neerslaghoeveelheden kleiner te worden en de droge perioden langer. Dan kan de zon ook weer beter aan het weer meedoen.
Toch een zomerse verrassing?
Al met al lijkt het er dus op dat we na een eerste week waarvan vooral de tweede helft wisselvallig verloopt vanaf week 2 een situatie zien ontstaan waarin warme lucht vanuit het noorden dichterbij komt, later geholpen door een hogedrukgebied dat boven Scandinavië tot ontwikkeling komt. Uiteindelijk komt de grens met zomerwarmte boven ons land te liggen. In die overgangszone ontstaan dan weer regen- en onweersbuien. Vanaf het moment dat het hogedrukgebied boven Scandinavië, later in de periode eerst naar het noorden en uiteindelijk naar het westen trekt, trekt de koelere lucht bij ons weer aan het langste eind en worden de buien weer minder intensief.
Toch lijkt het wel nog een tijdje spannend te worden. Met de warme lucht zo dichtbij, zit een verrassing ineens weer in een klein hoekje. Het hoeft maar even te schuiven en we komen alsnog in een echte zomerperiode terecht. De komende tijd zal het allemaal vanzelf uitwijzen.
