30-Daagse: heeft de zomer zijn kruit al verschoten?
Met een kletsnatte laatste week van de julimaand in zicht en in de voorbije weken (met uitzondering van de laatste) nauwelijks langere perioden met echt stabiel en warm zomerweer, lijkt het erop alsof de zomer van 2021 al zijn kruit al in de junimaand verschoten heeft. Kabbelt het weer ook in de augustusmaand wat door, of staat er op zomergebied nog iets te gebeuren?Het is bijzonder om te zien hoe ongelooflijk hardnekkig het drukpatroon is, dat we in grote lijnen over het gehele Noordelijke Halfrond zien. Hogedrukgebieden regeren op de Grote Oceaan, ten westen van de VS en Canada, op de Atlantische Oceaan, in het gebied tussen de Azoren en Groenland en boven het zuidoosten van Europa en vandaar verder het zuiden van Rusland in.
Golven in de straalstroom
De golven in de straalstroom, die dit patroon veroorzaken, liggen al maandenlang dermate vast, dat veel gebieden op het Noordelijk Halfrond de afgelopen maanden maar een geringe variatie in het algemene weerbeeld hebben gezien. Heet en warm is het – steeds – in het westen van de VS en in het (zuid)westen van Canada. Het is er inmiddels zo droog dat er zowel in de VS als in Canada op tientallen plaatsen bijna oncontroleerbare natuurbranden worden.
Aan de oostflank van het hogedrukgebied boven de Oceaan doemen hoog in de atmosfeer boven het westen en noordwesten van Europa elke keer nieuwe bellen met koude lucht op. De bijbehorende storingen brengen hier geregeld (forse) buien en houden de echte warmte uit de buurt. Die gaat naar het zuiden, oosten en noordoosten van Europa. Daar waait de wind uit richtingen tussen oost en zuid, is het veel vaker droog en zonnig en beleven ze een bijzonder warme zomer.
Extremen worden extremer
Warm is het ook in het westen van Rusland. Ga je verder naar het oosten naar de centrale delen, dan is het daar koeler en valt er vaker regen. Het oosten van Siberië heeft weer met warm en zonnig weer te maken. Ook daar is de natuur kurkdroog en woeden hevige natuurbranden.
Omdat het patroon zo vast ligt, worden de extremen in elk van de genoemde gebieden alleen maar extremer. Het is wachten totdat de golven in de straalstroom weer in beweging komen; pas dan kan de situatie in elk van de gebieden waar het weer nu extreem is geleidelijk wat verbeteren. Voor ons zou dat wellicht betekenen dat ook hier de zomer nog even echt doorbreekt. Maar komt die verandering er ook? En hoe doorbreken we de patstelling die nu al zo lang duurt?
We gaan het nu bekijken in onze nieuwe 30-daaagse verwachting.
Week 1: van 26 juli tot en met zondag 1 augustus
We zien het gebruikelijke patroon op de weerkaarten, maar nu nog wat sterker. Het hogedrukgebied tussen de Azoren en Groenland ligt er heel prominent, datzelfde geldt voor de lagedrukgebieden bij ons in de omgeving. Boven het oosten van Europa is de luchtdruk weer hoog.
Het lagedrukgebied bij ons ligt zo gepositioneerd dart de wind in Nederland uit het zuidwesten waait. Omdat de lucht onstabiel is, ontstaan in de loop van de dag steeds weer enkele regen- en onweersbuien die vooral in het binnenland actief zijn. Overdag wordt het tussen 20 en 25 graden met de hoogste temperaturen elke dag in het oosten en zuidoosten van het land.
De nachten zijn niet koud, met temperaturen vaak tussen 12 en 15 graden.
Week 2: van maandag 2 tot en met zondag 8 augustus
In het grootschalige patroon verandert niet veel. Het lagedrukgebied ligt met zijn zwaartepunt in de buurt van Denemarken en boven het noordwesten van Europa is de bovenlucht nog steeds relatief koud. Het lijkt er dan ook op dat het buiige weer met gematigde temperaturen aanhoudt. Voordeel is dat de zon tussen de buien door en vooral ook in de ochtenduren best zijn uurtjes maakt. Het nadeel is dat het elke dag ook wel een tijdje regent en dat een herstel van het zomerweer, waar we toch ook wel een beetje op wachten, er onder deze omstandigheden niet in zit.
Week 3: van maandag 9 tot en met zondag 15 augustus
Het hogedrukgebied bij de Azoren lijkt een filiaal boven het zuidwesten van Europa te krijgen, met een uitloper richting de Alpen. Bij ons in de buurt wordt het lagedrukgebied daardoor wat naar het noorden gedrukt, maar het houdt nog wel invloed. Omdat de bovenlucht iets opwarmt en omdat de zuidwestelijke wind wat warmere lucht begint aan te voeren, kunnen de temperaturen mogelijk iets aan terrein winnen. Verder is het wat vaker droog, maar zijn we nog steeds niet helemaal veilig voor storingen die bij het lagedrukgebied horen en bij ons af en toe overtrekken. Dan neemt de bewolking weer even toe en vallen een paar buien of regent het even. Temperaturen tussen 22 en 25 graden, maar in het zuidoosten kan het ook wel wat warmer worden af en toe.
Week 4: van maandag 16 tot en met zondag 22 augustus
In deze week zijn de signalen wat minder duidelijk. Nog steeds zien we lagedruk ten noorden van ons, maar nu wat verder weg. Ook in het zuiden van Europa lijkt de luchtdruk wat te dalen. Bij ons kan daardoor relatief gezien een rug van hogedruk komen te liggen, met wat rustigere omstandigheden. Helemaal veilig voor de invloed van de storingen vanuit het noorden zijn we daarmee nog steeds niet, maar het moet toch vaak droog kunnen zijn. In de temperaturen verandert niet zoveel. Het is nog steeds tussen 20 en 25 graden en dat is normaal voor deze periode van het jaar. Toch kan er, als alles goed valt, ook best een wel zonnige en warme zomerdag tussen zitten.
In de laatste week van augustus en in de eerste week van september lijkt de hogedruk boven het noorden van Europa zich weer te herstellen. Wij komen dan op de grens van een gebied met warm en zonnig zomerweer in het noorden, en minder warm en buiiger weer in het zuiden te liggen. En dan is het afwachten welke van de twee het sterkst is en bij ons de meeste invloed heeft.
Zomer heeft vooralsnog geen grote plannen
Al met al lijkt het er dus op dat we ook van de rest van de zomer geen al te grote dingen meer hoeven te verwachten, daar waar het om stabiel zomerweer gaat. De laatste juliweek lijkt zelfs behoorlijk nat te verlopen met vaak buien en ongeveer normale temperaturen.
Ook de eerste week van augustus ziet er nog wisselvallig uit. Daarna worden de lagedrukgebieden in onze omgeving wat verder naar het noorden gedrongen, is het vaker droog en kunnen de temperaturen ook weer iets omhoog. Dan kunnen er wel een paar mooie zomerdagen tussen zitten.
Mogelijk kan het op gang komende orkaanseizoen later nog voor een zomerse verrassing zorgen.