Foto gemaakt door Amar Werni - Neowise vanuit de cockpit
Foto gemaakt door Amar WerniNeowise vanuit de cockpit
Nu

Wat is een komeet?

Kometen, meteoren, meteorieten, asteroïden. Het zijn allemaal termen die in de sterrenkunde regelmatig voorkomen. De laatste dagen zijn we natuurlijk in de ban van komeet Neowise. Maar wat is nou eigenlijk een komeet? En wat is het verschil tussen bijvoorbeeld een komeet en een asteroïde? We leggen het uit in dit artikel en we vertellen ook nog even wanneer je komeet Neowise het beste kan zien.

Kometen

Kometen zijn een soort bollen die bestaan uit gas, stof, ijs en andere deeltjes. Het worden ook wel 'vuile sneeuwballen' of 'kosmische sneeuwballen' genoemd. Een komeet beweegt in een ellipsvorm om een ster. Een ellips is een soort uitgestrekte cirkel. De omlooptijd van zo'n komeet varieert van enkele jaren tot tienduizenden jaren. De snelheid van een komeet kan variëren van 3.000 km/uur (bijna één kilometer per seconde) tot meer dan 100.000 km/uur (28 km/s) en naarmate een komeet in de buurt van een ster komt, versnelt deze.

Zodra kometen in de buurt van de ster komen, verdampen ijsdeeltjes en ontstaat er een staart. Zo'n staart kan enorm lang worden, van enkele miljoenen kilometers tot ruim 100 miljoen kilometer! De komeetkern is met een diameter van enkele honderden meters tot tientallen kilometers juist vrij klein. Omdat een komeet zo'n lange staart heeft en meestal ver van de aarde afstaat, is een komeet vaak meerdere nachten zichtbaar op min of meer dezelfde plek aan de hemel.

Asteroïden

Asteroïden, die ook wel planetoïden genoemd worden, zijn rotsachtige stukken materie die zich net als planeten rond de zon bewegen. De meeste asteroïden zijn klein, enkele honderden meters in diameter of nog kleiner, een enkeling heeft een diameter van rond de 1000 kilometer.

Meteoroïden, meteoren en meteorieten

Om het makkelijk te maken zijn er nog eens drie woorden voor iets wat in de basis hetzelfde is, maar afhankelijk van de locatie en omstandigheid toch een andere naam krijgt. Een meteoroïde is een klein stukje materie, kleiner dan een planetoïde, dat in ons zonnestelsel voorkomt. Zodra zo'n meteoroïde in de dampkring van de aarde komt, spreken we van een meteoor.

Het stukje materie kan met een snelheid van wel tientallen kilometers per seconde bewegen. Het is dan ook niet geheel verwonderlijk dat deze meteoroïde in de atmosfeer (deels) verdampt door de enorme wrijvingskracht met de moleculen van de atmosfeer. Als gevolg hiervan zien we een vrij korte, felle lichtflits, iets wat we ook wel een vallende ster noemen. Een vallende ster is dus geen ster, maar een meteoor.

Tot slot kan het nog zo zijn dat de meteoroïde in de atmosfeer niet in zijn geheel verdampt. Het stuk dat over is slaat dan in op de aarde. Zodra dit gebeurt spreken we van een meteoriet.

Komeet Neowise, komende dagen nog te zien?

Goed, terug naar komeet Neowise. Dit is dus niet een korte lichtflits aan de hemel, maar een object met een staartachtige vorm welke 's nachts langdurig aan de hemel te zien is. De komeet is vanaf iets na zonsondergang te zien, maar het beste moment is tussen middernacht en 3 uur. De beste periode om de komeet te spotten is van nu tot en met 15 juli. Omdat de komeet minder fel wordt, is het na 15 juli lastig de komeet nog met het blote oog te zien. Uiteraard moet het helder zijn om Neowise te kunnen zien. De komeet staat aan de noordelijke hemel, ongeveer een duimhoogte boven de horizon. Pas over 7000 jaar doet zich de volgende mogelijkheid voor om komeet Neowise te zien, als deze dan nog niet uit elkaar is gevallen.

Foto gemaakt door Robert Jan Boonstra - Leeuwarden
Foto gemaakt door Robert Jan BoonstraLeeuwarden
Daan van den BroekMeteoroloog